Şair Mustafa Köneçoğlu: Türkiye’de hala bir şiir ortamı var

Şair Mustafa Köneçoğlu, şiire olan ilginin tüm dünyada azaldığını, lakin Türkiye‘de hala bir şiir ortamının olduğunu tabir etti.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından şiir okumayı, yazmayı ve yayınlamayı teşvik etmek hedefiyle ilan edilen 21 Mart Dünya Şiir Günü, 25 yıldır kutlanıyor.

Dilsel çeşitliliğe de bir fırsat sunması hedeflenen Dünya Şiir Günü kapsamında, birçok ülkede çeşitli etkinlikler düzenleniyor.

“Söz Hakkı” ve “Tanışmak İnsanı Yorar” isimli şiir kitapları yayımlanan şair Köneçoğlu, şiir seyahatini, geçmişten bugüne Türkiye‘de şiirin durumunu ve şiire olan ilgiyi AA muhabirine anlattı.

Samsun Terme’de dünyaya gelen ve 25 yılı aşkın müddettir Türk edebiyatı öğretmenliği yapan Köneçoğlu, 1996’dan beri Kahramanmaraş’ta misyon yaptığını söyledi.

Köneçoğlu, çocukluğunun Samsun’un orman köylerinden birinde geçtiğini belirterek, “Karadenizliler için ’15 yaşına kadar yaşarlar’ diye bir tabir vardır. Ondan sonrası gurbet, okuma, eğitim… Koparız ve bir daha da geri dönemeyiz. Birinci şiirselliğimiz budur herhalde.” dedi.

Şiir yazmaya lise yıllarında kitapların kenarına bir şeyler karalayarak başladığına işaret eden Köneçoğlu, şunları kaydetti:

“Lise yıllarında Mehmet Akif ve Necip Fazıl şiirlerini ezberler, okurdum. O devirde, tahminen ideolojik ya da siyasal saiklerle düşünce-edebiyat karışımı bir mecmua çıkarmayı çok istediğimi hatırlıyorum. Lise boyunca Mehmet Akif ve Necip Fazıl dışında, çok müşterisi olduğum bir şair olmadı. Üniversitede İsmet Özel başta olmak üzere Sezai Karakoç’un şiirleri girdi hayatımıza. Sezai Karakoç’un duruşu, derviş kişiliği, İsmet Özel’in ise hem şiirsel hem de duruşsal belagati beni önemli etkilemiştir.”

“Onlar aslında söylenebilecek her şeyi en hoş formda söylemişler”

Mustafa Köneçoğlu, birinci şiir kitabını kendi nesline nazaran daha geç yayımladığına işaret ederek, “1990’lı yıllarda hiç şiir yazmadım. Bilhassa 2005’ten sonra şiir yayınlamaya başladım. Birinci şiir kitabım 38 yaşında yayımlandı. 2016 ve 2019’da da şiir kitaplarım çıktı. Çok yazanlara bakarsanız, az şiir yazdığımı söyleyebilirim ancak Alaeddin Özdenören’e bakarsanız da fazla. Onun toplamda 50 şiir var. Sezai Karakoç ve İsmet Özel gölgesinde bir şiir söylemenin biraz edep dışı olduğunu saymışlığım vardır. Onlar esasen söylenebilecek her şeyi en hoş halde söylemişler.” formunda konuştu.

Modern şiirle bağlantı kurduğu vakitle bugünün şiir ortamını mukayese eden Köneçoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“1990’lı yıllarda okuduklarım, 1980’li yılların apolitik telaffuzuna reaksiyon olan şiirlerdi. Bizim neslimiz tahminen çok kalıcı olmadı fakat genelde bir poetik havza oluşturmaya çalıştılar. Şiirleriyle birlikte kesinlikle bir poetikanın da içinde oldular. 1990’lı yılların jenerasyonunda, şiir üzerinden bir dünya kurmak üzere önemli bir tasa vardı. Bu manada o yılların şiiri için siyasal bir şiirdir diyebiliriz. Bugün çağdaş Türk şiiri için, dünya şiiriyle karşılaştırırsak, çok teknik, kendinden evvelki bütün birikimlerden faydalanan, çok estetik bir şiir olduğunu söyleyebiliriz. Hatta İkinci Yeni’ye nazaran bence çok daha teknik bir şiir söyleniyor. Fakat bizim ve bizden sonrakilerin bahtsızlığı olarak ‘Sözün Düşüşü’ denilen bir periyoda denk geldik. Bugün görünürlüğü olan şeyler çok daha değerli şeyler. Bu manada şiirin tüm dünyada geriye gitmesinden kelam edebiliriz. Lakin Türk şiiri hala bu geriye gidişe direniyor.”

Köneçoğlu, Türkiye dışındaki ülkelerde, bilhassa Avrupa’da şiirin neredeyse yok olma noktasına geldiğinin altını çizerek, şairlerin çeşitli şiir etkinlikleriyle bir ortaya gelmelerine de değer verdiğini vurguladı