Erzincan’daki maden faciasının bilirkişi raporu tamamlandı

Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeni alanında 13 Şubat’ta 9 personelin toprak altında kaldığı heyelana ait eksper raporu tamamlandı.

Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat tarihinde yaşanan ve 9 kişinin 10 milyon metreküp toprağın altında kaldığı maden faciası sonrasında İliç Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından talep edilen eksper raporu soruşturma evrakına girdi. 

Olay raporda, “iş kazası” olarak değerlendirildi.

Olayın asli sebebi ise şöyle sıralandı:

-Liç yığınının yapıldığı topografyanın olumsuz şartlarda olmasına karşın kapasite artışına gidilmiş olması.

-Projenin eksik ve yetersiz ve kontrolünde bu durumun göz gerisi edilmiş olması, takiibin yetersiz/ihmalkar bulunması.

-Olay günü erken ihtar veren heyelan olayının gerçekleşme saatine kadar âlâ yönetilmemiş olması.

Raporda, Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) müsaade dokümanları de değerlendirildi. ÇED olumlu raporunda imzası bulunan yetkililer eksperlerce asli kusurlu bulundu.

“Bazı kirletici parametrelerin hudut kıymetlerinin üzerinde olmasına karşın ÇED müsaadesi verildiğine” dikkat çekilerek, “özellikle civa parametresinin alıcı ortamlarda yüksek olması faaliyetin kapasitesinin yüksek olduğunu göstermektedir. Buna karşın kapasite artışına gidilmiştir” denildi. 

YERALTI VE YERÜSTÜ SULARINDA KİRLENME

Raporda, yeraltı ve yerüstü su kaynaklarında ve hava ortam numunelerinde “bazı parametrelerde aşılma olduğu” tespit edilirken, “Yüzeysel su kaynaklarında, YO-ÇKS ve MAK-ÇKS bedellerinin kimi parametrelerde aşılmış olduğu, yeraltı sularında, YO-ÇKS ve MAK-ÇKS bedellerinin kimi parametrelerde aşılmış olduğu, saha ve yakın etrafından alınan toprak numunelerinde, jenerik kirletici pahaların birtakım parametrelerde aşıldığı, saha ve yakın etrafında hava ortam numunelerinde, PM10 parametresi açısından hudut bedellerin aşılmış olduğu” böylelikle “çevre kirlenmesinin meydana geldiğine” dikkat çekildi. 

Öte yandan, maden ve Çevre Kanunu kapsamındaki yükümlüklerin yerine getirilmediği nedeniyle olayın “çevre kirliliğine sebep olduğuna” işaret edildi.

Raporda, Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) müsaade evrakları de değerlendirildi. ÇED olumlu raporunda imzası bulunan yetkililer eksperlerce asli kusurlu bulundu. “bazı kirletici parametrelerin hudut kıymetlerinin üzerinde olmasına karşın ÇED müsaadesi verildiği görüldüğüne” dikkat çekildi. 

Olayın meydana gelmesinde, liç yığınlarında Faz4B’de “kapasite artışına gidildiği” “projede dizaynda eksikliklerin” bulunduğu ve “takip edilmediği” söz edildi. Yeniden yığın liç Faz 5 inşaatı sırasında “yakın uzaklıklarda ve yüksek ölçüde patlayıcı kullanıldığı”, “Uyarı sistemlerinin yetersiz olması”, “Çatlakların ikaz vermesi sonrası olayın aktif formda yönetilmesini sağlayacak sistemin bulunmamasının” tesirli olduğu belirtildi. 

İHMALKARLIK

Liç yığınının yapıldığı topografyanın olumsuz şartlarda olmasına karşın “kapasite artışına gidilmiş olması”, “projenin eksik ve yetersiz ve kontrolde bu durumun göz gerisi edilmiş olması” takiibin yetersiz/ihmalkar” bulunması ve olay günü “erken ihtar veren heyelan olayının gerçekleşme saatine kadar güzel yönetilmemiş olması “olayın asli sebebi” olarak değerlendirildi.