Ayakta kalan fabrika kalmayacak

Yüksek üretim maliyetleri ve artan ithalat ile üretimden istihdama her alanda büyük kan kaybeden ayakkabı sanayicisi tedbir alınmaması halinde ‘ayakta kalamayız’ iletisini verdi.

İSTİHDAMDA 100 BİN KAYIP

2022 yılının son çeyreğinden itibaren küresel resesyon ve Türkiye’deki yüksek enflasyonun tesiri ile üretim kapasitelerinde yüzde 50’lik kayıp yaşayan bölümde son datalara nazaran 10 bin işletmenin kaldığı iddia ediliyor. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten, “Bu halde devam ederse ihracat geçen yıla oranla yüzde 35-40 düzeyinde düşecek. Fabrikalarımızın da bir kısmını kaybetmiştik. Kalan fabrikaların da yüzde 30’unu kaybedeceğimizi kıymetlendiriyoruz.  İhracatın yıl sonunda 1.3 milyar dolardan 700-800 milyon dolara düşeceğini, ithalatımızın da 1.6 milyar dolara ulaşacağını, yaklaşık 700-800 milyon dolara yakın cari açık vereceğini öngörüyoruz. Kazanmış olduğumuz mevzileri geriye gerçek gidiyor. Ayakta kalan fabrikamız kalmayacak” değerlendirmesini yaptı.

Sektörde fabrikaların küçüldüğünü ve pek çok üretim tesisinin de ya personel çıkardığını ya da kepenk kapattığını kaydeden İçten, “Şu anda önemli manada fabrikalar küçülüyor. 80 kişi çalıştıran bir tesis 30 bireye düştü. 50 kişi çalışan fabrika 17 şahsa düştü. 1.200 kişi çalıştıran fabrika kapandı” dedi. İçten, Zara üzere markaların ayakkabıda alım ofislerini kapatması ile birlikte dalın önemli manada kapasite küçülttüğünü aktardı. İstihdamda toplamda 100 bin bireye yakın bir kayıp yaşadıklarını aktaran İçten, işgücünün farklı dallara kaydığını ve işler açıldığında bölümün tekrar bu işgücünü kazanamayacağını belirtti.

Kurda 40 TL ihracatı tutar

Sektörün önceliğinin rekabetçi döviz kuru olduğunu belirten Berke İçten, 40-45 TL’lik kur düzeyinin kesimde ihracatı tutacağını kaydetti. Yılın birinci çeyreğinde ihracatın adet bazında yüzde 17.5, bedel olarak yüzde 28.3 gerilediğini söyleyen İçten, “Vietnam’da 11 dolara üretilen bir ayakkabının bizdeki maliyeti 17 doları buluyor. 39 dolara sattığımız ayakkabı Portekiz’de 40-41 dolar, Güney İtalya’da 37-38 dolar” bilgisini verdi. Bu şartlarda rekabetin mümkün olmadığını kaydeden İçten, ithalatta markalara aşikâr oranda Türkiye’de üretim zaruriliği getirilebileceğini lisana getirdi.