Dışişleri Bakanı Fidan: İran-İsrail gerginliği büyük bir savaşın habercisi olabilir

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran- İsrail tansiyonunun daha büyük bir savaşın habercisi olabileceğini söyledi. Bakan Fidan durumun sakinleşmiş görünse de savaşın çıkma potansiyelinin her vakit olduğunu kaydetti.

Bakan Fidan, Dubai merkezli El Arabiya Televizyonu’na konuşarak İsrail-Filistin çatışması, İran- İsrail tansiyonu, Türkiye-Suudi Arabistan bağları ve Suriye ile Irak’taki terörle gayrete değindi.

“BU GERGİNLİK DAHA BÜYÜK BİR SAVAŞIN HABERCİSİ OLABİLİR”

İsrail hücumlarının bölgesel yayılması bağlamında İran‘ın da bu işe dahil olma durumu hakkında Fidan, şu değerlendirmelerde bulundu: “Biz buna daha evvelki tahlillerimizde zati işaret etmiştik. Bir an evvel ateşkes olsun, daha çok insan ölmesin diye uğraşılır iken hiç kimse Yemen’den Husilerin bu olaya müdahil olup Kızıldeniz’i bloke edebileceği bir senaryoyu düşünmemişti. Lakin bu işin Yemen’e de yayıldığını gördük. Öteki taraftan İsrail ile İran ortasında başlayan gerginlik bizim uyardığımız bir bahisti.(İran-İsrail) Bu gerginlik daha büyük bir savaşın habercisi de olabilir. Şu an için durum sakinleşmiş görünse de bu potansiyel her vakit var. Gerginlik 1 Nisan’da İsrail’in Şam Büyükelçiliğine yaptığı hücumla başladı ki biz bu saldırıyı kınadık. Bu memleketler arası hukukun ve geleneklerin ayaklar altına alındığı bir olaydı. İran açık bir provokasyona maruz kaldı. Bunun sonucunda yapılan misilleme harekatıyla bölge büyük bir facianın eşiğinden döndü.”

İran ve İsrail ortasındaki gerginlikte taraflarla temas kurduklarını belirten Fidan, “Gerek Amerikalılarla gerekse İranlılarla görüştük. Bununla, her iki tarafın da yapmak istediklerinin yanlış anlaşılmasını, asıl niyetlerinin dışında bir senaryonun hayata geçmesini engellemeyi amaçladık. Çünkü her iki tarafın da en berbat senaryoya nazaran konum alması halinde, kalıcı bir savaşla karşılaşabilirdik. Bu da bütün bölgede daha fazla toplumsal acıya ve zahmete sebep olurdu. Biz, bunu önlemek için o kriz esnasında taraflarla gerekli temas trafiğinde bulunduk.” dedi.

“İKİ DEVLETLİ TAHLİLE GİDİLMEZSE BU SON GAZZE SAVAŞI OLMAYACAK”

İslam dünyasının Filistin konusunda artık birlik içinde hareket ettiğini anlatan Fidan, “Bu trajediden ders çıkarmazsak, iki devletli tahlile gidilmezse bu son Gazze savaşı olmayacak. Öteki savaşlar ve gözyaşları bizi bekliyor olacak. İsrail’i de 1967 hudutlarını kabul etmeye davet etmemiz lazım. Yalnızca Hamas değil bütün Filistinliler 1967 temel alınarak kurulacak Filistin devletine razı. Bu gerginlik daha büyük bir savaşın habercisi de olabilir. Şu an için durum sakinleşmiş görünse de bu potansiyel her vakit var.” dedi.

SINIR ÖTESİNDE TERÖRLE MÜCADELE

Dışişleri Bakanı Fidan, Türkiye’nin Suriye ve Irak’taki terörle uğraşında kararlı olduğunu vurguladı. Bakan Fidan, “Bu konuda hiç odunumuz yok.” dedi. Türkiye’nin hudut ötesinde sivillere ve altyapıya ziyan vermeden terör örgütü PKK’nın mevzilerini maksat aldığını kaydetti.

TÜRKİYE-SUUDİ ARABİSTAN ORTASINDAKİ İLİŞKİLER

Türkiye-Suudi Arabistan ortasındaki münasebetlerin son derece düzgün bir rotada ilerlediğini kaydeden Fidan, şunları söyledi: “Sayın Cumhurbaşkanı’mız ile gerek Sayın Kral hem Sayın Veliaht Prens birçok defa bir ortaya geldiler. Bunların sonucunda alınan son derece stratejik kararlar var. En son biliyorsunuz, Gazze krizi başladıktan sonra, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Doruğu Cidde’de yapıldı ve burada alınan kararlar var. Orada Cumhurbaşkanı’mız ve Veliaht Prens bir ortaya geldiler. Filistin’de ateşkesin sağlanması, insani yardımların çabucak başlaması ve Filistinlilerin hak ettiği hâkim, özgür, 1967 sonlarına dayalı Filistin devletinin kurulması konusundaki fikir birliğimiz mevcut. Yalnızca fikir birliğimiz değil, bu bahiste hareket birliğimiz de mevcut.”

Fidan, kasımda alınan kararlarla Arap Birliği ve İİT’ye mensup ülkelerin bir Temas Kümesi kurduğunu anımsatarak, bu Temas Kümesi’nin Filistin sorununu, bu ülkeler ismine savunmakla ve anlatmakla görevlendirildiğini ve bu ülkeler ortasında Suudi Arabistan, Türkiye, Katar, Nijerya, Endonezya, Ürdün, Mısır ve Filistin’in yer aldığını ayrıyeten İİT Genel Sekreteri ve Arap Birliği Genel Sekreteri’nin de çalışmalarına katıldığını aktardı.

Bunların Türkiye ile Suudi Arabistan’ın ve öteki kardeş ülkelerin mutabakatı olmadan alınacak kararlar olmadığını belirten Fidan, “Şu anda bizim onlarla da mutabık kaldığımız konumumuz şu: İslam dünyasının bugüne kadar bölgesel krizleri çözememesinin en değerli sebebi, birlik olamamalarından kaynaklanıyordu. Rastgele bir sorun etrafında bir ortaya gelip eforlarını, stratejilerini, vizyonlarını, hareketlerini birleştirememelerinden kaynaklanan bir sorun vardı. Bu bölünmüşlük Filistin sıkıntısında de uzun mühlet devam etti. Fakat çok şükür bu defa, alınan kararlarla, atılan adımlarla, bu sorunun büyük ölçüde aşıldığını görüyoruz. Hakikaten İslam ülkeleri olarak şu anda, bilhassa iki devletli tahlilde ısrar ve moral üstünlük oluşturma bahislerinde büyük bir mevzii kazanmış durumdayız.” dedi.

“BU SORUNU DAİMA BİR ARADA SIRTLANMAMIZ GEREKİYOR”

Fidan, bu konuda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vizyonunun da son derece net olduğunu vurgulayarak, şunlar kaydetti: “Filistin sorununda ve öbür sıkıntılarda, elimizi taşın altına sokmaktan çekinmiyoruz. Türkiye olarak, Filistin sıkıntısında yükü yalnızca Arap kardeşlerimize bırakamayız. Bu problem, bütün İslam dünyasının ortak sorunudur. Bu hepimizin ortak yarası. Bu sorunu daima birlikte sırtlanmamız gerekiyor. Bunun sorumluluğunu yalnızca birkaç kardeşimize, birkaç Arap ülkesine bırakmak gerçek olmaz. Tam bilakis bu Arap kardeşlerimize büyük haksızlık olur. Amerika’nın ve Batı üzere kilit ülkelerin kayıtsız koşulsuz dayanak verdiği İsrail karşısında, bu sıkıntıda onları yalnız bırakamayız. Bu şuurdan hareketle biz, bütün fedakarlığımızla, bütün uygun niyetimizle, sorunu beraberce üstlenmeye ve gerekli yardımı yapmaya hazır olduğumuzu tabir ettik. Bu mevzuda Suudi Arabistan’la aramızda fikir birliği mevcut.”

Fidan, ortak savunma, teknoloji alanlarında bilimsel araştırma iştirakleri ve ittifakların kurulmasıyla ilgili bölgede yeni ittifaklar olup olmayacağın ait soruya “Elbette görebiliriz. Mevcut olan dostluklarımızı, çeşitli alanlarda somut işbirliğine ve somut sistemlere dönüştürme vakti geldi. Bu daima konuştuğumuz bir husus. Arap ülkeleri, İslam ülkeleri birbirleriyle son derece güzel kardeşler. Bu ülkelerin yetkilileri bir ortaya geldikleri vakit, birbirini son derece güzel ağırlıyorlar, birbirlerine son derece hoş kelamlar söylüyorlar. Lakin gerçek hayattaki problemlerle ilgilenmek için kurumsal bağ geliştirmek ve işbirliği platformları geliştirmek hususlarında biraz yetersizliğimiz var. Bu eksikliği gören başkanlarımız, bilhassa ekonomik alanda, finans alanında, savunma alanında, güç alanında; eğitim, öğretim, sıhhat, teknoloji dahil farklı alanlarda çeşitli işbirliği sistemleri artık kurma konusunda karar almış durumdalar.” karşılığını verdi.