Haber7 – Seda Vurucu Uydu ve uzay çalışmaları ile Türkiye, memleketler arası bir aktör olma yolunda ilerlemeye devam ediyor. Ocak ayında …
Haber7 – Seda Vurucu
Uydu ve uzay çalışmaları ile Türkiye, memleketler arası bir aktör olma yolunda ilerlemeye devam ediyor.
Ocak ayında muvaffakiyetle fırlatılan Türksat 5A uydusu, Mayıs ayında yörüngeye ulaştı ve test çalışmaları muvaffakiyetle tamamlandı.
Türksat 5A, bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştirakiyle düzenlenen merasimle hizmet vermeye başlıyor.
Pekala, Türksat 5A uydusu haberleşme ve yayıncılık manasında Türkiye’ye neler katacak?
35 YILLIK HAREKET ÖMRÜNE SAHİP
Türksat 5A uydusu, geçtiğimiz Ocak ayında ABD’nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü’nden fırlatıldı.
Space X’e ilişkin Falcon 9 roketi ile uzaya gönderilen Türksat 5A’dan 35 dakika sonra birinci sinyal gelmişti. 4 ay süren seyahatin akabinde uydu, Mayıs ayında 31 derece doğu yörüngesine ulaştı. Test çalışmaları muvaffakiyetle tamamlanan Türksat 5A, bugün itibariyle hizmete başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, katıldığı Türksat 5A Uydusu Hizmete Alma Töreni’nde, hem Türksat 5A’nın hem de sıradaki uydu projesi olan Türksat 5B’nin sağlayacağı avantajlara dair açıklamalarda bulundu:
“Manevra ömrü 35 yıl olarak hesaplanan Türksat 5A ile mevcut uydularımızı yedekliyor, yörünge haklarımızı garanti altına alıyoruz.
Artık sıra Türksat 5B uydumuzda. Türksat 5B uydumuzun testleri sürüyor. Bu uydumuzu yılın son çeyreğinde Falcon 9 ile uzaya göndermek amacımız. Yararlı yük kapasitesi tüm uyduların tamamından fazla olacak 5B’nin hizmete girmesiyle data bağlantı kapasitemiz 15 kat artacak. Doğu yörüngesindeki frekans ve yörünge haklarımızın korunması açısından kıymetli olan 5B’nin hareket ömrünün 35 yılın üzerinde olacağı ön görülmektedir.”
TÜRKSAT 5A NE İŞE YARAYACAK?
Türkiye’nin 3’ü haberleşme, 3’ü müşahede olmak üzere toplam 6 etkin uydusu bulunuyor.
Türksat 5A’nın hizmete açılması ile bu sayı 7’ye yükselecek ve Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Güney Afrika, Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz‘den oluşan büyük bir coğrafyada televizyon yayıncılığı ve haberleşme hizmetleri sunulacak.
Türksat 5A, Türkiye’nin Ku Bandı’nı kullanan öncü ülkelerden biri olmasını sağlayacak. Bu band, 12 kilovat güçle çok daha kaliteli bir bağlantı sağlayacak.
SIRADAKİ İKİ UYDU PROJESİ: TÜRKSAT 5B VE 6A
Türksat 5A’nın hizmete girmesinin akabinde uzaya fırlatılması planlanan birinci uydu Türksat 5B. Bu iki uydunun hizmete girmesi ile Türkiye’nin frekans hakları korunacak.
Bununla birlikte Ka-Band kapasitesi arttırılacak ve gelecek periyotta yeni jenerasyon haberleşme uyduları için yeni frekans hakları elde edilecek.
Uzaya fırlatılması planlanan bir sonraki uydu ise Türksat 6A. Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test (USET) Merkezi’nde üretilecek olan bu uydunun, 2022 yılında uzaya gönderilmesi hedefleniyor.
Türksat 6A uydusunun üretiminin, TÜBİTAK, TÜRKSAT, ASELSAN üzere çok sayıda kurum ve kuruluşla gerçekleştirildiğini açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu ataklarla Türkiye’nin haberleşme uydusu üreten 10 ülke ortasına gireceğini tabir ederek dijital çağın değerine de dikkat çekiyor:
“Test evresine gelen bu uydumuzu önümüzdeki yıl uzaya fırlatmayı planlıyoruz. Türkiye kendi haberleşme uydusu üreten 10 ülke ortasına girecektir.
Direkt üretim bağlarına dahil olan üretim biçiminin kökten değişime yol açan bu çağın ismi dijital çağdır. Her çağ değişimi üzere bu süreç de dünyada siyasi toplumsal ekonomik ve kültürel güç istikrarlarının tekrar oluşmasına yol açacaktır. Toprağı ekmek ve makineyi kullanmak insanlık tarihinde nasıl büyük kırılmalara sebep olduysa dijital çağ da misal sonuçlar doğuracaktır.”
UYDU ÇALIŞMALARINDA HEDEFLENEN NE?
Türkiye, uzayda uydu sahibi olan 30 ülkeden biri. Türksat 5A’nın hizmete açılmasıyla faal uydu sayısı 7’ye yükselmiş oldu.
Bu sayede 35 yılı aşkın bir mühlet televizyon yayıncılığı ve haberleşme alanlarında hizmet sağlanabilecek.
Türksat uyduları ile Türkiye, haberleşme alanında Avrupa ve Afrika’nın tamamını, Çin ve Rusya hariç Asya’nın büyük bir kısmını kapsayacak bir hakimiyete sahip olacak.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, geçtiğimiz ay test çalışmaları gerçekleştirilen Türksat 5A’ya ait yaptığı açıklamada, Türkiye’nin uydu ve uzay çalışmalarında milletlerarası oyuncu olma yolunda ilerlediğini vurgulamıştı.
Karaismailoğlu, uydular üzerinden televizyon ve radyo yayıncılığı, internet erişimi ve öbür uydu hizmetleri açısından Türkiye’yi, bölgede başkan pozisyona getirmeyi hedeflediklerini açıkladı.
Öte yandan ülkenin kara, hava, demir ve deniz ulaşımı kadar uydu bağlantısıyla uzaydaki güç ve aktifliğinin de çok değerli ve hayati olduğunu lisana getirdi.
TÜRKİYE’NİN FAAL HABERLEŞME VE MÜŞAHEDE UYDULARI
Türkiye’nin Türksat 5A uydusunun dışında üç etkin haberleşme uydusu bulunuyor:
Türksat 3A: Haziran 2008’de uzaya gönderilen Türksat 3A, ömrü 20 yıl olarak tasarlandı.
Temmuz 2008 itibariyle Türksat 1C uydusunun tüm sinyal ve trafiğini devralarak misyona başladı; Ekim 2008’de Türksat 2A üzerinden yayın yapan kanalların frekansları da Türksat 3A uydusuna taşındı. Uydunun kapsama alanı Türkiye, Orta Asya, Batı ve Doğu Avrupa.
Türksat 4A: Şubat 2014’te Kazakistan’dan fırlatılan haberleşme uydusu Türksat 4A, tıpkı yılın Haziran ayı itibariyle hizmet vermeye başladı.
Eylül ayında televizyon ve radyo yayınlarının frekansları Türksat 4A’ya aktarıldı. Vazife mühleti 30 yıl olarak belirlenen uydunun kapsama alanı Afrika, Türkiye ve Avrupa.
Türksat 4B: Ekim 2015’te Kazakistan’dan fırlatılan Türksat 4B, kullanım ömrü 30 yıl olacak formda tasarlandı.
Kapsamı alanı Türkiye, Ortadoğu, Asya, Afrika, Avrupa olan daha ekonomik ve yüksek süratli internet ile data haberleşme hizmeti sunan Türksat 4B, Ocak 2016 itibariyle hizmete başladı.
Türkiye’nin üç faal müşahede uydusu ise şu formda:
Rasat: Türkiye’de tasarlanıp üretilen birinci yer müşahede uydusu olarak 2011 yılında Rusya’dan fırlatıldı.
Tasarım ömrü 3 yıl olmasına karşın yörüngede 9’uncu yılını muvaffakiyetle tamamlayan Rasat, güneşe eş vakitli dairesel yörüngede 700 kilometre irtifada bulunuyor; yine ziyaret vakti ise ortalama 4 gün.
Göktürk 1: Türk Silahlı Kuvvetleri’nin maksat istihbaratına yönelik uydu imgesini karşılamak gayesiyle 2016 yılında uzaya fırlatıldı.
Kamu kurum ve kuruluşları için etraf ve yapılaşmanın izlenmesi, ziraî rekolte tespiti, belediyecilik uygulamaları, hudut denetimi ve kadastro faaliyetleri üzere pek çok alanda hizmet sağlayan Göktürk 1’in ömrünün 7 yıl olması bekleniyor.
Göktürk 2: Özgün olarak Türkiye’de geliştirilen birinci yüksek çözünürlüklü keşif ve müşahede uydusu olarak 2012 yılında uzaya fırlatıldı.
Türk Silahlı Kuvvetleri ve bilhassa de Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın muhtaçlık duyduğu amaç ve istihbaratı sağlamak amaçlandı. Sayısal ve coğrafik data üretimi hizmeti sunan bu Göktürk 2 ile öteki kamu kurum ve kuruluşları, üniversite ve araştırma kurumlarının uydu imgesi istekleri de karşılanıyor.
Dünyanın her yerinden imaj alabilmeyi sağlayan uydu, dünya etrafındaki bir tipini yaklaşık 98 dakikada tamamlıyor.
DEVRE DIŞI KALAN UYDULAR
Türkiye’nin birinci bağlantı uydusu Türksat 1A, 1994 yılının Ocak ayında uzaya fırlatıldı; fakat rokette gerçekleşen arıza sebebiyle 12 dakika sonra okyanusa düştü.
Akabinde Ağustos 1994’te fırlatılan Türksat 1B, 2006 yılına kadar 12 yıl boyunca televizyon yayıncılığı ve data haberleşmesi sağladı.
Bir sonraki uydu Türksat 1C haberleşme uydusu, 1996 yılında fırlatıldı ve 4 yıl boyunca hizmet verdi. Türksat 3A uydusunun hizmete girmesiyle misyonu sona erdi.
Türksat 2A ise Ocak 2001’de yörüngeye yerleşti; 2016 yılına dek 15 yıl boyunca yayıncılık ve bilgi haberleşmesi sağladı.
