İrlanda, İspanya ve Norveç’ten tarihi adım: Filistin devletini tanıma kararı aldık

Son devirde, bilhassa İsrail’in hali nedeniyle, Filistin’i resmen tanıma konusunda ağırlaşan eforlar birinci meyvelerini verdi. Norveç ve Avrupa Birliği üyesi İspanya ile İrlanda, Filistin’i tanıma kararı aldıklarını ve bu kararın 28 Mayıs’ta yürürlüğe gireceğini duyurdular. AB’de tanıma konusunda tam bir konsensüs olmasa da üç ülkenin adımının kimi Birlik ülkeleri tarafından izlenmesi bekleniyor.

İrlanda Başbakanı Simon Harris dün Mahmud Abbas ile telefonda görüştü.

‘BU BİR BAŞLANGIÇ’

Dün uyum içinde açıklanan tanıma kararları sürpriz değil. İspanya’nın ağır efor harcadığı ve koordine halde ilerlenmesi için uğraştığı bu adımın atılıp atılmayacağından çok ne vakit atılacağı tartışılıyordu. Kelamların harekete geçme vaktinin geldiğini söyleyen İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, “Çok açık biçimde duvarlar örülse de halklar bombalansa da Filistin toprakları hayatta kalacaktır” dedi. Filistin devletinin tanınması kararı alırken önceliklerinin “barış, adalet ve ahlaki tutarlılık” olduğunu belirten Sanchez, “Ne kadar fazla ülke Filistin’i tanırsa o kadar uygun. Böylece daha fazla baskı kurulur. Bu son değil, başlangıç” diye konuştu. 

TÜRKİYE VURGUSU

Doğru olanı yaptıkları bildirisi veren Sanchez, Türkiye’nin de son periyotta Filistin konusunda değerli atılımlar yaptığını vurgulayarak haziran ortasında düzenlenmesi öngörülen Türkiye-İspanya ortasındaki hükümetlerarası doruğa değindi ve “Dost ve kıymetli bir ortağımız olan Türkiye ile çok yakında tepe yapacağız” sözlerini kullandı.

RESMİ TANIMA SÜRECEK

Resmi tanıma, bu adımı atanlarca iki devletli tahlilin kıymetli bir kesimi olarak görülüyor. Buna karşılık yeni tanıma adımlarının milletlerarası baskının artmasına katkı sağlamak dışında kısa vadede alanda fazla bir değişiklik yaratma potansiyeli yok. Üç ülkeyi, süreci 13 Haziran’a kadar tamamlamayı öngören Slovenya’nın izlemesi bekleniyor. Malta da tanıma potansiyeli bulunan ülkeler ortasında. Belçika ise mevzuyu tartışmaya devam ediyor. Şu ana kadar AB üyesiyken, 2014’te, Filistin’i tanıma kararı alan tek ülke İsveç’ti. Bulgaristan, Çekya, Macaristan, Polonya, Romanya, Slovakya ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi üye olmadan evvel Filistin’i tanımışlardı. Fransa mevzuyu tabu olarak görmediğini vurgularken Almanya tanıma niyetinde değil. Tanımanın tüm AB’ye yayılması şu kademede beklenmiyor.

Bilgi notu: Filistin Yönetimi’ne nazaran, Birleşmiş Milletler’e üye 193 ülkeden 142’si halihazırda Filistin’i devlet olarak tanıyor. Bunlar ortasında ABD, Kanada, batı Avrupa’nın büyük bir kısmı, Avustralya, Japonya ve Güney Kore üzere ülkeler bulunmuyor.

Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store

İSRAİL: AĞIR SONUÇLARI OLACAK

Tanıma kararlarını terörü ödüllendirme olarak yorumlayan İsrail Dışişleri Bakanı İsrael Katz, ilgili ülkelerdeki büyükelçilerini istişarede bulunmak üzere geri çağırdı. Katz,  “İsrail, egemenliğini baltalayan ve güvenliğini tehlikeye atanlara karşı kayıtsız kalmayacaktır. Bunun daha da ağır sonuçları olacak” dedi.

TÜRKİYE’DEN DESTEK

Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada karardan büyük memnuniyet duyulduğunu belirterek “Türkiye olarak, daha fazla ülkenin Filistin’i tanıması tarafında gayret harcamayı sürdüreceğiz” tabiri yer aldı.

FİLİSTİN MEMNUN

Filistin Yönetimi’nin lideri Mahmud Abbas, tanıma adımlarını memnuniyetle karşılayarak öbür ülkelere “meşru haklarımızı tanıyın ve halkımızın kurtuluş ve bağımsızlık çabasını destekleyin” davetinde bulundu.  Hamas da tanıma adımlarını ‘önemli bir karar’ olarak niteledi.