Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un erken seçim kararı hem kendi ülkesinde hem de Avrupa’da ‘siyasi bir kumar’ olarak yorumlandı. Batı medyası parlamentoyu feshetmenin ‘dinamitle oynamaya’ benzediğini yazarken, uzmanlar Fransız önderin rakibi Le Pen’e tuzak kuruyor olabileceğini tez etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, kısa ancak süratli siyasi mesleğinin en büyük kumarlarından birini dün gece oynadı ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinde rakibi Marine Le Pen’in partisi Ulusal Birlik’in kazandığı büyük zaferin akabinde parlamentoyu feshetme kararı aldı. Fransa 30 Haziran-7 Temmuz tarihlerinde seçime gidecek.
Ulusal Birlik partisi AP seçimlerinde oyların yaklaşık yüzde 32’sini alırken, Macron’un partisi Rönesans yüzde 15’te kaldı. Bu da Le Pen’in partisinin Macron’un partisine nazaran iki kat daha fazla sandalye ile temsil edileceği manasına geliyor.
“VERDİĞİNİZ BİLDİRİSİ ALDIM VE KARŞILIKSIZ BIRAKMAYACAĞIM”
Sandık çıkış anketlerinin açıklanmasından yaklaşık bir saat sonra Élysée Sarayı’ndan yaptığı televizyon konuşmasıyla seçmenlerine seslenen Fransız önder “Verdiğiniz iletisi aldım ve karşılıksız bırakmayacağım. Demokrasimize itimadım tam” dedi ve çok sağın ilerleyişine boyun eğmeyeceğini vurguladı.
“PARLAMENTOYU FESHETMEK DİNAMİTLE OYNAMAYA BENZİYOR”
Cumhurbaşkanı olarak ikinci devrinin ikinci yılını dolduran Macron’un aldığı karar Fransa kadar Avrupa’da da şok tesiri yarattı. Bugün Avrupa medyasında yer alan haberlerde Macron için daima birebir cümle kullanıldı: ‘Fransız başkan hayatının en büyük kumarlarından birini oynadı’
İngiliz Telegraph gazetesinde yer alan bir tahlile nazaran, bir Fransız cumhurbaşkanı için parlamentoyu feshetmek dinamitle oynamaya benziyor. Charles de Gaulle tarafından kurulan Beşinci Cumhuriyet devrinde bu yalnızca beş kere yapıldı.
Parlamentoyu fesheden son devlet başkanı Jacques Chirac, 1997’de erken seçim daveti yapıp, solun çoğunluğu kazanmasıyla Başbakan Lionel Jospin’in karşısında topal ördek durumuna düşmüştü. Bu defa Risk Macron’un Len Pen karşısında birebir duruma düşmesi…
“MACRON ASLINDA KÖŞEYE SIKIŞMIŞ DURUMDAYDI”
Cumhurbaşkanlığı koltuğunda hala üç yılı olan Fransız önder, parlamento seçimlerinden birinci derecede etkilenmeyecek, mevcut vazifelerine devam edebilecek lakin ülkenin yeni başbakanının Marine Le Pen olması misyon müddetinin geri kalanını önemli bir halde aksatabilir.
Batı medyasında yer alan tahlillerde Macron’un kararı ‘sürpriz bir hamle’ olarak değerlendirildi ve Fransız önderin erken seçim yerine farklı bir yol izleyebileceği tartışıldı. Lakin BBC’ye nazaran Macron anket çalışmalarından bu sonucun geleceğini aslında biliyordu. Fransız parlamentosunda çoğunluğa sahip olmayan Macron hali hazırda köşeye sıkışmış bir durumdaydı ve seçim hezimetinden sonra kartlarını daha açık oynamaya karar verdi.
MACRON LE PEN’E TUZAK MI KURUYOR?
Daha evvel Macron’a karşı iki defa Cumhurbaşkanlığı seçimini kaybeden Le Pen, rakibinin atağına sessiz kalmadı ve “Fransızlar bize güvenirse iktidara gelmeye hazırız” açıklamasında bulundu.
Le Pen, Ulusal Birlik’in 28 yaşındaki lideri Jordan Bardella ile hükümetin başına geçmeye hazırlanırken kimi bölümler bunun Macron’un planının bir modülü olup olmadığını merak ediyor.
Fransız bir analist, Macron’un Le Pen’e tuzak kuruyor olabileceğini, Bardella’nın hükümetin başına geçmesi halinde, 2027’de kimin cumhurbaşkanlığına aday olacağı konusunda işvereniyle uyuşmazlığa düşebileceğini öne sürdü.
Bir öbür analiste nazaran ise bu atılım Macron’un istifa etmesine imkan sağlayacak ve Fransız önder üçüncü devir için tekrar aday olabilecek.
RUS RULETİ OYNUYOR! KUMARI SÜPER BİR HALDE GERİ TEPEBİLİR
Ortaya atılan teorileri reddeden kesim ise Macon’un kararının ‘Rus ruleti’ olduğunu düşünüyor. Independent’a nazaran Macron’un Le Pen’e ve çok sağa karşı erken seçim kumarı mükemmel bir biçimde geri tepebilir. Hali hazırda parlamentoda kâfi çoğunluğa sahip olmayan Fransız önder, ikinci bir mağlubiyetten sonra aldığı karardan pişmanlık duyabilir.
KUMARA YABANCI DEĞİL
Ancak eski bir yatırım bankacısı olan Macron, 2017’de hiç tanınmayan biri olarak cumhurbaşkanlığına adaylığını koyduğunda büyük bir iddiayı kazandı ve parlamentoda çoğunluğu ele geçirdi.
2022 yılında sarı yelekliler ve koronavirüs üzere birçok ciddi krize rağmen seçimi yine kazandı. Fransız önderin son kumarını kazanıp kazanamayacağını önümüzdeki süreç gösterecek.