SIMSIKI SAR BENİ

2020’nin yeni sürüm korselerinin yıllar uzunluğu alevlendirilen bayanı baskılayan, nesneleştiren bir giysi modülü olma tartışmalarının çok uzağında ve ilerisinde olduğu aşikar. Bir vakitler bayan vücudunu denetim edip onu normatif bir siluete hapsederken bugün tam bilakis bayanın moda kimliğini ve tarzını özgür bırakan, ona kişilik kazandıran günümüz korseleri 2020 kış defilelerinin en beğenilen aksesuarlarından. İç çamaşırından şık ve rahat bir dış giysi modülüne, eğlenceli bir aksesuara dönüşürken tarihteki tüm olumsuz yansımalarını da geride bırakıyor. 

Korshi üzere spor dizaynlara imza atan bir markanın korseyi asimetrik bir pardösü üzerine Crocs terliklerle giydirmesi, Burberry’nin ve Sacai’nin gömlekleri korseyle tamamlamaları, bu kesimin artık günlük kullanıma dahil edilirken, katiyen daha az zorlayıcı göründüğünü teyit ediyor. İpli, kalın bir kemer formunda tişört, elbise, ceket, sweatshirt ve pardösü üzerine bağlanan 2020’nin korseleri, ayakkabı ya da çanta kategorisinde, sık görmeye alıştığımız güçlü aksesuarlar ortasında yerini alıyor. Korse iç çamaşırından bir dış/üst giysi modülüne hakikat evrilirken her ne kadar erkek erkinin bayan vücudunu belirli bir forma sokma ve iktidarın mizojin emellerine aracı olmaktan uzaklaşsa da temelde bir iç çamaşırı olmanın verdiği seksapeli elden bırakmıyor, bu seksapeli bayanın kendi bedeni hakkında kelam söyleyebilmesi formunda manalandırarak tekrar ve yepisyeni yorumlarla moda sahnesine çıkıyor. Olivier Theyskens’in çıplak cilde giyilen büstiyer formlu korseleri ya da Dolce&Gabbana’nın transparan, adeta bir zırhı andıran üstleri bayanın cinselliğine sahip çıkmasına, vücudu hakkında karar verme gücünü elinde bulundurmasına işaret ediyor.

DÖNÜŞÜ MÜKEMMEL OLDU

16. yüzyıldan 19. yüzyıla uzanan devirde çokça kullanılan, aristokrasinin halktan ayrışmak için bir kategorileştirme aracı olarak da başvurduğu, vücudu doğal yapısından uzaklaştırıp onu devrin estetik normları paralelinde daha ince ve dar kılmayı amaçlayan korse lakin 19. yüzyılın sonlarına gerçek sıhhat ve hijyen bahislerinin gündeme gelmesiyle birlikte değerini kaybeder. 1910’larda onu koleksiyonlarından büsbütün çıkaran birinci dizayncı Paul Poiret’dir. Madeleine Violet, Jeanne Lanvin ve Gabrielle Chanel’le birlikte korse büsbütün kaybolurken bayanlar akışkan ve rahat dizaynların içinde vücutlarını özgürce hareket ettirmeye başlayacaklardır. 1940’ların sonunda Christian Dior’un ünlü “bar tailleur” ile yarattığı, bele oturan ve inceliğini vurgulayan dizaynlarının akabinde korse ve tüm benzerleri bilhassa 60 ve 70’lerin özgürlük ortamında, güçlenen feminist akımın da tesiriyle büsbütün ortadan kalkar. Korsenin geri dönüşü 80 ve 90’larda süper olacaktır. Vivienne Westwood’un punk öğelerle fetişleştirdiği korse stili modüllerinin, Jean Paul Gaultier’nin Madonna için tasarladığı ve unutulmazlar ortasına giren pembe saten korsesinin ya da Thierry Mugler’ın beli incecik göğüsleri ise daha dolgun gösteren korse dizaynlarının yaydıkları erotik ses, bayanın baskılanmasına ya da cinsel bir metaya indirgenmesine değil, tersine tıpkı Femen’lerin göğüs uçlarını açıkta bırakarak vermek istedikleri ileti üzere, cinselliğini ve dişiliğini istediği üzere kullanma gücüne vurgu yapar.

DİK DUR!

Bu dönem korse Dion Lee’den Etro’ya, Louis Vuitton’dan Mugler’a podyumları ve sokak tarzlarını işgal ederken beli vurgulayıp formların altını çizerek her keresinde ve her tarzda bayanlara dişilik bahşediyor. Korse seksapel dışında duruşu dikleştirip siluete güç katarken özgüvenli ve kararlı bir bayan profili de çiziyor. Giyinmenin gücü bu dönem korseler aracılığıyla kendini muhakkak ediyor.

BİR MODA KESİMİNDEN ÖTE

Bugün Louis Vuitton’un zırhı hatırlatan, güçlü ve savaşçı bayan kimliğini vurgulayan çağdaş korselerinde, milattan evvel 1600’lü yıllarda kolsuz, göğüs kafesini büsbütün sarmalayan çelikten, sert bir iç çamaşırı formunda tasarlanan korselerin ruhunu hissetmek mümkün. Avustralyalı genç dizayncı Dion Lee’nin yeniden gömlek ve elbiselerle yan yana getirdiği desensiz, düz ve minimal korseler de, özgüvenli ve güçlü bir bayan profili çiziyor. Kolay ve süssüz dizaynıyla, sadeliğiyle bir moda modülünden öte yalnızca bir zırh, bir güç aracı olduğunu anlatıyor güya. Bir parantez açıp Alicia Vikander’in de Ex Machina sinemasında giyindiği zincirli gümüş korse ile güce hükmeden çağdaş bir savaşçı kimliğine gönderme yaptığını hatırlatalım. Bayanların bugün korseyi ister bir iç çamaşırı üzere büstiyer/ dekolte bir üst üslubunda taşımaları, ister elbise ya da gömleklerinin üzerine beli sıkı sıkıya kavrayan bir kemer üzere kullanmaları; tıpkı hayatta sırtlandıkları farklı roller üzere bazen seksi sevgili, bazen iş bayanı, bazen anne üzere kimliklere bürünme isteklerinin ve özgürlüklerinin dışavurumu. Zira güç, çok taraflı, faal bayanların elinde. Korse her daim cüretkardı. Bir vakitler bayanları baskılamaya cüret etti. Eleştirildi, hatta çöpe atıldı. Bugünse onları daha seksi, daha güçlü ve daha özgür göstermeye cüret etmekten vazgeçmiyor. Çok da âlâ ediyor.

KIŞKIRTICI

Korseler özgün formlarda ancak her daim en seksi halleriyle karşımıza çıkıyor. Bazen sıkı sıkıya bir büstiyer, bazen tişört ya da elbiselerin üzerine giyilen; lakin her seferinde kışkırtıcı…

YAZI: SELİN MİLOŞYAN

ELLE Şubat sayısından alınmıştır.