Fahiş fiyat ve stokçuluk cezalarının artırılmasını komisyonda kabul edildi

Kooperatifler Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, kooperatif ve üst kuruluşları yönetim kurulu üyelerinin, kooperatifin ticaret sicili kayıtlarını, finansal tablolarını, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarını, genel konsey toplantı evrakını, ortaklarının kimlik, irtibat, hisse ve ödemelerine ait bilgilerini Kooperatif Bilgi Sistemi’ne (KOOPBİS) aktarmaya yönelik geçiş sürecinin tamamlanamadığının tespit edilmesi halinde Ticaret Bakanlığınca birer yıl olmak üzere iki kere daha müddet uzatımı yapılabilecek.

Bu müddet sona erinceye kadar kooperatif ve üst kuruluşlarının yönetim kurulu üyeleri ve memurları hakkında KOOPBİS yükümlülüğüne muhalif davranmalarına yönelik kararlar uygulanmayacak. Bu düzenleme, 26 Nisan 2024 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

Kooperatiflerin ana mukavelelerini intibak ettirmeleri için öngörülen müddet, 2 yıl daha uzatılıyor.

Teklifle Anayasa Mahkemesinin kararı doğrultusunda Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’unda değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, Kanun’un ekinde yer alan cetvellerdeki takım unvanlarıyla hudutlu olmak kaydıyla dolu takımlarda derece değişikliği ile boş takımlarda sınıf, unvan ve derece değişiklikleri Rekabet Kurulu kararıyla yapılacak.

Rekabet Kurulu, başlattığı soruşturmaları, soruşturmaya başlanması kararının verildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ilgili taraflara bildirecek. Heyet, bu bildirim yazısı ile birlikte savların tipi ve niteliği hakkında kâfi bilgiyi ilgili taraflara gönderecek. Böylelikle hem tarafların daha aktif savunma yapabilmesine imkan sağlanması hem de soruşturma süreçlerinin daha seri ilerlemesi amaçlanıyor.

Taraflara yazılı savunmalarını soruşturma raporunun bildiriminden itibaren 30 gün içinde Heyete göndermeleri bildiri edilecek. Haklı münasebetler sunulması halinde bu mühlet bir sefere mahsus olmak üzere ve en çok bir katına kadar uzatılabilecek. Soruşturmayı yürütmekle görevlendirilenler, gelen yazılı savunmalar sonucunda soruşturma raporundaki görüşlerinde bir değişiklik olması halinde 15 gün içinde yazılı görüşlerini tüm Şura üyeleri ile ilgili taraflara bildirecek. Taraflar 30 gün içinde bu görüşe karşılık verebilecek.

ÜRÜN İHTİSAS BORSALARI

Teklifle Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nda değişiklik öngörülüyor.

Buna nazaran, eser senetleri ve alivre kontratlara ait süreçlerde, periyot ile bedelin ödenmesi, alıcı ve satıcının öteki yükümlülüklerinin eser ihtisas borsalarında alım satımına aracılık edenlerce yahut takas ve saklama hizmeti aldıkları kuruluşlarca yerine getirilmesi, alım satımın tescili ve alım satıma ait başka konular yasa ve ilgili mevzuat kararlarına uygun olarak eser ihtisas borsası tarafından yürütülecek.

Ürün ihtisas borsasının yahut eser ihtisas borsası tarafından takas merkezi olarak yetkilendirilen kuruluşun takas süreçlerinde mali sorumluluğu, tesis edecekleri limitler dahilinde ve alınacak teminatlar ile garanti fonu varlıklarıyla sonlu olacak.

Ürün ihtisas borsalarında gerçekleştirilen süreçlerden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesini sağlamak ve ziyanların tazmini için alınacak teminatların ve oluşturulabilecek garanti fonunun kuruluşu, işletimi, kullanımı ve iştirakçilerine ait yordam ve temeller, Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Düzenlenen teminatlar ve garanti fonundaki varlıklar tevdi maksatları dışında kullanılamayacak, üçüncü bireylere devredilemeyecek, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati önlem konulamayacak.

Ürün senetleri ve alivre mukavelelerin eser ihtisas borsalarında alım satımına aracılık edilmesine, aracıların yetkilendirilmesi ile bu yetkinin askıya alınması ve iptaline, aracıların nezaret ve kontrolüne, eser senetleri ve alivre mukaveleler üzerindeki aracılık hizmetlerine dair öbür süreçlere müşterinin verdiği yetkiye bağlı olarak müşteri hesaplarındaki nakit alacak bakiyelerinin nemalandırılmasına ait yol ve temeller Bakanlık ve Sermaye Piyasası Heyetinin birlikte çıkaracağı yönetmeliklerle düzenlenecek.

LİSANSLI DEPOCULUKTA İDARİ PARA CEZALARI

Tarım Eserleri Lisanslı Depoculuk Kanunu’nda değişiklik yapılarak, cezaların aktifliği ile caydırıcılığının artırılması gayesiyle birtakım fiillere yeni cezai yaptırımlar getiriliyor ve idari para cezaları artırılıyor.

Buna nazaran, lisanslı depoculuk fiyat tarifesinde belirlenenin üzerinde yahut fiyat tarifesinde yer almayan hizmetler için fiyat talep ve tahsil eden ya da eser teslimi sırasında mevzuata muhalif halde eser ölçüsünden kesinti yapan, yasanın “teşhir” kararına muhalif hareket eden, eser senedinin ilgili yönetmeliğinde düzenlenen içerik, form ve koruma kaidelerine uymayan lisanslı depo işletmelerine 200 bin liradan 1 milyon liraya kadar idari para cezası kesilecek.

Teslim yükümlülüğü düzenlenmiş ve iptal edilmemiş eser senedinin temsil ettiği tarım eserinin tümü yahut bir kısmı için öbür bir eser senedi düzenlenememesi, teslim yükümlülüğü, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ihtar ve idari önlemlerine karşın verilen müddette kanuna ve ilgili yönetmeliklere ters ya da eksik konuların giderilmemesinin de ortalarında bulunduğu kararlara alışılmamış hareket eden lisanslı depo işletmelerine 200 bin liradan 1 milyon liraya kadar idari para cezası verilecek.

Analiz ve sınıflandırma süreci yapılmadan eserin depoya kabul edilmesi yahut depodan çıkarılması, tartım makbuzunun ilgili yönetmelikte belirlenen koşulları taşımaması, alet ve ekipmanların kalibrasyonunun ya da periyodik denetimlerinin yapılmadan kullanılması, koruma kaidelerine uyulmaması nedeniyle eseri temsil eden elektronik eser senedinde belirtilen sınıf ve kalite ile depoda bulunan eserlerin sınıf ve kalitesi ortasında farklılık tespit edilmesi durumlarında, bu fiilleri gerçekleştiren lisanslı depo işletmelerine her bir terslik için 200 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Şahit numune alınmaması ve ilgili yönetmelikte belirlenen müddet boyunca saklanmaması, tahlil ve sınıflandırma dokümanının ilgili yönetmelikte belirlenen kaideleri taşımaması, laboratuvarda yer alan alet ve ekipmanların kalibrasyonunun ya da periyodik denetimlerinin yapılmadan kullanılması, şahit numune ile bu numunenin temsil ettiği eserin tahlil ve sınıflandırma dokümanının farklı olması, tahlil esnasında tutulan kayıtlardaki kıymetler ile tahlil ve sınıflandırma dokümanındaki bedellerin farklı olması durumlarında bu fiilleri gerçekleştiren yetkili sınıflandırıcılara her bir karşıtlık için 200 bin lira idari para cezası kesilecek.

Yetkili sınıflandırıcılık fiyat tarifesinde belirlenenin üzerinde yahut fiyat tarifesinde yer almayan hizmetler için fiyat talep ve tahsil eden ya da ilgili karara muhalif hareket eden yetkili sınıflandırıcılara 200 bin liradan 1 milyon liraya kadar idari para cezası verilecek.

İdari para cezalarının verilmesini gerektiren karşıtlığın bir takvim yılı içinde tekrarı halinde her bir tekrar için bir evvelki cezanın iki katı idari para cezası uygulanacak.

KAPALI PAZAR YERLERİNİN KULLANIMINDA TAHSİS USÜLÜ

Yasa teklifiyle Zerzevat ve Meyveler ile Kâfi Arz ve Talep Derinliği Bulunan Başka Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da da değişiklik yapılması öngörülüyor.

Düzenlemeye nazaran, kapalı pazar yerlerindeki satış yerleri ve öbür yerlerin, pazarcılara yüksek fiyatlarla kiralanmasına neden olan sonlu tıpkı hak prosedürüyle kiralama yöntemi kaldırılıyor. Pazar yerlerinde bulunan satış yerleri sadece tahsis tarzıyla kullandırılarak pazarcıların maliyetlerinin azaltılması amaçlanıyor.

Teklifle kapalı pazar yerlerindeki satış yerlerinin sonlu birebir hak formülüyle pazarcılık mesleğinden olmayan öbür şahıslara verilmesi sonucu pazarcıların maliyetlerinin artmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.

3 Mayıs 2024’ten evvel kapalı pazar yerlerinde tesis edilen sonlu tıpkı haklar ve kiracılık hakları, bu hakların kullanımı için öngörülen mühletin sonuna kadar geçerli olacak.