Harita güncellendi, 45 il diri fay hattı üzerinde! Marmara’da tehlike çanları sadece İstanbul için çalmıyor

MTA canlı fay sınırları haritasını güncelleyerek kamuoyuyla paylaştı. Haritayı pahalandıran Yüksek Jeofizik Mühendisi Mehmet Sarper Celasun, “Bizim ülkemizde olan zelzeleler 7 büyüklüğünden 7.6 büyüklüğüne kadar olabiliyor lakin bunlar ana kırıklar üzerinde. Hasebiyle ikincil kırıklarda tahminen 2 ya da 3 büyüklüğünde 4’e kadar küçük zelzeleler beklenebilir. Bunu tam olarak bilmek mümkün değil. Kırıkların üzerinde yapılaşma olmaması gerekir fakat her kırık da yüzeyden anlaşılmıyor” tabirlerini kullandı.

45 VİLAYET, CANLI FAYLARIN GEÇTİĞİ ALAN ÜZERİNDE

Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) canlı fay sınırları haritasını güncelleyerek kamuoyuyla paylaştı. Harita üzerinde toplam 485 canlı fay çizgisi belirtildi. Haritada ortalarında Aydın, Bursa, Düzce, Hatay, Kocaeli, Manisa ve Sakarya’nın da olduğu 45 vilayet canlı fayların geçtiği alan üzerinde bulunuyor.

İşte risk altındaki vilayet ve ilçeler;

• ADIYAMAN: Gölbaşı
• AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
• ANKARA: Şereflikoçhisar
• ANTALYA: Demre
• AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
• BALIKESİR: Gönen, Manyaz
• BATMAN : Kozluk
• BİNGÖL: Karlıova, Yedisu
• BOLU: Gerede, Yeniçağa
• BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa
• ÇANAKKALE: Çan, Yenice
• ÇORUM: Laçin
• DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz
• DİYARBAKIR: Lice
• DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
• ELAZIĞ: Palu, Sivrice
• ERZİNCAN: Üzümlü
• ESKİŞEHİR: İnönü
• GAZİANTEP: İslahiye
• HAKKARİ: Şemdinli
• HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
• ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
• İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
• K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu
• KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar
• KIRIKKALE: Keskin
• KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur
• KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
• KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
• KÜTAHYA: Gediz, Simav
• MALATYA: Akçadağ
• MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
• MERSİN: Çamlıyayla, Mut
• MUĞLA: Menteşe, Milas
• MUŞ: Korkut, Varto
• NİĞDE: Altunhisar, Bor
• OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale
• SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
• ŞANLIURFA: Bozova
• SİİRT: Eruh
• ŞIRNAK: Beytüşşebap
• SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli
• TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye
• VAN: Çaldıran, Özalp
• YALOVA: Altınova, Çınarcık

“KIRIKLARIN ÜZERİNDE YAPILAŞMA OLMAMALI”

Haritayı kıymetlendiren Jeofizik Yüksek Mühendisi Mehmet Sarper Celasun, yeni fayların paniğe sebep olmaması konusunda ihtarlarda bulunarak, “Genellikle büyük zelzele üreten kırıklar bizim ülkemizdeki ana kırıklarımız. Kuzey Anadolu Fay Sınırı, Doğu Anadolu Fay Sınırı. Kırıkların üzerine yapılaşma yapmak uygun değil, hasebiyle bu haritaların şimdiki olması oralara yapılaşmadan kaçınmak ismine çok yararlı bir şey” sözlerini kullandı. Celasun, yapılaşmaların belirtilen alanlardan uzakta gerçekleşmesi gerektiğini de vurguladı.

“DİRİ FAYLAR SARSINTI ÜRETEBİLECEK POTANSİYELE SAHİP”

Celasun, “Bu çalışmalar çok önemli jeofizik araştırmaların sonucunda oluyor ve çok maliyetli. Bunlara fiyatsız olarak herkesin erişim sağlaması, hem zelzeleye dayanıklılık bilinçliliği açısından, hem biz mühendislerin bu bahislerle alakalı çalışma yapması açısından çok olumlu bir şey. Bahsedilen yeni canlı faylar da, bizim kırıklarda meyyit ve canlı kırıklar dediğimiz iki ana başlık var. Bunlardan diriler günümüzde sarsıntı üretebilecek potansiyele sahip kırıklar. Kırık haritasından anlamamız gereken sarsıntıda güvenlik açısından yapıların tasarlanmasında, nerelerden zelzele beklenmesi konusunda bize çok değerli bilgiler veriyor. Birçok yeni kırık ekleniyor ancak kimse paniğe kapılmasın” formunda konuştu.

“İKİNCİL KIRIKLARDA 4’E KADAR SARSINTILAR BEKLENEBİLİR”

Celasun, “Bizim ülkemizde olan zelzeleler 7 büyüklüğünde 7.6 büyüklüğüne kadar olabiliyor lakin bunlar ana kırıklar üzerinde. Hasebiyle ikincil kırıklarda tahminen 2 ya da 3 büyüklüğünde 4’e kadar küçük sarsıntılar beklenebilir. Bunu tam olarak bilmek mümkün değil. Kırıkların üzerinde yapılaşma olmaması gerekir ancak her kırık da yüzeyden anlaşılmıyor” tabirlerini kullandı.

“NASIL YAPI TASARLANMASI GEREKTİĞİNİ HESAPLAYABİLİYORUZ”

Celasun, “Bu kırıklar bizim için neden değerli? Zelzeleye dayanıklılıkta birinci husus, sarsıntının büyüklüğü ve zelzeleden uzak olma. Bu çalışmalarla biz hem kırıkların yerini, ne kadar büyüklükte zelzele üretebileceğini, bu büyüklükteki sarsıntılara nazaran nasıl yapı tasarlanması gerektiğini hesaplayabiliyoruz. Kendi yaptığımız çalışmalarla da hem yapıların güvenliğini, hem yerde sarsıntı güvenliğini ölçebiliyoruz. Yerde titreşim ölçüleri alarak ‘Yerin bir zelzele büyütmesi var mı, rezonansa giriyor mu? Yapıların bileşenleri sağlıklı mı?’ Bunlara bakılıyor. Kırıkların da yerleri bilindiği vakit ‘Burası bu kadar sarsıntı üretebilir, o vakit bu dayanıklılığa nazaran yapı yapılması lazım, burada kentleşme kırıklardan uzak olması lazım’ üzere birçok mevzu açığa çıkmış oluyor” dedi.

“MARMARA’YA YAKIN VİLAYETLERİN TAMAMINDA BU SARSINTI HİSSEDİLECEK”

Celasun, “Önce sarsıntı beklenen yeri tespit etmemiz lazım, kırıkların ehemmiyeti buradan geliyor. Kırıkları buluyoruz ki buralarda sarsıntı beklenebilir, buralarda sarsıntı olabilir. Kıymetli olan ikincil kırıklar yahut buna bağlı küçük kırıklar değil ana kırık sınırları çok kıymetli. İstanbul için konuşulacak olursa Kuzey Anadolu kırığının Marmara’daki kırılmasını beklediğimiz kısım şu anda öncelikli fakat yalnızca İstanbul değil Marmara’ya yakın vilayetlerin tamamında bu sarsıntı hissedilecek. Hasebiyle burada en berbata hazırlanmak kıymetli. Biz tedbirlerimizi almalıyız. Bu kırıklar mühendisler için değeri lakin beşerler açısından da oturduğu yeri bilmesi, inceleyip karar vermesi için alışılmış ki önemli” diye konuştu.