Kıdem tazminatı, son alınan maaş üzerinden çalışma müddetiyle hesaplanırken, çalışana tanınan tıpkı yahut nakdi ödemeler de dikkate alınarak ‘giydirilmiş ücret’ üzerinden ödenmesi gerekiyor. Hangi ödemeler ‘giydirilmiş ücret’ kabul ediliyor? Kıdem …
Kıdem tazminatı, son alınan maaş üzerinden çalışma müddetiyle hesaplanırken, çalışana tanınan tıpkı yahut nakdi ödemeler de dikkate alınarak ‘giydirilmiş ücret’ üzerinden ödenmesi gerekiyor. Hangi ödemeler ‘giydirilmiş ücret’ kabul ediliyor?
Kıdem tazminatı, bir çalışanın, tıpkı işyerinde çalıştığı mühlete bağlı olarak ayrılırken, elde ettiği bir ödeme hakkı. Son alınan fiyat üzerinden hesaplanan kıdem tazminatı, yalnızca maaş üzerinden hesaplanmıyor. Kıdem tazminatı, çalışanın birebir yahut nakdi olarak hakları üzerinden ölçülebilen menfaatleri de hesaplanarak bulunuyor. Bu hesaplamada baz alınan hakların hepsine ‘giydirilmiş ücret’ denilirken, hangi ödemelerin ‘giydirilmiş ücrete’ dahil olduğunu da Habertürk’ten Ahmet Kıvanç yazdı.
Aynı işyerinde ya da tıpkı patrona ilişkin bir yada birkaç iş yerinde en az 1 yıl boyunca çalışanlar, ayrılık dahilinde kıdem tazminatına hak kazanabiliyor. Kıdem tazminatına hak kazanmak için, çalışanın emekli olması, askerlik nedeniyle, bayanların evlilik nedeniyle 1 yıl içinde, patron tarafından ‘haklı bir neden olmadan’ işten çıkartılmada, ‘işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi’ üzere nedenler kabul ediliyor. Kıdem ve ihbar tazminatı, hesaplaması çalışanın son aldığı fiyat üzerinden ödenirken, kanunda tazminatın hesaplanmasına fiyat harici emekçinin para ya da para ile ölçülmesi mümkün olan menfaatlerinin eklenebileceği görülüyor.
Aylık fiyatı sabit olmayan çalışanlarda son bir yıl içinde ödenen fiyatın aylık ortalaması alınmasıyla kıdem ve ihbar tazminatı hesaplanıyor.
Yan ödemeler olmadan alınan maaş ‘çıplak ücret’ olurken, fiyat dışında ihbar ve kıdem tazminatı hesabında yan haklar da ‘giydirilmiş ücretle’ hesaplanıyor.
Giydirilmiş fiyatın içinde, olağan fiyata dahil olan yol, yakacak, yemek, giysi üzere haklar ve teşvik primi, kıdem fiyatı, kira-barınma yardımı, bayram harçlığı üzere ödemeler de bulunuyor. Yargıtay, bu ek ödemelerin, giydirilmiş fiyat hesabına dahil edilebilmesi için devamlı yapılıyor olması gerektiğini belirtirken, bir kereye özel yapılan ödemeler giydirilmiş fiyat hesabına dahil edilmiyor.
Giydirilmiş fiyata, yemek bedeli ya da yemek için ödenen nakit ya da yemek çeki fiyatı de dahili edilirken, işe geliş gidişlerde verilen servis hizmeti ya da yol fiyatı de ulaşım olarak ödemeler hesabına dahil ediliyor. Örnek olarak brüt fiyat 20.002,50 TL alan bir çalışanın yemek ve yol fiyatı de aylık 5 bin TL tutuyorsa, kıdem tazminatı 25.002,50 TL üzerinden hesaplanıyor.
İş yerinde kullanılmak üzere verilenler harici yapılan giysi yardımları, özel sıhhat sigortası üzere ödemeler de kıdem tazminatına ekleniyor. Yargıtay’a nazaran, yıl içinde yapılan artırımlarda da son yapılan ödeme hesaplamada dikkate alınıyor. Yılda 4 ikramiye alan bir çalışan birinci üç ikramiyesini 10 bin lira üzerinden, son ikramiyesini de 15 bin lira olarak aldığında kıdem tazminatı 15 bin lira üzerinden hesaplanıyor.
Kıdem tazminatı tavan fiyatı nedir? Kıdem tazminatı çalışanın brüt fiyatı ve çalıştığı müddet üzerinden yapılırken, her 6 ayda bir memur maaş katsayısına nazaran yine belirlenen meblağı da aşamıyor. 2024 yılının birinci yarısı için kıdem tazminatı tavanı 35 bin 58 lira 58 kuruş olan kıdem tazminatı tavanı, çalışanın ‘giydirilmiş ücreti’ 50 bin lira ya da 100 bin lira olmasında değişmiyor ve 35.058,58 TL üzerinden hesaplanıyor.