Viyana Yunus Emre Enstitüsü’nde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılı anıldı

Viyana Yunus Emre Enstitüsü’nde (YEE) Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100’üncü yıl dönümü vesilesiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) Avusturyalı mimarı Clemens Holzmeister düzenlenen programla anıldı.

Holzmeister’in Türkiye’deki yapıtlarının anlatıldığı ve TBMM binasının üretim sürecine ait fotoğraf standının yer aldığı aktifliğe Türkiye’nin Viyana Büyükelçisi Ozan Ceyhun ve davetliler katıldı.

Büyükelçi Ceyhun, burada yaptığı konuşmada, Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yıl dönümü vesilesiyle Holzmeister’in Türkiye ve Ankara’ya kazandırdığı yapıtları bir defa daha hatırlamak üzere bir ortaya gelindiğini söyledi.

Ceyhun, Yunus Emre Enstitüsü’nde bu programın yapılmasından duyduğu memnuniyeti lisana getirerek “Avusturya vatandaşı olan Türkiye kökenli vatandaşlarımızın bence Holzmeister’e çok sıkı sahip çıkmaları gerekiyor. Zira Avusturyalılarla sohbetlerde Holzmeister’i anlatarak Türkiye’ye yönelik ön yargıları bile kırmak mümkün, şayet uygun değerlendirirsek ve Holzmeister’e hakikat sahip çıkarsak.” diye konuştu.

Erken Cumhuriyet Devri mimarları ve mimarisi üzerine çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Leyla Alpagut, Holzmeister’in Ankara’daki yapıtları ve bilhassa TBMM binasının yapılış sürecini ele aldığı konuşmasında, başşehir Ankara’nın imarının çok itinayla ele alındığını, buradaki mimari yapıtlarda ulusal ve çağdaş kavramının eş vakitli kullanıldığını ve Türkiye’yi temsil ettiğini anlattı.

Alpagut, 1920’lerin başında birlik ve beraberlik hissinin ön plana çıktığı mimari tarzların belirleyici olduğunu, daha sonra çağdaş mimariye geçiş yapıldığını kaydetti.

Başkentin imarında Alman coğrafyasından üç değerli mimarın belirleyici rolleri olduğunu aktaran Alpagut, Holzmeister, Ernst Arnold Egli, Bruno Taut’un yapıtlarında çağdaş, kübik mimariyi Anadolu topraklarıyla sentezleyerek bir yaklaşım ortaya koyduklarını söz etti.

Alpagut, bu mimarlar ortasında Ankara’nın imarında büyük rol oynayan Avusturyalı mimarın 1927’de Türkiye’ye geldiğini, Anadolu’daki yapıtları dikkatle inceleyerek bunları çağdaş tekniklerle sentezlemeye çalıştığını aktardı.

TBMM binasının imali için 14 projenin yarıştığını söz eden Alpagut, heyet tarafından üç projenin birinciliğe layık görüldüğünü, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Holzmeister’in projesini tercih ettiğini söyledi.

Alpagut, Atatürk’ün vefatından evvel imzaladığı en son projenin TBMM binası olduğunu belirterek Ekim 1939’da temeli atılan inşaatın 1960’ta tamamlandığını, binanın 1961’de kullanılmaya başlandığını kelamlarına ekledi. ???????