Nuh Naci Yazgan’ın Hayırseverlik Meşalesi

Gazeteci-yazar İlter Sağırsoy; Türkiye’de eğitim gönüllüsü hayırseverlilik meşalesini birinci yakan ismin, Nuh Naci Yazgan olduğunu evraklarıyla açıklayarak, 62 yıllık ömründe Yazgan’ın yaptığı hayırların toplam şimdiki kıymetinin, 15 milyar lirayı bulduğunu söz etti. Sağirsoy kitabın tanıtımının önümüzdeki hafta yapılacağını ve tüm kitapseverleri bu tanıtıma davet ettiğini söyledi.

Artmental Yayıncılık tarafından çıkarılan, ‘İlle de Lazımsa Adım Nuh Naci Yazgan’ isimli 5’nci kitabıyla ilgili açıklama yapan Gazeteci İlter Sağırsoy; kitapta Yazgan’ın hayatını anlatırken, kitabın sonunda listesi verilen onlarca kaynaktan yararlanarak, periyodun canlı şahitlerinin el yazması notlarından, periyodun sohbetlerinde anlatılıp kayıt altına alınanlardan ve 1924 TBMM tutanakları dahil pek çok kaynaktan derleme yaptığını söyledi. Kayseri‘de bir üniversiteye ismi verilerek ismi yaşatılan Türkiye’nin bilhassa eğitim konusundaki hayırseverliliği konusunda ve yerli olma unsurunu, 1. Meclis’te yaptığı konuşmayla Türkiye’de gündeme getiren birinci isim olma özelliğini de taşıyan Nuh Naci Yazgan, 1885-1947 yılları ortasında yaşadı. Gazeteci Sağırsoy, Nuh Naci Yazgan’ın hayatını araştırdıkça fevkalade bir karakterle karşı karşıya olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi;

“Öncelikle çabucak şunu söyleyeyim, değil Kayseri‘de eldeki bilgi ve dokümanlara nazaran, Türkiye’nin eğitimine hayırlarıyla büyük katkı veren ve eğitime takviye meşalesini birinci yakan hayırsever olduğu kesin. ve ikinci olarak da, daha yeni yeni değeri anlaşılmaya başlanan ulusal ve yerli kavramını, bundan tam 100 sene evvel, 1924’te 1. Meclis’te Kayseri milletvekili olarak yaptığı fevkalade konuşmasında gündeme getiren Nuh Naci Yazgan, İngiltere’den yemeklik sıvı yağ ithaline karşı çıkmış ve Anadolu’daki yağ üreticilerinin (Kayseri, Erzurum vs.) batacağını anlatarak, ulusal ve yerli eserin öncelikli olmasını istemişti. Kurtuluş uğraşına Anadolu’dan verilen her türlü dayanağın ismi olan ve Atatürk’ün talimatıyla kurduğu Erciyes İntikam Tugayı ile Anadolu’da Çapanoğlu İsyanı (Yozgat’ta) başta olmak üzere, pek çok isyanı bastıran Yazgan, Sivas kongresine delege olarak Kayseri’den giden üç isimden biri. Tekrar Atatürk’ün buyruğuyla 1. Meclis’te Kayseri Milletvekilliği yapan Yazgan, tekrar Atatürk’ün buyruğuyla Adana’da atıl durumdaki dokumacılık fabrikasını Kayserili arkadaşlarıyla alıp Adana Mensucat Sanayi olarak Türkiye’nin bir numarası yapar. Akabinde AK Bank’ı kurar ve daha pek çok ticari faaliyetle büyük muvaffakiyetler elde eder ve büyük paralar kazanır. Lakin neredeyse karının büyük kısmını başta Kayseri olmak üzere, pek çok yerde muhtaçlık sahibi olanlara yardımda harcar. Hastaneler, öğrenci yurtları, mescitler ve mescitlerin tefrişi nizamlı bakımları yenilenmesi ile, binlerce muhtaçlık sahibi gariban gencin meslek sahibi olana kadar okutulması, garibanların evlendirilmesi, iş sahibi yapılması. Elhasıl ömrünü ve servetini hayra harcayan biridir. Bu isim tam unutulmaya yüz tutmuşken Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Mütevelli Heyeti Lideri olan Mustafa Özhamurkar tarafından isminin bu üniversiteye verilmesiyle, adeta bu bireyle ödeşilmiş olunur. ve acı olan ise, bu kişinin Kayseri Lisesi’nin ardında Şiremenli Mahallesi’ndeki, yakın tarihe canlı tanıklık eden konutu yıkılmıştır.” – KAYSERİ