Emmanuel Macron: Ruanda Soykırımı’nda Fransa’nın sorumluluğu var

Fransa Curbaşkanı Emmanuel Macron, Ruanda’ya resmi ziyarette bulundu.

Son 10 yıldır Ruanda’yı ziyaret eden birinci Fransız cumhurbaşkanı olan Macron, Twitter hesabından yaptığı paylaşım ile bu ziyaretin Afrika ile bağlarda yeni bir sayfa açacağını söz etti.

Cumhurbaşkanı Macron, Kigali Milletlerarası Havalimanı’nda Ruanda Dışişleri ve İş Birliği Bakanı Vincent Biruta tarafından karşılandı.

Ruanda Soykırım Anıtı’nı ziyaret ettikten sonra burada bir konuşma gerçekleştirdi.

27 yıl evvel 800 bin insanın vefatı ile neticelenen soykırıma ait açıklamalar yapan Macron, bu soykırımda Fransa’nın rolü olduğunu kabul etti.

“FRANSA’NIN SİYASİ BİR SORUMLULUĞU VAR”

Lakin, Fransa’nın cürüm ortağı olmadığının altını çizerek, “Fransa’nın Ruanda’da rolü, geçmişi ve siyasi bir sorumluluğu var.” tabirlerini kullandı.

Vaktin Fransız hükümetinin, soykırım uygulayan Ruanda idaresinin fiilen yanında olduğunu, bu sebeple Fransa’nın sebep olduğu acıları çekenlerin yüzüne bakma ve acılarını kabul etme misyonu olduğunu belirtti.

“FRANSA CÜRÜM ORTAĞI DEĞİLDİ”

Ayrıyeten, ülkesinin doğrular konusunda uzun mühlet sessiz kaldığını kaydederek şu tabirleri kullandı:

“Fransa hata ortağı değildi. Dökülen kan, onun silahlarına ya da askerlerinin ellerine bulaşmadı.”

Fransa’nın 1990’dan miras kalan çatışmaya dahil olarak, ülkedeki duruma ait ikazları dikkate almadığını söyleyen Macron, ülkesinin bölgesel çatışma yahut sivil savaşı önlemeye çalışırken tüm ikazları kulak gerisi ederek soykırım uygulayan bir kişinin yanında durduğunu söz etti.

Bu formda ülkesinin çok makus biten döngüye dahil olduğunu lisana getirdi.

Macron konuşmasını, “Ancak bu karanlık vakitleri geçirenler affedebilir, bize kendimizi affetme armağanını verebilir.” tabirleri ile noktaladı.

“SOYKIRIM HAZIRLIĞI KONUSUNDA KÖR DAVRANDI”

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a, martta Ruanda soykırımına ait bir rapor sunulmuştu.

Bu raporda, Fransa’nın soykırımda ağır sorumluluğu bulunduğu lakin kabahat ortağı olduğunu gösteren bir şey olmadığı tabir edilmişti.

Devrin Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın, soykırımda değerli rol oynadığı vurgulanmıştı.

Raporda, “Fransa, soykırım hazırlığı konusunda kör davrandı.” ifadeleri yer almıştı.

Ayrıyeten, Fransa’nın soykırımı yapan hükümete silah temin etmesinin ve Fransız askerlerinin Ruanda ordusuna eğitim vermesinin ardında ülkenin etnikçi yaklaşımının olduğu aktarılmıştı.

“ÖNGÖRÜLEBİLİR SOYKIRIMA İMKAN TANINDI”

Ruanda hükümetinin teşebbüsüyle ABD merkezli ‘Levy Firestone Muse’ hukuk firmasının hazırladığı raporda ise, Fransa’nın Ruanda soykırımında önemli sorumluluğu bulunduğu kaydedildi.

Fransız hükümetinin Hutu rejiminin soykırım gündeminden habersiz olmadığı, öngörülebilir bir soykırıma imkan tanıdığı vurgulandı.

RUANDA’DA SOYKIRIM

Ruanda’da 1994’te Hutular, Tutsileri devrin Devlet Lideri Juvenal Habyarimana’nın uçağının düşmesinden sorumlu tuttu.

Bu olay üzerine Tutsilere karşı soykırım başlatıldı.

Ülkede 100 gün süren katliamda 800 binden fazla Tutsi öldürüldü.

Fransa ise soykırımı yapan Hutu hükümetinin uzun müddet destekçisi oldu.

SOYKIRIMCILAR SİLAH VE MÜHİMMAT TAKVİYESİ SAĞLADI

Fransa, 23 Haziran 1994’te ülkenin güneybatısında sığınmacılar için inançlı bölge oluşturmak hedefiyle Turkuaz Operasyonu’nu başlatmıştı.

Fransa, soykırımı engellemek yerine soykırımcılara silah ve mühimmat takviyesi sağladığı için kınanmıştı.

DİPLOMATİK TELGRAF ORTAYA ÇIKMIŞTI

Hutu hükümetine, Fransız ordusunun denetimi altında olan bölgeden kaçması için buyruk verdiği diplomatik telgraf ortaya çıkmıştı.

Mitterrand, Le Figaro gazetesine 1998’de verdiği mülakatta ise şu tabirleri kullanmıştı:

“O ülkelerde bir soykırım yaşanması o kadar da kıymetli bir şey değil.”