Melatonin Hormonu ve Kaliteli Uyku İlişkisi

Kişinin kaliteli bir uyku alabilmesi için kâfi “Melatonin” hormonu üretimi gerektiği fakat çağdaş kent hayatıyla gün ışığından çok uzun mühlet ofis ortamında bilgisayar, cep telefonu ve televizyon üzere mavi ışığa maruz kalınmasının melatonin metabolizmasını bozduğu belirtildi.

Türk Toraks Derneği 2. Lider Yardımcısı ve Uyku Bozuklukları Çalışma Kümesi Üyesi Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sıhhatin korunması için tertipli ve kaliteli uykunun büyük kıymet taşıdığını söyledi.

Vücudun ve beynin dinlenebilmesi, hücrelerin kendini yenileyebilmesi için bilhassa tıpta “rem” olarak isimlendirilen derin uyku halinin büyük ehemmiyet taşıdığını lisana getiren Çağlar Çuhadaroğlu, “Kaliteli bir uyku için, ekseriyetle gece 23.00-24.00 üzere yatağa gitmek, erişkinler için gün içinde 6-7 saat uyku öneriyoruz. Bunun bölünmemesi gerekiyor.” dedi.

Prof. Dr. Çuhadaroğlu, uykuyu “rem” ve “no-rem” olarak ikiye ayırdıklarını aktararak, şu bilgileri verdi:

“Bir kişinin bu iki uyku halini de muhakkak bir oranda yaşaması gerekiyor. Kişinin uykusunun dörtte birini rem kademesinde geçirmesi en güzelidir. Rem uykusu, sabaha karşı olan, yüklü hayallerin görüldüğü vakittir. Rem uykusu, gündüz öğrenilenlerin kişinin kendisine mal ettiği yani beyinde tutulan, arşivlenen bir devirdir. Örneğin, sabah olan imtihana uyumadan gitmek önerilmez. Zira, bilgi arşivlenmiyor. Az uyumak da önerilmiyor, zira temel bilgiyi beyne yerleştirecek süreçten feragat edilmiş olunuyor. Birinci 3-4 saat, daha kasları dinlendiren kısımdır. O nedenle, uykunun vazgeçilmezi ‘rem’ dir.”

Uyku bozukluklarının da derin uykuya geçiş için bir sorun olabildiğini, bunların kesinlikle belirlenerek tedavi edilmesi gerektiğinin altını çizen Çuhadaroğlu, “Uyku apnesi, horlama, istemsiz bacak hareketleri, huzursuz bacak sendromu olan şahıslarda derin yani rem uykusuna girilmesi zorlaşır.” bilgisini verdi.

“Yüksek dozlar kullanılmamalı”

Çuhadaroğlu, uyku sorunu bulunan şahısların çeşitli destek eserler kullanabildiğini lakin bunların kesinlikle tabip denetiminde muhakkak bir teşhis konulduktan sonra kullanılmasının uygun olduğunu vurguladı.

Bunlardan birinin, etken unsuru “melatonin” olan ve kişinin uykuya geçişini kolaylaştıran bir hormon olduğunu aktaran Çuhadaroğlu, şunları kaydetti:

“Bu destek eserlerin, harcıalem kullanılması hakikat değildir, mutlaka yanlıştır. Lakin artan kent ömrü, ağır gerilim ve uyaranların sayısı arttığından uyku sorunu yaşayan kişi sayısı maalesef artıyor. Bu dış etkenlere maruziyete bağlı, bedenin melatonin üretiminde sıkıntılar olmaya başladı. Zira, gündüz gün ışığı alındığında beyinde melatonin devreye girerken, uzun müddet plaza ya da ofis ortamında çalışıldığında yüksek binalar ortasında kalındığı için gün ışığını görememek, bilgisayar, cep telefonu, televizyon üzere aygıtlardan yayılan mavi ışığa muhatap olunması, melatonin metabolizmasını bozuyor. O yüzden, çağdaş hayat melatonin üretimini ve kullanımını bozuyor diyebiliriz.”

Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu, gereklilik halinde dışarıdan melatonin desteğinin kullanılması gerektiğini de vurgulayarak, “Bu kesinlikle tabip denetiminde ve teklifinde kullanılmalı. Bilhassa ABD’de 20 miligrama kadar artan oranlarda kapsüller mevcut. Bu kadar yüksek dozlar kullanılmamalı.” ikazında bulundu.

Uyku bozuklukları içinde en sık horlama, uyku apnesi, uykusuz bacak sendromu ile karşılaşıldığına dikkati çeken Çuhadaroğlu, uykusuzluğun trafik ve iş kazalarına da yol açtığını kelamlarına ekledi.