Merkez’in ‘kazığı’ için özel düzenleme

AKP iktidarı 2007 yılında genel merkezi Ankara’da olan kamu bankaları ve finans kuruluşlarının İstanbul’a taşınacağını açıkladı. Adres olarak da Ümraniye’deki 300 bin metrekarelik dev araziyi gösterdi.

Göç edecek kurumlardan biri olan Merkez Bankası İstanbul Finans Merkezi’nin tam ortasında yer alan 15 bin 960 metrekarelik arsayı satın aldı.

EMSALSİZ İNŞAAT

3328 ada 10 numaralı parselde bulunan toprağa imar planında eşsiz bir inşaat hakkı tanındı. Emsal dışı alanlarla birlikte 16 dönümlük yere toplam 258 bin metrekarelik inşaat yapılmasının önü açıldı.

Ayrıca AVM, rezidans, otel, sinema, tiyatro, ofis, lokanta, gazino, çarşı, özel hastane ve eğitim alanları yapılabilecekti. TOKİ’nin düzenleyeceği ihaleyi kazanan müteahhit firma bu alanların satışından elde edilen gelirden hisse alacak, MB’nin cebinden tek kuruş çıkmayacaktı.

YÖNTEM DEĞİŞTİ

TOKİ, Merkez’in binası için 2017’de “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” işi için iki sefer ihaleye çıktı fakat tekliflerin kâfi bulunmaması ve rekabet oluşmaması nedeniyle ihaleler iptal edildi.

Ağustos 2017’de yapılan üçüncü ihaleyi ise yönetim hissesi 180 milyon lira olmak üzere 1 milyar 440 milyon lira teklif veren İntaş Taahhüt Yapı Sanayi kazanmıştı. Lakin firma inşaata başlayamadı ve projeden çekildi. Bunun üzerine AKP iktidarı projenin TCMB’nin kasasından yaptırılmasına karar verdi. 

SIR İHALELER

12 Şubat 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile de TCMB’nin yapacağı kimi mal, hizmet alımları ile üretim işleri, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışına çıkarıldı. Düzenleme ile TCMB’nin kendisinin belirleyip davet ettiği firmalarla pazarlık yolu ihale yapması sağlandı. Genel müdürlük binası için Mayıs 2020’de TCMB kaba inşaat “anahtar teslim” sistemiyle “sır” bir ihale gerçekleştirdi. Davet edilen isteklilerin teklif verebildiği ihalede en düşük imal bedelinin 2 milyar 285 milyon lira ile  Limak’tan geldiği Sayıştay’ın kontrol raporuyla ortaya çıktı. Akabinde Merkez Bankası dekorasyon işleri ve iç yer imalatları için bir ihale daha düzenledi bu ihaleyi de Limak kazandı.

FİYAT FARKI VE MÜHLET UZATIMI

352 metre yüksekliğiyle Avrupa’nın en yüksek binası olan yapıda kaba inşaat tamamlandı, dekorasyon işleri ve iç Yer imalatları devam ediyor.

İnşaat çalışmaları devam ederken Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında dikkat çeken bir karar yer aldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan kararda Merkez Bankası’na üretimi devam eden işlerde artırımla fiyat farkı ve müddet uzatımı yetkisi verildi. 

Buna nazaran 1 Mart 2023 tarihinden evvel ihalesi yapılmış olan ve devam eden mukavelelerde 1 Ocak 2024 ile 31 Mart 2024 tarihleri ortasında Merkez Bankası artırımlı fiyat farkı hesaplayabilecek ve yükleniciye 6 ayı geçmemek kaydıyla müddet uzatımı verebilecek.

Saray’ın mimarı tasarladı

2015 yılında TCMB tarafından düzenlenen tasarım yarışını kazanan Almanya merkezli mimarlık firması HPP’nin hazırladığı mimari proje 2020 yılının başında iptal edilmişti. Akabinde, TCMB’nin İstanbul Finans Merkezi’ndeki genel müdürlük binası için Ankara’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile Marmaris’teki Yazlık Saray’ın mimarı olan Şefik Birkiye’nin şirketi VizzionArchitects ile el sıkışıldı. Birkiye’nin tasarladığı proje hayata geçirildikten sonra Merkez Bankası binası 310 metre yüksekliğindeki iskelet yapısıyla tamamlandığında Avrupa’nın en yüksek binası olacak. Bina anten kulesi ile birlikte 352 metreyi buluyor.