Meclisi Mebusan, Osmanlı İmparatorluğu’nda demokratik temsilin başlangıcını simgeleyen kıymetli bir kurumdur. İşte, bu tarihi meclisin kuruluşu, gayesi ve özellikleri:
Osmanlı İmparatorluğu’nun demokratikleşme sürecinde çığır açan bir periyoda ışık tutan Meclisi Mebusan, 23 Aralık 1876 tarihinde II. Abdülhamit tarafından kuruldu. Osmanlı toplumunu demokratik temsilin merkezi haline getirmeyi amaçlayan bu kıymetli kurum, pek çok özelliğiyle dikkat çekiyor.
MECLİS-İ MEBUSAN NE VAKİT KURULDU?
Meclisi Mebusan, 23 Aralık 1876 tarihinde II. Abdülhamit tarafından ilan edilen Kanûn-ı Aslı ile kuruldu. Bu tarih, Osmanlı İmparatorluğu’nda anayasanın kabul edilerek, Meclisi Mebusan’ın oluşturulduğu bir periyodu işaret eder.
MECLİS-İ MEBUSAN NEDEN KURULDU?
Meclisi Mebusan’ın temel emeli, Osmanlı toplumunu temsil etmek ve idarede kelam sahibi olmak için seçilen milletvekillerinin iştirakiyle bir demokratik temsil organı oluşturmaktı. Bu meclis, Osmanlı İmparatorluğu’nda hükümetin ve padişahın yetkilerini sınırlamayı amaçlıyordu.
MECLİS-İ MEBUSAN ÖZELLİKLERİ
Seçim Sistemi: Meclisi Mebusan, üyelerini seçmek için nüfusun çeşitli kısımlarından gelen temsilcileri içeren seçimlerle oluşturuldu. Bu, toplumun farklı kümelerinin mecliste temsil edilmesini sağladı.
Yasama Vazifesi: Meclisi Mebusan, yasama misyonunu üstlenerek kanunları kabul etme, değiştirme yahut iptal etme yetkisine sahipti. Bu, Osmanlı İmparatorluğu’nda hükümetin ve padişahın yetkilerini sınırlamak ismine değerli bir adımdı.
Toplumsal Temsil: Meclisi Mebusan, Osmanlı toplumunun çeşitli kesitlerini temsil ettiği için, toplumsal çeşitliliği yansıtan bir yapıya sahipti. Bu da toplumsal uzlaşıyı teşvik etmeyi amaçlıyordu.
MECLİS-İ MEBUSAN GAYELERİ NELER?
Meclisi Mebusan’ın temel hedefi, Osmanlı toplumunu çeşitli kesitlerinden gelen temsilciler aracılığıyla demokratik bir biçimde temsil etmekti. Seçimler aracılığıyla belirlenen üyeler, yasama vazifesini üstlenerek Osmanlı idaresinde kelam sahibi olma hakkına sahip oldular. Bu adım, Osmanlı İmparatorluğu’nda hükümetin ve padişahın yetkilerini sınırlamaya yönelik kıymetli bir ilerleme olarak değerlendirildi.
Meclisi Mebusan, toplumsal çeşitliliği temsil eden bir yapıya sahipti. Farklı bölümlerden gelen temsilcilerin bir ortaya geldiği bu meclis, Osmanlı toplumunda toplumsal uzlaşının teşvik edilmesine katkıda bulundu. Osmanlı’nın demokratikleşme sürecinde kilometre taşı olan Meclisi Mebusan, tarihi bir dönemeç olarak hatırlanmaya devam ediyor.