Atina’nın İngiltere’den geri almak için yaklaşık 40 yıldır uğraştığı Elgin Mermerleri konusunda Türkiye’den gelen dayanak Yunan medyasında memnuniyetle karşılandı.
M.Ö. 447-432 yılları ortasında inşa edilen ve Yunanistan topraklarının Osmanlı İmparatorluğu’na ilişkin olduğu 19. yüzyılda İngiltere’ye götürülen Elgin Mermerleri uzun müddettir İngiltere ile Yunanistan ortasında diplomatik bir çekişmenin odak noktasında. Atina, Parthenon Heykelleri de olarak bilinen yapıtların Yunanistan’a iade edilmesi için birinci başvuruyu 1983’te yaptı.
Eserlerin sergilendiği British Museum’un verdiği bilgiye nazaran, Parthenon Heykelleri İngiliz diplomat Lord Elgin (Thomas Bruce) tarafından 1801-1816 yılları ortasında İngiltere’ye götürüldü. Periyodun İngiltere hükümeti, yaptığı araştırma sonucu yapıtların İngiltere’ye götürülmesinin “yasal” olduğu sonucuna vardı ayrıyeten 1963 tarihli “British Museum Kanunu” yapıtların müze koleksiyonundan çıkarılmasını yasaklıyor fakat ödünç verme konusunu düzenleyen bir kanun bulunmuyor.
Müzenin internet sitesinde, “eserlerin iadesi için yapan görüşmelerin” sürdüğü” bilgisi yer alıyor lakin Atina şimdiye kadar İngiltere’den bu mevzuda olumlu bir dönüş alamadı. Hatta geçtiğimiz yıl Başbakan Kiryakos Miçotakis’in gerçekleştirdiği Londra ziyareti Elgin Mermerleri nedeni ile diplomatik bir krizle sonuçlandı.
![]() |
Yunanistan ve İngiltere ortasında Parthenon kavgası! Sunak görüşmeyi son anda iptal etti, Miçotakis kızgın |
ATİNA ISRAR EDİYOR, İNGİLTERE VERMEK İSTEMİYOR
Bugün Yunan medyasında yer alan haberlere nazaran, UNESCO Kültürel Varlıkların İlişkin Oldukları Ülkelere İadesinin Teşviki Hükûmetler Ortası Komitesi’nin (ICPRCP) 24. oturumunda, Atina talebini yineledi ve heykellerin yasadışı olarak ele geçirildiğini, British Museum’da kaldıkları mühlet boyunca berbat muameleye maruz kaldıklarını vurguladı. Birleşik Krallık ise bahisle ilgili sabit halinde ısrar ederek, yürürlükteki yasal çerçevenin Parthenon Heykellerinin Yunanistan’a iadesine müsaade vermediğini öne sürdü.
“TÜRKİYE İNGİLİZLERİN TEMEL ARGÜMANINI ÇÜRÜTTÜ”
Birleşik Krallık yıllardır yapıtların İngiltere’ye taşımasında müsaade veren bir Osmanlı fermanı olduğunu tez ediyor lakin bu evrak ortada yok.British Museum’un heykellerin yasal olarak çıkarıldığı tezinin tek ispatı İtalyancaya çevrilmiş bir mektuptaki ibareye dayanıyor.
Yunan medyasında yer alan haberlere nazaran, ICPRCP oturumunda Türkiye’yi temsil eden Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Lideri Zeynep Boz, İngilizlerin Parthenon Heykellerinin British Museum’da kalmasına ait temel argümanlarından birini çürüttü ve “Durumu yasallaştıracak rastgele bir evrakın varlığından haberdar değiliz” dedi ve ekledi;
“Yunan heyetine, 40 yılı aşkın bir müddettir gerçek ve somut deliller sundukları için yürekten teşekkür etmek istiyoruz. Parthenon Heykellerinin Yunanistan’a iadesini kutlamayı tüm kalbimizle bekliyoruz zira bunun kültürel varlıkların korunmasına global olarak verilecek en güçlü yanıt olduğuna inanıyoruz”
Elgin mermeleri konusunda Türkiye’den gelen takviye bugün Yunan medyasının öne çıkan başlıklarından biri oldu. Protothema gazetesi ‘Türkiye İngilizlerin temel argümanlarından birini çürüttü’ başlığını kullanırken, Ta Nea gazetesi ise Türkiye’nin Atina’nın çabasına sıcak bir dayanak verdiğini yazdı. Newist.gr haber sitesi kelam konusu dayanağın Türkiye’den gelmesinin ‘ayrıca önemli’ olduğunu vurguladı.
Geçtiğimiz yaz, British Museum envanterindeki kimi yapıtların bir çalışan tarafından çalınarak internette satışa sunulduğu ortaya çıkmıştı. Birçok ülke bu olaydan sonra, tarihinin en büyük krizlerinden biriyle karşı karşıya olan dünyaca ünlü müzeye, “eserlerimizi geri verin” daveti yapıyor.