Jinekolojik kanserler hakkında şuur süratle artarken, erken teşhis ve nizamlı jinekolojik muayene ve takip, başka tüm kanserlerde olduğu üzere …
Jinekolojik kanserler hakkında şuur süratle artarken, erken teşhis ve nizamlı jinekolojik muayene ve takip, başka tüm kanserlerde olduğu üzere çok büyük ehemmiyet taşıyor. Ailesinde kanser olayı görülenlerin ise bilhassa dikkat etmesi gerekiyor.
Jinekolojik kanserler hakkında bilgi veren Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Göçmen, bu kanserlerin neler olduğunu, hangisinin nasıl belirtiler verdiğini, teşhis ve tedavisinin nasıl yapılacağını anlattı:
JİNEKOLOJİK KANSER ÇEŞİTLERİ
Jineklojik kanserler; rahim kanseri (endometrium kanseri), rahim ağzı kanseri (serviks kanseri), yumurtalık kanseri (over kanseri), tüp kanseri (tuba uterina kanseri), vulva ve vajen kanseri olarak sıralanabilir.
Rahim kanseri en sık görülen jinekolojik kanserdir. Bilhassa menapoz devrinde olan kanamalar, menapozdan evvel sistemsiz ve çok kanamalar varsa endometrial biopsi alınarak kanser tanısı konulur. Fakat biopsiden evvel jinekolojik ultrasonografi, MR ve Tomografi yapılarak kanseri düşündüren bulgular varlığında da yeniden endometrial biopsi yapılarak teşhis koymak mümkün olur.
Rahim ağzı kanseri gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde en sık görülen jinekolojik kanserdir. İnsan Papilloma Virüsü (HPV) enfeksiyonu, rahim ağzı kanseri için en kıymetli sebep olarak kabul edilmektedir. Çok eşli olmak, cinsel ilgiye 20 yaşından evvel başlamak, sigara kullanmak, bağışıklık sisteminin zayıf olması en değerli risk faktörleridir.
Serviks kanserleri, erken teşhis konulabilen ve önlenebilir bir kanser tipidir. Sistemli smear ve HPV testleri ile tarama yapılarak, kanser öncesi patolojilerin tanısı erkenden konulabilir ve tedavi edilerek kansere gidişi önlenebilir. Ayrıyeten HPV aşısı ile hem rahim ağzı kanserine yol açan kanser öncüsü lezyonların hem de genital siğillerin büyük oranda ortaya çıkmasına mahzur olunur.
Yumurtalık kanseri, jinekolojik kanserlere bağlı mevt nedenleri ortasında, birinci sırada yer alır. Lakin günümüzde cerrahi ve kemoterapide kıymetli ilerlemeler kaydedilmiştir. Karın şişliği, kasık ağrısı, karında sıvı toplanması, dışkılama alışkanlıklarında değişiklikler, iştah ve kilo kaybı, hazımsızlık, gaz sancısı üzere sindirim sistemi şikâyetleri mevcut olanlarda kesinlikle jinekolojik muayene yapılmalı ve yumurtalıklarla ilgili bir patoloji olup olmadığı ortaya çıkarılmalıdır.
ÇOK KANAMAYA DİKKAT EDİN
Endometrium kanserlerinde, bilhassa menapoz sonrası kanama ve menapozdan evvel sistemsiz ve çok kanaması olanların kesinlikle bir bayan hastalıkları ve doğum uzmanına gitmesi gereklidir. Gerekli muayene ve endometrial biopsi sonucunda erken devirde teşhis koyma bahtı vardır.
Yumurtalık kanserlerinde erken teşhis konulacak bir tarama metodu yoktur. Bilhassa ailesinde göğüs, kalın bağırsak, endometrium ve yumurtalık kanseri olanların sistemli jinekolojik muayeneye gitmeleri, vajinal ultrasonografik muayeneler yapılarak takip edilmeleri, genetik riski olanlarda risk azaltıcı tüp ve yumurtalıkların 40’lı yaşlarda alınması riski kıymetli ölçüde azaltacaktır.
Bilhassa yumurtalık ve endometrium kanseri için genetik yatkınlık son derece kıymetlidir. Tüm epitelial over kanserleri içinde yüzde 5-10’nun otosomal dominant kalıtılan genlerde mutasyon sonucu oluştuğu varsayım edilmekte. BRCA1, 2 mutasyonu, Herediter Nonpolipozis Kolorektal kanser sendromu en değerli risk faktörü olarak kabul edilir.
