Uzmanlardan sınav analizleri

BAHÇEŞEHİR KOLEJİ
Uzmanlar, 2022-LGS’yi kıymetlendirerek tüm derslerin, Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan kazanım dahilinde olduğunu söylenebileceğini, her ay tertipli olarak yayınlanan örnek sorularla paralel bir LGS ile karşılaşıldığını söyledi. Ayrıyeten okuduğunu manaya ve çıkarım yapma marifeti yüksek öğrencilerin bu imtihanda başarılı olacağını kelamlarına ekledi.

Uzmanlar imtihanın hem sözel hem de sayısal kısmını şöyle yorumladı:

DİKKAT VE ODAKLANMA GEREKTİREN BİR İMTİHAN
Bu yılki LGS Türkçe imtihanı, mevzu kapsamı bakımından MEB müfredatının tamamını içerdi. Bu yıl Türkçe testi hem metinler hem de seçenekler açısından daha uzun sorulardan oluştu. Sorularda yorumlama mahareti ön plana çıktı. Paragraflarda içerik tahlili yapmayı gerektiren soruların tahlilinde dikkatin ve odaklanarak okumanın kıymeti ön plana çıkmış ve bu sorular, imtihanın ayırt edici soruları oldu.  Bilhassa tablo okuma sorusunda matematiksel düşünme mahareti, okuma manaya hünerinin önüne geçmiş, görsel okuma ve sözel mantık sorularındaki süreç basamakları fazla olduğundan vakit idaresi ön plana çıktı.

Lisan bilgisi soruları; kazanımları kavramış, mevzuya hâkim olan öğrencilerin yapabileceği nitelikteydi.

Genel olarak LGS Türkçe soruları, evvelki yıllarda olduğu üzere kitap okuma alışkanlığını kazanmanın ve soru tahlil tekniklerine hâkim olmanın kıymetini ortaya koydu.

MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI SORUSUNDA KAVRAM BİLGİSİ BELİRLEYİCİ OLDU
2022 LGS soruları; geçen senede olduğu üzere 7’inci ünite olan ‘Atatürk’ün Mevti ve Sonrası’ ünitesi hariç bütün üniteleri kapsayan bir imtihan oldu. İmtihan, soruların ölçtüğü kazanımlar açısından istikrarlı bir dağılım gösterdi. İmtihanda 3 tane olumsuz, 1 tane öncüllü soru yer aldı.

2021 LGS’de yer alan kronoloji ve harita yorumlama biçimi soruların bu imtihanda yer almaması dikkat cazipti. Bilgi ve manaya (kavrama) seviyesindeki sorular çoğunluktaydı.

İmtihanda, öğrencilerin T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersindeki kavram bilgilerini kullanarak yorum yapmaları beklendi. Örneğin ‘muhalefet’, ‘mütekabiliyet’, ‘güçler birliği’ üzere kavramların manalarını bilen öğrencilerin bu sorularda istenen bilgiye daha rahat ulaşmaları beklenir. ‘Türk dış siyasetinin temel ilkeleri’ ile ilgili soru ise öğrencilerin hem kavram hem de tarih bilgisine sahip olmalarını gerektiriyordu.

İmtihanın en belirleyici sorusunun Mudanya Ateşkes Antlaşması ile ilgili soru olduğu düşünülüyor. Bu soruda Osmanlı Devleti’nin resmen ve hukuken sona erdiğini ayırt edebilen öğrenciler soruyu rahatlıkla çözebilmişlerdir. Bunun dışındaki sorular açık ve net olup, LGS’de tartışmaya açık bir soru bulunmuyor. Sistemli ders tekrarı yapan, soru çözme alışkanlığı olan, ders kitabını takip eden her öğrencinin çözebileceği bir imtihan oldu.

YORUMLAMA MAHARETİNİN ÖN PLANA ÇIKTIĞI SORULAR VARDI
LGS 2022 İngilizce soruları MEB tarafından yayınlanan örnek sorularla benzerlik gösterdi.  Soruların ünitelere nazaran dağılımı istikrarlıydı.

İmtihanda, söz bilgisi ve yapı bilgisi direkt olarak ölçülmedi. Fakat günlük diyalog ve durum belirten paragraflarla lisan kullanım hünerlerine yönelik sorular bulunuyordu. Soru içerikleri öğrencilerin ilgisini çekecek aktüel hususlardan oluşuyordu. Öğrencilerin bağlantı maharetini ölçen ve en temel okuduğunu manaya hüneriyle rahatlıkla çözebilecekleri sorulara da yer verildi.

İngilizce testinde, okuduğunu manaya maharetiyle düşünme maharetlerini de kullanarak çıkarımda bulunmalarını ve mantık yürütmelerini gerektiren iki soru yer aldı. Öğrencilerin, tablo ile ilgili öncülle temaslı olarak verilen tüm bilgilere tekrar dönmelerini gerektiren bu iki soru geçtiğimiz yıllara nazaran farklılık gösterdi. Bu sorular öğrencilerin verilen bilgiyi tahlil etmelerini gerektiren, tahlili öteki sorulara nazaran vakit alacak ve düşündürecek sorulardı. Bu bağlamda İngilizce sorularında okuduğunu anlamanın tek başına kâfi olmadığı tıpkı vakitte anladığını yorumlama marifetinin de ölçüldüğü bir imtihan olmuştur.

MEB ÖRNEK SORULARIYLA PARALEL BİR İMTİHANDI
Geçen yıllarda olduğu üzere tüm sorularda öğrencilerin soruları somutlaştırabilmeleri ve daha rahat yorum yapabilmeleri için biçim, grafik, tablo üzere görseller kullanıldı. Birtakım sorularda kullanılan haller sorunun tahlilinde faal rol oynadı. Sınavdaki sorular MEB tarafından yayınlanan örnek sorularla geçen yıllara nazaran daha fazla paralellik gösterdi.

İmtihanın geneline bakıldığında geçen yıllara nazaran belirleyici soru sayısı azalmış fakat matematik imtihanda eleyici ders olma özelliğini korudu. Bu imtihanda geçen yıldan farklı olarak 6’ncı ünite kazanımlarını içeren soru soruldu ve böylece imtihan tüm üniteleri kapsayan bir imtihan oldu.

SORU METİNLERİ DAHA UZUNDU
Sorular MEB tarafından yayımlanan kazanımlara ve MEB örnek sorularının mantığına paralellik gösterdi. İmtihanın geneline baktığımızda geçen yıllara nazaran eleyici soruların ve seçeneklerin çeldiriciliğinin fazla olduğunu söylemek mümkün. Soru metinlerinin genel olarak geçen yıla nazaran daha uzun olduğu görülüyor. Örnek sorularda olduğu üzere okuma, manaya ve çıkarım gücünün ölçüldüğü sorulara, ayrıyeten grafik yorumlama ve deney sorularına yer verildi. Deney soruları öğrencilerin çıkarım yapma gücünü ölçtü.

İmtihanda, ‘DNA ve Genetik Kod’, ‘Basınç’, ‘Basit Makineler’ ile ‘Canlılar ve Güç İlişkileri’ ünitelerine ilişkin belirleyici sorular yer aldı. Geçmiş yıllara nazaran ‘Canlılar ve Güç İlişkileri’ ünitesinden daha fazla soru sorulduğunu tespit ettik.