Gıda enflasyonuna karşı güçlü borsa

Besin fiyatlarının düşmesine katkı sunmak, piyasada fiyatlarının daha şeffaf ortamda oluşmasını sağlamak emeliyle kurulan Türkiye Eser İhtisas Borsası, fiyat oluşumunda daha etkin rol alacak. Elektronik eser senedi piyasasında yatırımcı sayısı 80 bine ulaştı, 1.5 yılda 10 milyon tonluk eserde 15 milyar lira süreç gerçekleştiği borsada aracılı sistem modeline geçiş için çalışmalar başladı. Süreçler Eser Piyasası Aracı Kurumları üzerinden yapılacak. Ziraî eserlerin fiyatlarında farklılıklar telafi edilecek, tüketiciler bu eserlere daha uygun, gerçek sayılarla ulaşabilecek.

ARACILI SİSTEME GEÇİLECEK
Türkiye Eser İhtisas Borsası 2020’de 11.4 milyar liralık süreç hacmine ulaşırken, süreç ölçüsü da 7.2 milyon lira oldu. Yüklü olarak arpa, buğday, mısır üzere hububat süreç görüyor. Bunların yanı sıra kuru kayısıdan fındığa, zeytinden yağlı tohuma kadar çok sayıda eserin yer aldığı borsaya ait mevzuat ve altyapı değişikliği ile aracılı sisteme geçilecek.

SENEDİN BİRDEN FAZLA KÖYLÜDE OLMALI
Ankara Sanayi Odası Lideri Nurettin Özdebir, Eser İhtisas Borsası’nda üretimi yapan köylünün daha aktif olması gerektiğini söyledi. Özdebir, İktisat Muhabirleri Derneği idaresi ile yaptığı sohbette şunları anlattı: “Lisanslı depoculuk, borsa son derece değerli adımlar. Köylü kâğıdı alıyor ve düzgün para veren birine satıyor. Buğday hasat vakti ucuz, nisan sonuna kadar fiyatlar pik yapar. Adam kâğıdı satmıyor. Borsada buğday kâğıdı üretecek kadar büyüklüğümüz yok, zira dörtte üçünü ihraç ediyoruz. Piyasa her vakit o esere aç. O kâğıdı cebine koydun mu kâr yüzde 1.000. Kazanan spekülatör oluyor. Meydan spekülatörlere kalmamalı. Arz tarafında dertler varsa piyasaya kurallar koyulmalı. Bir kısmı tasarruf sahiplerinin istifadesine sunulmalı.”
Kimi eserlerin dönemlik yükselmesinin olağan olduğunu söyleyen Özdebir, “Virüs, mutasyon konusunda fevkalâde bir durum olmazsa ikinci çeyrekte enflasyonun düşeceğine, Merkez Bankası’nın yüzde 9.4 amacını bile aşağı çekeceğine inanıyorum” diye konuştu.

YÜKSEK FAİZ KEMOTERAPİ ÜZERE
Yan endüstride üç vardiya çalışıldığını belirterek, “İmalat, ihracat âlâ gidiyor” diyen Özdebir, yüksek faizi “kemoterapiye” benzetirken, kurların daha fazla inmesinden huzursuz olduğunu söyledi. Özdebir, şunları kaydetti: “Rekabetçi kur yalnızca ihracat için değil yurtiçinde de rekabet için değerli. Dolar kurunun 7 liranın daha aşağı inmesi Türkiye’nin lehine olmaz. Faiz hepimizin canını acıtıyor fakat kanser olduğumuz vakit zehri kemoterapi olarak da alıyoruz. Tedavide radyasyonu alıyoruz ziyanlı, öldürücü olduğunu bildiğimiz halde âlâ olmak için alıyoruz. Yılın ikinci yarısından itibaren Türkiye’nin faizler konusunda da olağanlaşacağını iddia ediyorum. Merkez Bankası Lideri süreci düzgün götürüyor.”