Bütçe tartışmaları, NASA’yı kötü etkiledi

Science News mecmuasındaki makalede, ABD Temsilciler Meclisi’nde 2024 mali yılı bütçesi konusunda, Cumhuriyetçi çoğunluk ile Demokratların uzun mühlet anlaşamaması ve kurumlara verilen takviyelerin kısıtlanması nedeniyle NASA’nın “iddialı uzay araştırmalarının riske atıldığı” belirtildi.

Makalede, ABD’nin 2024 bütçesinde, NASA’dan yapılan kesintilerden en çok Mars’tan dünyaya toprak ve kaya örnekleri taşıma projesinin ve başka gezegen bilimi çalışmalarının etkilendiği kaydedildi.

“EVRENİ KEŞFETME HAYALLERİ, BÜTÇE KESİNTİLERİYLE ÇARPIŞTI”

Derginin internet sayfasında, “Evreni keşfetme hayalleri, ABD’deki bütçe kesintilerinin sert gerçekliğiyle çarpıştı.” tabirine yer verilirken, Kongrenin gecikmeli olarak onayladığı 2024 bütçesinde, NASA’ya 2023’e nazaran “yaklaşık yarım milyar dolar daha az” para verildiği, bu kesintiden “en büyük darbeyi Mars çalışmalarının aldığı” bilgileri paylaşıldı.

NASA’nın Bilimden Sorumlu Yönetici Yardımcısı Nicola Fox, martta yaptığı açıklamada, “çok zorlu” bir devirden geçildiğinin farkında olduklarını vurgulayarak, NASA’nın bütçeden aldığı paranın “her kuruşunu büyük bilimsel çalışmalar yapmak için kullanacakları” konusunda kelam vermişti.

Söz konusu kesinti yüzünden öbür gezegenlere ve uydulara yönelik sondaj çalışmaları ertelenirken, NASA’nın California eyaletindeki bir laboratuvarı, şubatta fon yetersizliğinden dolayı 530 çalışanını (personel sayısının yüzde 8’i) işten çıkaracağını duyurmuştu.

KONGREDEKİ BÜTÇE ANLAŞMAZLIĞI

ABD Kongresinde, 2024 mali yılı bütçesinin belirlenmesi konusunda, Demokrat ve Cumhuriyetçi üyeler ortasında aylar süren tartışmalar yaşanmış, bilhassa dış yardımlar ve hudut güvenliği üzere bahislerde uzun müddet orta yol bulunamamıştı.

Cumhuriyetçilerin çoğunluğu oluşturduğu Temsilciler Meclisi, 1 Ekim 2023’te başlayan 2024 mali yılında hükümetin finansman yetersizliği nedeniyle kapanmasını önlemeye yönelik 4 süreksiz bütçe onaylamak durumunda kalmıştı.

Martın başlarınd, evvel Temsilciler Meclisi sonra da ABD Senatosunca onaylanan gecikmeli bütçede, birçok kurumda olduğu üzere NASA’ya ayrılan fonlarda da kesinti yapılmıştı.

NASA’nın 2024 bütçesi, geçen yıla nazaran yüzde 2 kesinti ve talep edilen fondan yüzde 8,5 daha az olmasına karşın 24 milyar 875 milyon dolara ulaşmıştı.