Elektronik sigaranın korkunç zararları ortaya çıktı! Genleri bile değiştiriyor

“Sigaradan daha az zararlı” olduğu teziyle son 10 yıldır dünyada ve ülkemizde adeta bir salgın üzere yayılan elektronik sigara kullanımının, teneffüs yollarının yanında hücre DNA’sına da ziyan verdiği ortaya çıktı. “Zararsız” algısıyla çocuk yaşlarda kullanımların olduğu e-sigaradan bebek zehirlenmelerine de rastlanıldı.

“ZARARSIZ” ALGISIYLA 10-11 YAŞINDA BAŞLANIYOR

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Kolu’ndan Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya sigara kullanımının gençlerde azaldığı görülse de yeni kuşak tütün eserlerine geçişle aslında hal değiştirdiğini belirterek “zararsız” algısı nedeniyle de bu eserlere başlama yaşının 10-11’e kadar düştüğünü kaydetti.

Geçtiğimiz hafta Antalya’da gerçekleştirilen Türk Toraks Derneği’nin 27’nci Yıllık Kongresi’nde “Ergenlerde Büyük Tehdit! Yeni Kuşak Tütün Ürünleri” başlıklı oturuma katılmak üzere Türkiye’ye gelen Avrupa Teneffüs Derneği Bilimsel Komite Üyesi ve İngiltere Imperial College Tıp Fakültesi, Ulusal Kalp Akciğer Enstitüsü’nden Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Andrew Bush ile Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Kısmı’ndan Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya açıklamalarda bulundu.

2-3 YAŞINDAKİ BEBEKLERDE E-SİGARA ZEHİRLENMELERİ GÖRÜLÜYOR

Prof. Dr. Bush, ergenler, çocuklar, hatta gebeler ortasında dahi kullanımı epeyce artan ve elektronik sigara, iqos, puff bar üzere farklı form ve isimlerle piyasada satılan “alternatif” tütün eserlerinin tehlikelerine dikkat çekti. Prof. Dr. Bush, evdeki e-sigara sıvılarını içme sonucu 2-3 yaşındaki bebeklerde dahi e-sigara zehirlenmelerine rastladıklarını kaydetti. Gerçekleştirilen bilimsel oturumda, sanayinin esrar dahi içeren kimi eserleri artık “astımlı hastaların kullandığı inhaler (fısfıs)” formunda satışa sunduğuna da dikkat çekildi.

EV KAZALARINA DAHİ YOL AÇABİLİYOR

E-sigaraların sanıldığı üzere suçsuz olmadığını anlatan Prof. Dr. Bush, bu aygıtlar yüzünden tütün eseri kullanımının 10-11 yaşa kadar düştüğünü vurguladı. Prof. Dr. Bush’un sunumundaki en dikkat çeken bilgilerden biri de yapılan araştırmalara nazaran e-sigaranın bin 200’den fazla gende değişikliğe neden olduğuydu. Prof. Dr. Bush, tütün eseri kullanma yaşının bu kadar düşmesinin, ileride akciğer kanseri görülme yaşını da çok daha erkene çekme telaşı doğurduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Bush, bu eserlerin patlama, yanma üzere kazalara neden olarak önemli yaralanmaların da gerçekleşebildiğini örnekleriyle anlattı.

“10 YAŞINDA ÇOCUKLARIN KULLANDIĞINA ŞAHİT OLDUK”

Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya, ülkemizde 10 yaşından itibaren elektronik sigara kullananlara şahit olduklarını anlatarak, “16 yaşın altında yapılmış bir araştırmaya nazaran, çocukların yüzde 4.5-5’i nizamlı, yüzde 20’si ise orta sıra olmak üzere elektronik sigara ve eserlerini kullanıyor. Çocuklarımızdan evvel ne yazık ki ebeveynler, eğitimciler ve sağlıkçılar tehlikeyi bilmiyor. Yapılan araştırmalarda görülmüş ki bu eserlerin neredeyse üçte birinde Cannabis yani esrar var. Bir sürü kanserojen unsur var. Elektronik sigara kullanmasa bile bir çocuk bunun sıvılarını içerek toksik zehirlenmeler yaşayabiliyor. 6 yaşında bu halde zehirlenme olaylarımız oldu” dedi.

“KULLANICILARIN YÜZDE 70’İ KONUTUNDA İÇİYOR”

Bu eserlerin ziyanlı olmadığı ve her yerde kullanılabileceği algısıyla ebeveynlerin, çocuklarının yanında dahi kullandığına işaret eden Doç. Dr. Çetinkaya, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yine ülkemizde yapılan bir çalışmada gördük ki yüzde 70’i konutlarında, yüzde 40’ı iş yerinde bu eserleri kullanıyorlar. İsmine istediğiniz kadar buhar deyin, bunlar da duman çıkarıyor. Eğitimcilerimizin farkına varamadığı durumlar da var. Çocuk okulda flash bellek halinde avucunun içerisinde saklıyor ve bunları soluyor. Lakin ortama dumanı saldığında, sigaradaki üzere berbat bir koku olmuyor. Zira içinde aromalar var, çilek, meyve aroması üzere. Öğretmenler de bunun aslında bir tütün eseri olduğunun farkına varmıyor. Ebeveynler bir ilaç kullanması gerektiğinde her şeyi sorgularken bunları şartsız koşulsuz sorgulamadan çocuklarının kullanmasına sesini çıkarmıyor. Hamileler bile kullanabiliyor. Bizim ülkemizde yapılmış çok merkezli bir çalışmada hamilelerde elektronik sigara kullanımının yüzde 5’lerde olduğu ortaya çıkmıştı 5 yıl evvel. Şu an bu oran eminim daha yüksektir.”

“AYNI AĞIZLIKLA 5-6 ÇOCUK KULLANIYOR”

Ortaokul ve lisede iki çocuğunun olduğunu ve her ikisinin okullarında yaygın bir formda bu eserlerin kullanıldığını vurgulayan Doç. Dr. Çetinkaya, sözlerini şöyle noktaladı: “Bir de Puff Bar dedikleri tek kullanımlık eserler var. Bir çocuk alıyor, 5-6 çocuk birebir eseri tıpkı ağızlıkla kullanıyor. Zehirlenmelerden tutun, akciğer, kalp damar sistemi, kanserlerden tutun, bulaşıcı hastalıklara da yer hazırlıyor. Sigara bırakma polikliniklerinde yalnızca 5 doktordan birisi elektronik sigara ve yeni kuşak tütün eserleri hakkında hastadan sorgu alıyor. Meslektaşlarımız da bunu bilmiyor. Örneğin son vakitlerde çocuk yaş hastalarda çok sık duyduğumuz pnömotoraks yani akciğer sönmesi tablosunda, altta yatan neden elektronik sigara eserleri olabilir mi, bunun sorgulanması lazım. Evali denilen bir hastalık yapıyor bu eserler ve bunda da akciğerde hava kistleri, pnömotoraks görülebiliyor.”

“PASİF MARUZİYET BİLE ZARARLI”

Prof. Dr. Andrew Bush ise bu eserlere pasif maruziyetin ziyanlarının dahi gösterildiğini anlatarak, “Araştırmalara baktığımızda aile bireylerinin e-sigara tükettiği bir mesken içerisinde yaşayan bireylerin, kendileri kullanmasa bile teneffüs semptomlarının daha fazla görüldüğünü gösteriyor. Çocuk tabipleri bu eserlerin tehlikelerini biraz daha güzel biliyorlar. Lakin yetişkin tabipleri sigaranın zararlarına daha çok odaklandıkları için daha az ziyanlı olan bir şeye yönlendirmek istiyorlar hastalarını. Lakin e-sigaraların daha az ziyanlı olduğuna dair elimizde rastgele bir ispat yok. Hatta sanki daha fazla ziyanlı olabilir mi, bununla ilgili ispatlar konuşuluyor artık. Hasebiyle bu ‘sıcak kimyasalların’ ciğerlerimize çekilmesi hiç de inançlı değil ve tehlikeli. Ergenlik devrinde sigara içildiği vakit yetişkinlik hayatında akciğer kanseri geliştirme riski kat kat artıyor. E-sigaralarım gelecekte bu türlü bir risk yaratmayacağının garantisi yok. Kanser görülme yaşını ileride çok daha genç nüfusta görebiliriz. Bu beni hakikaten çok kaygılandırıyor. E-sigaranın ergenlik periyodundan itibaren kullanılıyor olması çok telaş verici. Bir felaketin olmasını beklemeden bu eserlerin tüketilmesine yönelik önemli tedbirler alınmalı” formunda konuştu.

“BİRLEŞİK KRALLIK TÜRKİYE’Yİ ÖRNEK ALIYOR”

İngiltere ve Avrupa’nın pek çok ülkesinde satışı hür olan ve bu eserlerin özel mağazalarının bulunduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Bush, Türkiye’de elektronik sigara satışının yasak olmasının değerli bir avantaj ve muvaffakiyet olduğunu da vurguladı. Fakat yalnızca kağıt üzerindeki yasakların tesirli olamayacağını söz eden Bush, bilhassa çocuklara bu eserlerin satışını yapanlara mahpus cezasına varan önemli yaptırımlar getirilmesi gerektiğini kaydetti.

Prof. Dr. Bush, sözlerini şöyle noktaladı: “Birleşik Krallık bu bahiste Türkiye’yi örnek alıyor. Bu eserlerin satışının yasaklanması konusunda Türkiye’de mevzuat var aslında. Bizim de bunu yasaklamış olmamız gerekirdi, ateşle oynuyorsunuz ve tehlikeli bir oyun bu. Lakin dalın olağan ki baskısı olacaktır, bunların satışlarının Türkiye’de de hür hale gelebilmesi için, inançlı diye bunu savunacaklardır. Çocuklarımızı bundan muhafazamız gerekiyor. Hatta çok önemli yaptırımların uygulanması gerekiyor. Bu eserlerin satışını yapan işletmenin kapatılmasından, mahpus cezasına kadar, önemli yaptırımları olmalı. Daha da kıymetlisi, cezasız kalmayacağını bilmeleri gerekli. Bu yüzden de kontrolün çok âlâ bir biçimde yapılması gerekiyor. Yoksa yönetmeliğiniz olsa da uygulamada bir karşılığı yoksa, kimsenin umurunda olmuyor.”