Çin’de konut fiyatlarında düşüş sürerken, hükümet radikal teşvik adımlarına yöneliyor. Tamamlanan fakat satılmayan konutların mahallî idareler tarafından satın alınması teşvik edilecek.
Çin’de gayrimenkul dalında süregelen borç sorunları ve yatırımlardaki düşüşe paralel konut fiyatlarındaki azalma devam ederken, hükümet tamamlanan fakat satılmayan konutların lokal idareler tarafından satın alınmasını teşvik edeceğini bildirdi.
Ulusal İstatistik Ofisinin açıkladığı konut fiyat endeksine nazaran, Nisan 2024’te, ülkedeki büyük ve orta ölçekli 70 kentin 64’ünde yeni konut fiyatları, 69’unda ikinci el konut fiyatları geriledi.
Nisanda yeni konut fiyatları ortalama yüzde 0,58, ikinci el konut fiyatları ortalama yüzde 0,94 azalırken, bu 2021’den bu yana en süratli düşüş oldu.
Ülkede yeni konut fiyatları 11 aydır, ikinci el konut fiyatları ise 12 aydır gerilerken, hükümetin piyasayı canlandırmak için konut satışları ve yatırımlarını artırmaya yönelik teşviklerinin beklenen etkiyi yaratmadığı gözleniyor.
Çin Emlak Enformasyon Kurumu datalarına nazaran, ülkenin en büyük 100 emlak şirketinin satışları, 2024’ün birinci 4 ayında geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 47 azaldı.
YEREL İDARELER SATIN ALACAK
Başbakan Yardımıcısı Hı Lifıng, biten ancak teslim edilmeyen, tamamlanan ancak satılamayan konutların azaltılması için lokal idarelere bu konutları satın alarak uygun fiyatlı konut tedariki sağlanması davetinde bulundu.
Hı’nın açıklamasının çabucak akabinde Merkez Bankası Lider Yardımcısı Tao Ling, konut stokunun eritilmesi için 21 ulusal banka ve kreditöre, lokal idarelere ilişkin gayrimenkul şirketlerine kredi olarak verilmek üzere yüzde 1,75 faizle 300 milyar yuan (41,5 milyar dolar) kaynak sağlayacağını duyurdu.
Söz konusu “yeniden kredilendirme” düzeneğiyle konut stokunun eritilmesi ve emlak bölümünde canlanma sağlanması umuluyor.
Adımın 500 milyar yuanlık (69,2 milyar dolar) bir kredi hacmi yaratmasını beklediklerini tabir eden Tao, “Bu, merkezi hükümetin gayrimenkul piyasasındaki arz-talep dinamiklerindeki değişime ve insanların kaliteli meskenlere muhtaçlığına karşılık veren kıymetli bir adımdır.” sözünü kullandı.
EMLAK KREDİLERİNDE LİMİTLER KALDIRILDI
Öte yandan, Merkez Bankası ve Ulusal Mali Düzenleme Yönetimi, emlak kredileri için taban teminat bedelinin birinci el konutlarda yüzde 15, ikinci el konutlarda yüzde 25’e düşürüldüğünü açıkladı.
Merkez Bankası, farklı bir açıklamada, emlak kredilerindeki kredi tavan limitlerinin ulusal seviyede kaldırıldığını bildirdi.
Banka, mahallî ünitelerinin koşullara nazaran taban teminat bedeline karar verebileceği, öte yandan kredi kuruluşlarının piyasa kaidelerine ve risklere nazaran kredi tavan limiti getirebileceğini belirtti.
GAYRİMENKUL DALINDA DURUM
Çin’de gayrimenkul dalı ve konut piyasasındaki daralma, son 2 yıldır ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyen faktörlerin de başında yer alıyor.
Ülkede gayrimenkul yatırımları 2022’de yüzde 10, 2023’te ise yüzde 9,6 gerilemişti. Yatırımlar 2024’ün birinci 4 ayında da yüzde 9,8 azaldı.
Hükümet, son aylarda dalda büyümeyi teşvik için konut satışlarındaki kimi kısıtlamalarını kaldırmış, yarım kalan konut projelerine öncelikli kredi imkanları sağlanacağını duyurmuştu.
Merkez Bankası da geçen ay emlak kredileri için referans kabul edilen 5 yıllık kredi faizi oranını yüzde 4,20’den yüzde 3,95’e çekmişti. Lakin kelam konusu adımlar dalda beklenen canlanmayı yaratamamıştı.