– Yörüklerin keçi kırkma mesaisi başladı Keçilerin et ve süt randımanını artırıyor, kesilen kılların kilosu 1,5 liradan satılıyor Keçi kılı …
Keçilerin et ve süt randımanını artırıyor, kesilen kılların kilosu 1,5 liradan satılıyor
Keçi kılı çadır, çuval, çanta, kilim oluyor
Toros dağlarındaki göçerler, güçlü hayat kurallarına karşın kültürlerini yaşatmaya çalışıyor.
ANTALYA – Antalya’da hava sıcaklıklarının yükselmeye başlamasıyla yaylalarda sürülerini bakıma alan yörükler, keçilerini kırkarak yaz sıcaklarından müdafaaya çalışıyor. Hayvanların et ve süt randımanını artıran kırkma süreci adeta şölen avasında geçiyor. Renkli kültürleriyle dikkat çeken Toros Dağlarındaki Yörükler, geleneklerini yaşatmaya devam ediyor.
Antalya’nın dağlık ve engebeli yere sahip yaylalarında kurdukları obalarda ve çadırlarda yaşayan yörükler, ihtimamla besledikleri, her birine isim verdikleri keçilerini şölen havasında kırkıyor. Kırkım sonrasında kirmenle çevrilerek ip haline getirilen ve tezgahlarda elle dokunan keçi kılı da ikramlık eşya, çuval, çanta, halı, kilim ve dekoratif materyalin yanı sıra kışın soğuktan yazın sıcaktan koruyan çadırların imalinde kullanılıyor.
“Keçi kılından eserler el emeğiyle hazırlanır”
“Kültürü yaşatıyorlar”
Keçi kırkımının, yörüklerin geleneklerinden yalnızca bir tanesi olduğuna değinen Topaca, “Bu süreç keçilerin sıhhati için çok değerli. Hayvanların et ve süt açısından randımanını de artırıyor. Tıraşlanan keçi yaz sıcaklarından en az derecede etkilenerek, yaz mevsimini sağlıklı geçiriyor. Ailem ve ben bu geleneği hala sürdürüyoruz. Böylece Yörük kültürümüzü de yaşatmış oluyoruz. Keçi kılları daha sonra çadır, dokuma kilim, çul üzere klasik Yörük eşyalarının imalinde kullanılıyor” dedi.
Yörüklerden Selli Topaca ise kıl kırkma sürecini Kırkılan keçi kılının daha sonra kirmenle eğrilip ip haline getirildiğini aktaran Topaca, “Bu ipler yeniden el tezgahlarında dokunarak iplerden çeşitli desenlerde, boyutlarda halı kilim, çuval, heybe yapılır. Çadır bezi olarak da imal edilir. Çadır bezleri uygun ölçülerde kesilip çadır kurulur. Ancak keçilerin rahatlaması için kesinlikle kıllarını kesmeliyiz. Mallarımız rahatlaması lazım. Kılları kesilince bedeni dinleniyor. Çocuklar üzere seviniyorlar” dedi.
“Kadın erkek hepsi kesiyor”
Selli Topaça, keçi kırkma sürecini de şöyle anlattı. “Kıl kesme işini bayan erkek, çocuk herkes birlikte yapıyoruz. Bize torunlarımız bile yardım eder. Bir kişi keçiyi tutuyor, oburu “kırklık” denilen özel makasla keçilerin kılını kırkıyor. Kırkılan kıllar evvel yere dökülüyor akabinde toplanarak, çuvallara dolduruluyor ve kilosu 1-1,5 liradan satıyoruz”
Yörüklerden Ramazan Topaça ise, bu mevsimde keçilerin kılı kesinlikle tıraş edilmesinin ehemmiyetine dikkat çekti. “Topoça, “Keçinin kılının kırkılması, keçinin bedenini dinlendirir. Kılların ortasındaki bit, kene üzere yabancı haşerelerin temizlenmesini sağlar. Bedenin örtüsü olan kıllar yenilenir. Keçinin sağlıklı ve verimli olmasını sağlar. Etlenir ve eti lezzetli olur. Kıl kesim işi 10-15 gün devam eder. Evvelce keçilerin kullarını değerlendirirdik. Çuval, çul dokunurdu. Yeni kuşak artık bunları yapmıyor. Alan olursada kilosunu 1-1,5 liradan satıyoruz.” dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Ayşe Çatlı