Uzman isim ‘deprem için en yakın risk’ diyerek İzmir’i işaret etti

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, milattan evvel 222 yılına kadar geçmiş zelzeleleri de gösteren, yer hareketlerini uydu dataları ve uzay teknolojileri kullanarak geliştirdikleri yazılım ile incelediklerini söyledi.

Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu

Aktif fayların yüksek gerinim bedellerine sahip noktalarda ‘sıcak bölgeler’ oluşturduğunu tabir ederek 6 Şubat sarsıntılarından sonra o bölgedeki fayların hareketlendiğini anlatan Kutoğlu, şöyle konuştu: 

“Türkiye’nin değişik yörelerinde geçmişte olan zelzelelere baktığımız vakit, faal fayların bazısının sıcak bölgeler oluşturduğunu, yüksek ölçüde güç biriktirdiğini ve başkalarına nazaran kırılmaya daha yakın olduklarını yaptığımız çalışmalardan görüyoruz.

Uzay teknolojilerini kullanarak yer kabuğu hareketlerini izlediğimizde ülkemizdeki bütün fayların yıllık hareket suratlarını ortaya çıkarmak mümkün.

Bu yıllık hareket suratlarından yola çıkarak geçmişte faylar üzerinde meydana gelen sarsıntılarla bunları bir ortaya getirdiğimizde, şu anda konuşulan yerlerin dışında da hakikaten ‘sıcak nokta, sıcak faylar’ diye isimlendirebileceğimiz gerinim pahaları yüksek ölçülere ulaşmış bölgeler kelam konusu”

“6’DAN BÜYÜK ZELZELELER ÜRETEBİLİR”

Daha evvel Erzurum-Erzincan sınırına dikkat çektiğini hatırlatan Kutoğlu, Marmara ve Hatay-Maraş bölgelerini konuşurken başka noktaları da unutmamak gerektiğini belirtti. İzmir bölgesinde 3 fay gördüklerini söyleyen Prof. Dr. Kutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Ege’de bilhassa geçmiş sarsıntıları ve fayların hareket suratlarını incelediğimizde orada da yüksek derecede güç biriktirmiş, sıcak nokta olarak isimlendirebileceğimiz fay sınırlarımız kelam konusu. Haritayı incelediğimizdeki bedeller modelden değil, gerçek yeryüzü hareketlerinden elde edilmiş güç birikimleri.

O yüzden son derece emniyetli bilgiler. Bilhassa İzmir bölgesinde 3 fayımız olduğunu görüyoruz. Manisa bölgesinde, İzmir’in kuzeyinde Bergama bölgesinde 2 fayımız, Aydın’dan geçen 1 fayımız ve Denizli’deki 1 fayımızın hakikaten gerinim pahaları olarak ülkemizdeki tansiyonu en yüksek faylar içinde olduğunu görüyoruz.

Dolayısıyla öbür fayları konuşurken İzmir ve yakın etrafındaki vilayetlerdeki bu tehditleri göz arkası etmemek lazım. Yaptığımız değerlendirmeler, bu fayların Türkiye’de gerinimi en yüksek faylar içinde olduğunu gösteriyor.

İzmir etrafında, Denizli’de, Aydın’da, Manisa’da ve Bergama sınırındaki faylara baktığımız vakit bunların uzunlukları 6’dan büyük, 7’ye varan sarsıntılar üretebileceğini söylemek mümkün” 

‘BÖLGEDE KIRILMAMIŞ FAYLAR VAR’

Prof. Dr. Kutoğlu, 6 Şubat zelzelelerinin akabinde bölgede kırılmamış faylar olduğunu, Malatya’ya güç transferi yaşandığını ve Erzincan ile Erzurum faylarına güç transferi olduğunu da belirterek, Yedisu ve Marmara’da Pamukova fayında güç birikiminin yüksek olduğunu kaydetti.

Kutoğlu, Marmara Denizi’ndeki fayların hareketli olduğunu ve yaptığı hesaplamalar sonucunda en büyük riskin Ege Bölgesi’nde olduğunu tabir ederek, şöyle konuştu:

“Fay hareket suratlarından elde ettiğimiz gerinim bilgilerine nazaran, daima gündemde Marmara ve Maraş bölgesi konuşulmasına karşın bizim elde ettiğimiz son bilgilere nazaran, Ege Bölgesi’nde bu saydığımız faylardaki gerinim pahaları başkalarına oranla daha yüksek gözüküyor. Bana sorarsanız en yakın tehlike, en yüksek risk bu bölgede gözüküyor.”