Gazze’de 35 bine yakın kişinin hayatını kaybettiği savaş 8. aya girerken Hamas’ın onayladığı ateşkes teklifinin detayları aşikâr oldu. İsrail’e baskıyı artıran ABD, Hamas’ın ateşkes muahedesiyle ilgili cevabını değerlendirdiğini bildirdi.
Gazze’de 7 aydır süren savaşı sona erdirebilecek barış muahedesinin akıbeti belirsizliğini korusa da mutabakatın kaideleri dikkat çekti.
Hamas’ın kabul ettiği mutabakata İsrail’den ret geldi. İsrail, ateşkesin taleplerini karşılama konusunda yetersiz kaldığını lakin bir mutabakata varmak için bir heyet göndereceğini duyurdu.
Katar ve Mısır tarafından iletilen, Hamas’ın onay verdiği ateşkes teklifinin, toplamda 124 gün süreceği ve 3 kademeden oluştuğu belirtiliyor.
Filistinli bir yetkiliye nazaran, birinci etap “ilk günden itibaren iki taraf ortasındaki karşılıklı akınların süreksiz olarak durdurulmasını ve İsrail askerlerinin, Gazze’nin doğu bölgelerine ve nüfusu ağır bölgelerden uzakta İsrail sonuna yakın bir bölgeye çekilmesini içerecek.
İlk etabın 7’inci gününde tüm İsrailli bayan esirlerin özgür bırakılmasının akabinde, İsrail askerleri, kıyı boyunca uzanan Er-Reşid Caddesi ile doğuda onun paralelindeki Salahaddin Caddesi’nden çekilecek ve böylelikle, insani yardımların kuzeye girişleri kolaylaşacak, yerinden edilenlerin meskenlerine dönüşüne müsaade verilecek ve Gazze’nin tamamında halkın hareket özgürlüğü garanti edilecek.
İlk kademede ayrıyeten, İsrail’in askeri ve keşif uçuşları günde 8 saat, İsrailli esirlerin hür bırakıldığı günlerde ise 10 saat mühletle durdurulacak. Ayrıca 50’si yakıt olmak üzere günlük 500 yardım tırı Gazze’ye girecek ve bunlardan 250’si kuzeye gönderilecek, Gazze genelinde hastaneler, sıhhat merkezleri ve fırınlar yine faaliyete geçirilecek.
KARŞILIKLI ESİR TAKASI
Hamas’ın, ortalarında hala hayatta olan bayanlar, 19 yaş altı çocuklar ve 50 yaş üstü yaşlıların da bulunduğu 33 İsrailli tutukluyu özgür bırakmasına karşılık İsrail tarafı, Hamas’ın belirleyeceği liste doğrultusunda her bir İsrailli için çocuk, bayan ve yaşlılardan 20 Filistinliyi özgür bırakacak.
İlk evrede ayrıyeten, 7 Ekim’de alıkonulduklarında fiili olarak askerlik misyonunu yürüten ve hala hayatta olan her bir İsrailli bayan askere karşılık 20’si müebbet mahpus mahkumu 40 Filistinli tutuklu özgür bırakılacak.
Önerinin 42 gün sürecek ikinci etabında ise sürdürülebilir sükunet için gerekli düzenlemeler üzerinde anlaşılacak ve tüm esirlerin takas edilmesinden evvel bunun yürürlüğe gireceği ilan edilecek. İkinci etapta ayrıyeten, üzerinde muahedeye varılan sayıda Filistinli mahkuma karşılık hala hayatta olan İsrailli sivil erkekler ile askerler özgür bırakılacak, İsrail askerleri Gazze’den büsbütün çekilecek, savaş nedeniyle tahrip edilen meskenlerin, sivil tesislerin ve altyapının kapsamlı bir formda tekrar inşası için gerekli düzenlemeler başlatılacak.
Üçüncü etapta ise her iki tarafın elinde bulunan hayatını kaybetmiş tüm esirlerin naaşları takas edilecek ve Gazze’nin 5 yıllık imar planı uygulamaya koyulacak.
ABD: İSRAİL’İN KARŞILIĞINI BEKLİYORUZ
ABD idaresi, Hamas’ın Katar ve Mısır tarafından iletilen “İsrail’le ateşkes önerilerine” onay vermesini hem içeride hem de bölgedeki müttefikleriyle değerlendirdiğini ve İsrail’in karşılığını beklediğini açıkladı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İrtibat Danışmanı John Kirby, günlük basın brifinginde, Gazze’deki mümkün ateşkes durumuna ait son durumu kıymetlendirdi. “Rehine mutabakatı konusunda Hamas’ın bir cevabı oldu. Şu anda bunu kıymetlendiriyoruz. Bunu bölgedeki ortaklarımızla da konuşuyoruz. (CIA) Yöneticisi Burns bölgede ve şu anda alanda bunun üzerine çalışıyor” diyen Kirby, hassas bir noktada olunduğu için daha ileri bir yorum yapamayacağını söyledi.
Kirby, bu noktada herkesin İsrail’in vereceği karşılığı beklediğini ve kendilerinin bu sürecin önüne geçmek istemediğini kaydetti.