Soma Davası’nda yargıya görünmez bir el müdahale etti

Soma Holding’e ilişkin madende yaşanan facia, 301 çalışanın vefatıyla sonuçlandığında takvimler 13 Mayıs 2014’ü gösteriyordu. Faciadan tam 11 ay sonra, 13 Nisan 2015’te Soma davası başladı. Dava, Soma’da ağır ceza mahkemesi olmadığı için Akhisar’da başladı. Madenin işvereni Can Gürkan ve genel müdür Ramazan Doğru’nun da ortalarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. 11 Temmuz 2018’de Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi kararını açıkladı. İşveren Can Gürkan’a 15 yıl, Soma Kömür İşletmeleri AŞ Genel Müdürü Ramazan Doğru, 22 yıl 6 ay, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik, 18 yıl 9 ay, Maden Mühendisi Ertan Ersoy, 18 yıl 9 ay mahpus cezası aldı.

PATRON TAHLİYE OLDU

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği karar istinaf mahkemesi tarafından da onandı. 19 Nisan 2019’da verilen onama kararıyla birlikte, Can Gürkan’ı yurt dışına çıkış yasağı koyarak tahliye edildi. Somalı madencilerin avukatları belgeyi Yargıtay’a taşıdı. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, cezaları az buldu. Sanıklar Can Gürkan, Haluk Evinç, Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt’un 301 defa muhtemel kastla öldürme cürmünden, 162 defa de yaralama cürmünden cezalandırılmasını istedi. Yargıtay’ın kararından çabucak sonra, davanın görüldüğü Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin yeni duruşma günü verip davaya yine başlaması bekleniyordu fakat o denli olmadı…

Yargıtay 12. Dairesi heyeti değiştirildi

Ölen ve yaralanan her bir madenci için başka farklı ceza verilmesi gerektiğine hükmeden Yargıtay 12. Ceza Dairesi heyeti, davanın yine başlamasının beklediği sırada değiştirildi. Yeni gelen heyet, siyaset ve bürokrasi kökenliydi. 12. Ceza Dairesi Başkanı Ahmet Er ve üye hakim Ender Güngündeş koltuğunu korurken, sanıkların 301 defa muhtemel kastla öldürme ve 162 defa yaralama hatasından cezalandırılması gerektiğine yönelik karara imza atan üyelerin yerine eski Adalet Bakanı ve Müsteşarı Kenan İpek, eski HSK Genel Sekreteri Fuzuli Aydoğdu ve eski Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Mustafa Yapıcı getirildi.

LEHE OY KULLANILDI

Heyet değişikliğinden 8 gün sonra, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan itiraz geldi. İtirazda Daire’nin bozma kararındaki ‘olası kastla öldürme’ cürmünden ceza istemi fazla bulundu, sanıkların ‘bilinçli taksirle öldürme’ hatasından cezalandırılması istendi. Sanıkların ‘bilinçli taksirle öldürme’den cezalandırılmaları tarafında karar verildi. Karar 3’e karşı 2 oyla çıktı. Yeni üyeler, kararda sanıkların ‘lehine’ oy kullandı.

YAŞAM HAKLARI İHLAL EDİLMEMİŞ

2021’de başlayan yine yargılama sonunda Can Gürkan, 20 yıl, Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt, 12 yıl 6 ay hapisle  cezalandırıldı. Haluk Evinç ise beraat etti. Madencilerin avukatları, Yargıtay’ın onama kararından sonra Soma Davası’nı Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Müracaatta madencilerin hayat haklarının ihlal edildiği belirtildi, yine yargılama ve tazminat talep edildi. Yüksek mahkeme, avukatların başvurusunu reddetti. Kararda, mümkün kast ile şuurlu taksir ortasındaki ayrımın ceza hukukundaki en tartışmalı hususlardan biri olduğu öne sürüldü ve hayatını kaybeden madencilerin ömür hakkının ihlal edilmediği belirtildi.