Turizm Gölleri, İklim Krizinin Gölgesinde Yok Olmanın Eşiğinde! “Ömürleri Bitme Noktasına Geldi”

Küresel iklim değişikliği ve kuraklığın tesirleriyle görülen ani, lokal ve şiddetli yağışların, sel, taşkın ve heyelanlara neden olduğu Doğu Karadeniz’de yağış rejiminde değişkenlik, tabiatta kimi aksilikleri da beraberinde getiriyor.

Trabzon’un Çaykara ilçesinde, yerli-yabancı binlerce turistin uğrak yeri olan dünyaca ünlü turizm merkezi Uzungöl ile Akçaabat ilçesinde doğal hoşluğuyla öne çıkan tabiat parkı Sera Gölü, global iklim krizinin tesirlerinden nasibini aldı.

Tabiat olağanüstüsü turizm göllerinde son yıllarda su düzeyi azalırken, göl tabanlarında ise kirliliğin yanında tortu taşınımı, çamur ve yosunlaşma arttı. Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, taban tarama ile yapılan uygunlaştırma çalışmalarının uzun vadede sürdürülebilir olmadığını belirterek şunları söyledi:

‘Göller de ömürlerini tamamlarlar. Göllerin ömürlerinin tamamlanmasında 3 temel faktör var. Bunlardan bir tanesi göle giren sedimanların vakit içerisinde artıp, gölü sığlaştırması. Başkası, iklim değişimine bağlı olarak buharlaşma. Bir başka faktör de insanların etrafa verdiği değer, gölün kirlenmesi. Buharlaşmanın artması, kirlilik ve suyun yosunlaşması, göl içerisindeki hayatın büsbütün yok olmasıyla göller eninde sonunda sığlaşacak ve bataklığa dönüşecektir. Trabzon’un göl turizminde 2 gölü öne çıkıyor. Bunlardan biri Sera Gölü, oburu de Uzungöl. Yüzyılı aşkın yaşları olan bu göller bugün artık alarm vermeye başladı. Yani sığlaşıyor, kirleniyor ve ömürlerinin artık bitme noktasına geldiğini bize gösteriyor.”

Göllerin ömürlerinin tükenmesini, iklim değişimiyle ilişkilendiren Prof. Dr. Bektaş şunları söz etti:

‘Göller de tıpkı beşerler üzere doğar, gelişir ve ölür. Bu iki göl şu anda vefata hakikat, yani sonlarına gerçek bir gidişatı vardır. Natürel ki nasıl ki beşerler ömürlerini uzatmak için birtakım tedbirler alıyorsa, bu göllerin de ömürlerini uzatmak için birtakım tedbirler alıyoruz. Bunların başında taban taraması geliyor. Yani sığlaşan gölü, dolan gölü ne yapıyoruz? Vakit zaman taramayla oradaki balçıkları, kumları, çakılları çekip alıyoruz ve gölün derinleşmesine neden oluyor. Lakin öte yandan setler de yapıyoruz. Yani uzun eksen boyunca yahut derenin yan kolları boyunca birtakım setler de koyarak dereye daha fazla sedimanın girmesini önlemeye çalışıyoruz. Bu iki gölün ömürlerinin süratlice tükenmesinde ana faktör nedir derseniz, Trabzon ikliminin değişimidir.”

Trabzon’un iklim değişimine dair datalar de paylaşan Prof. Dr. Bektaş, “Son 50 yıla baktığımız vakit Trabzon’da sıcaklığın değerli bir biçimde arttığını görüyoruz. Tekrar buna bağlı olarak da yağışın az çok arttığını görüyoruz. Bu 2 temel faktör Trabzon’un yahut etrafının yarı tropikal bir iklime dönüştüğünü gösteriyor. Bilhassa temmuz ve ağustos aylarında sel ve heyelanların artmasına neden oluyor. Sonuç prestijiyle göllerin vefata gerçek gidişatını hızlandıran temel faktör ne oluyor? Doğu Karadeniz Bölgesinin iklim değişimi oluyor. Doğu Karadeniz’de göl turizmi oluşturacak yapay göllerle sürdürülebilir” tabirlerini kullandı.