Avrupa seçimlerinde geri sayım: Aşırı sağın ayak sesleri

Avrupa Parlamentosu’nun (AP) önümüzdeki beş yıl misyon yapacak 720 üyesinin belirlenmesi için 6-9 Haziran’da yapılacak ve 360 milyon kişinin oy kullanacağı seçimler için geri sayım başladı. Her beş yılda bir merkez partilerin ana korkusu radikallerin ve çok sağın yükselmesi oluyor fakat sonrasında bu akımlar bir biçimde frenlenebiliyor. Bu kere ise durum biraz daha farklı ve tehdit her zamankinden yüksek. Besin fiyatlarındaki artış, iktisattaki sakinlik, göç sorunu ve ömür standartlarındaki gerilemenin seçmenler üzerindeki tesiri bu güce güç katıyor. Bu da frenleme tesirinin eskisine oranla daha zayıf olma riskini arttırıyor. Kimi diplomatlara nazaran Avrupa Birliği’nde (AB) yeni bir periyodun eşiğine gelinmiş durumda.

YÜKSELİŞ SÜRÜYOR

Geçmiş beş yılı AB için en problemli periyotlardan biri olarak tanımlamak mümkün. İngiltere’nin 2020’de üyelikten ayrılması, Covid salgını ve Ukrayna’da Şubat 2022’den bu yana süren savaşa karşın AB’nin durumu düzgün yönetim ettiğini söylemek ise yanlış olmaz. Bununla birlikte tüm bu gelişmeler çokların beslenmesine de neden oldu. Avusturya, Belçika, Fransa, Macaristan, İtalya ve Hollanda’da çok sağ ve popülistler besbelli yükselişte ve oy eğilimlerinde birinci sırada yer alıyorlar. Almanya’nın da ortalarında olduğu dokuz ülkede ise birinci üçe girmiş durumdalar.

KAZANMASA DA KAZANACAK

Aşırı sağ yalnızca oy sayısını arttırmakla kalmayacak. Bir bakıma kazanmadan da kazanacak. Bunun nedeni ise merkez sağda göç, kimlik, İslam üzere bahislerde çok sağın retoriğinin her geçen gün biraz daha yüklü olarak kullanılması. Merkez sağ birtakım söylemlerinde çok sağa yaklaşıp oy potansiyelini arttırma gayreti içine girerken, çok sağ eğilimli partiler de evvelce sıkça dillendirdikleri AB’den çıkma üzere uç telaffuzların dozunu düşürerek merkez seçmene hoş gözükme uğraşını sürdürüyor.

Kaja Kallas, Mette Frederiksen, Ursula von der Leyen

ÜST SEVİYE KONUMLARDA KOLTUK KAPMACA

-Seçimler yalnızca AP üyelerinin belirlenmesi değil üst seviye idare kartlarının tekrar dağıtılması sonucunu da doğuracak. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen bu koltuk için en güçlü aday. Von der Leyen’in kazanması durumunda merkez sol, AB Konseyi Başkanı için bastıracak. Eski Portekiz Başbakanı Antonio Costa ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen’in isimleri kulislerde sıkça duyuluyor. Şu an Josep Borrell’in yürüttüğü Yüksek Temsilcilik konumuna ise liberaller göz dikmiş durumda. Estonya Başbakanı Kaja Kallas potansiyel bir aday olarak görülüyor. AP Başkanı Roberta Metsola ise yerini muhafaza gayretinde. Tablonun netleşmesinde seçimlerden çıkacak siyasi istikrarın yanı sıra coğrafik istikrar de tesirli olacak.

GUARDIAN RUSYA SEÇİMLERE MÜDAHALE ARAYIŞINDA

-İNGİLİZ gazetesi The Guardian’ın haberine nazaran toplumsal medyada Rusya yanlısı hesaplar, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri öncesi, seçmenlerin tercihlerini etkileyecek propaganda kampanyaları yürütüyor. Toplumsal medya şirketi Meta’nın sahibi olduğu Facebook’ta, Avrupalı seçmeni maksat alan paylaşımlarla Ukrayna’ya yapılan askeri yardımlar eleştiriliyor, göçmen krizinin kıtaya ziyan verdiği belirtiliyor. Ayrıyeten seçim sürecinin şeffaf olmadığı algısını oluşturmak için “mürekkebi kaybolan seçim kalemleri, geçersiz oylama makineleriyle ilgili” komplo teorileri deverana sokuluyor. Uzmanlar, paylaşımların Facebook tarafından siyasi içerik olarak etiketlenmemesinin AB hukuku ihlali olabileceğini belirtiyor. Nisan ayında AB, “yanıltıcı reklamların ve dezenformasyonun yayılmasını önleyemediği” istikametindeki kuşkular üzerine Meta hakkında bir soruşturma başlatmıştı.