Antalya’da ihracat tahsilatına savaş engeli

Ukrayna ve Rusya ortasında devam eden savaştan en çok bölgeye sevze ve meyve ihraç eden Türk ihracatçılar etkilendi.

Domatesten bibere, patlıcandan kabağa, turunçgillerden tropikal meyvelere kadar zerzevat ve meyvenin çabucak her çeşidini üreten kentteki çiftçiler, bu eserlerini Antalya Toptancı Hali’ne getirerek piyasaya sunuyor.

Sabaha karşı gelen eserler, komiteciler tarafından teslim alınarak günün borsasına nazaran fiyatlandırılıyor. 144 komiteci, 400’e yakın da tüccarın bulunduğu halin yüzde 40’ını domates, yüzde 20’sini biber kümesi, başka sebzeler ise yüzde 40’lık kısmını oluşturuyor.

Meyvelerin de yüzde 40’ını narenciye, yüzde 10’unu muz, yüzde 10’unu elma ve geri kalan kısmını da öteki meyveler dolduruyor.

Rusya pazarına ulaşmak güçleşti

Avrupa ülkeleri başta olmak üzere Balkan ülkeleri, Rusya ve Ukrayna üzere 100’ün üzerindeki ülkeye eser gönderilen toptancı halinden geçen yıl 850 bin ton zerzevat ve meyve geçerek hem iç piyasaya hem de yurt dışına sunuldu. Lakin Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı askeri harekat, toptancı halini de etkiledi.

Bilhassa Rusya ve Ukrayna’ya eser gönderen ihracatçılar, iki ülke ortasındaki savaş nedeniyle belirsizlik yaşıyor. Nakliye bedellerini karşılayamaz hale gelen ihracatçılar, 2 ülkenin kapılarını kapatmasının akabinde Avrupa’ya yöneldi. Eser taşınan tırlar, Avrupa ülkeleri üzerinden Rusya’ya gitmeye başladı.

Türkiye’den yola çıkan TIR, Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Slovakya, Polonya, Litvanya ve Letonya’dan sonra Rusya’ya ulaşabiliyor.

“Bir milyon dolar alacağımız var”

Savaş öncesi devirde gönderilen eserlerle ilgili 80 milyon dolarlık alacağını da tahsil edemeyen ihracatçılar, savaşın bir an evvel son bulmasını bekliyor. 30 yıldır Rusya’ya ihracat yapan Erol Yavuz, savaşın kendilerini de büyük oranda etkilediğini söyledi.

DHA’ya yaptığı açıklamada evvelki günde 3 tır eser gönderdiğini belirten Yavuz, “Savaş çıkınca büsbütün durdu. Çok sorun var. Hava koşullarından ötürü esasen az ölçüde eser yetişti. TIR’larımız ve personellerimiz yatıyor. Gemiyle gönderiliyor fakat karşılığı yok. Satılmıyor. Oradan gelecek dünya kadar paramız var. Alamadık, 1 milyon dolar alacaklarımız var” dedi.

“Sadece Avrupa’ya gönderiyoruz”

Rusya’ya her yıl tırlarla kabak ihraç eden Mehmet Karadaş ise sert kış nedeniyle rekoltenin düştüğünü hatırlatarak, “Hasadımız azaldı. Eserlerimiz oluşmadı. Eser kalmadı. Yeni eserler haziran ve temmuz aylarında çıkar. Rusya’ya çok çok az ihraç ediyoruz.

İhraç edilen eserlerin de parası gelmiyor. Piyasaya itimat vermiyor. O yüzden iç piyasa ve Avrupa’ya gönderiyoruz. Evvelce 2 günde bir 4- 5 TIR eser gönderirdim. Paramızı nasıl tahsil edeceğimizi bilemediğimiz için artık yalnızca Avrupa’ya gönderiyoruz” diye konuştu.

Seyahat 18 güne çıktı

Türkiye, Azerbaycan ve Rusya ortasında eser ihracatı yapan Agil Lankon da sürecin zorlaştığını belirtti.

Karadeniz’deki gemilerin sayısının artmasıyla sorunun az da olsa ortadan kalkabileceğini kaydeden Lankon, “TIR’ların seyahati 5 günden 18 güne çıktı. Bu da eserin raf ömrünü tamamlamasına sebep oluyor. Yılda 12- 15 bin ton ürün gönderiyoruz. Savaş nedeniyle Ukrayna’dan alacaklarımızı tahsil edemediğimiz oldu. Rusya’dan çok az oldu” dedi.

Antalya Hali Komiteciler Dernek Lideri Hasan Ali Yılmaz da savaşın Ukrayna’ya ihracatı durdurduğunu belirterek, “Paralarımızı alma ihtimalimiz kalmadı. Beşerler can kaygısında. Rusya’ya yakında biber ihracatının da açılacağını bekliyoruz” diye konuştu.