Yeni Kaledonya’da ne oluyor? Fransa asker gönderdi: OHAL ilan edildi, Tiktok yasaklandı

Fransız askerleri Yeni Kaledonya limanlarına ve memleketler arası havalimanına konuşlandı.

Fransa Başbakanı Gabriel Attal, kriz toplantısının akabinde yaptığı açıklamada, bölgede TikTok’u yasakladıklarını ve inanılmaz hal ilan edildiğini söyledi.

Üç gündür süren çatışmalarda biri polis dört kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.

Gerginlik Paris’in, bölgede 10 yıl yaşamış olan Fransızlara oy hakkı verilmesini öngören yasa tasarısını parlamentoya sunmasıyla başladı. Çarşamba sabahı Fransa parlamentosu tasarıyı onayladı.

Bağımsızlık yanlısı, büyük oranda yerlilerden oluşan küme, “yönetimdeki tesirlerini azaltacağı” teziyle, ıslahata karşı çıkıyor.

Çatışmaya dönen gerginlikte mağazalar yağmalandı ve kamu binaları kundaklandı.

Bu Yeni Kaledonya’nın 1980’lerden bu yana yaşadığı en büyük iç çatışma.

Avustralya ve Fiji ortasında yer alan ve başşehri Noumea olan Yeni Kaledonya 19. yüzyıldan bu yana Fransız toprağı. Bölge sömürgecilik sonrası devirde de Fransa’nın bir modülü olmaya devam etti.

Fransa ile Yeni Kaledonya ortasındaki 1998 tarihli Noumea Mutabakatı’nda Paris bölgeye daha fazla siyasi özerklik verme ve seçmen listesini o devirdeki yerleşik halkla hudutlu tutma kelamı vermişti.

Yani 1998’den bu yana bölgedeki seçmen listeleri güncellenmedi. Bu da adaya yeni yerleşenlerin oy kullanamaması manasına geliyor.

O tarihten bu yana adaya 40 binden fazla Fransızın yerleştiği kestirim ediliyor.

Yerli halksa adaya sonradan yerleşenlerin oy kullanmasının Fransa yanlısı siyasetlere dayanak sağlayacağını savunuyor.

1998’deki mutabakattan sonra bölgede üç kere bağımsızlık referandumu yapıldı.

İlk ikisini bağımsızlık karşıları az farkla kazanırken, Aralık 2021’de yapılan son referandum, Covid nedeniyle erteleme talepleri kabul edilmeyen bağımsızlık yanlısı partilerce boykot edildi ve bu referandumdan da bağımsızlık kararı çıkmadı.

Yaklaşık 300 bin nüfuslu Yeni Kaledonya’da lokal Kanak kabilesi nüfusun yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor.