Türkiye’de doğum hızı tarihi dibi gördü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 yılına ilişkin Doğum İstatistikleri bültenini yayımladı.

Buna nazaran Türkiye’de 2023 yılında canlı doğan bebek sayısı 958 bin 408 oldu. Canlı doğan bebeklerin yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’si kız oldu.

Toplam doğurganlık suratı, 2001 yılında 2,38 çocuk iken 2023 yılında 1,51 çocuk olarak gerçekleşti. Yani, bir bayanın doğurgan olduğu periyot boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısı 2023 yılında 1,51 oldu. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme seviyesi olan 2,10’un altında kaldığını gösterdi.

Doğum sayısı ve toplam doğurganlık suratı, 2001-2023

DOĞURGANLIK SURATININ EN YÜKSEK OLDUĞU İLLER

Toplam doğurganlık suratının en yüksek olduğu vilayet 2023 yılında 3,27 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bu ili 2,72 çocuk ile Şırnak, 2,40 çocuk ile Mardin izledi.

Toplam doğurganlık suratının en düşük olduğu vilayet ise 1,13 çocuk ile Bartın oldu. Bu ili 1,14 çocuk ile Zonguldak ve Karabük, 1,16 çocuk ile Kütahya izledi.

Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık suratları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek toplam doğurganlık suratına sahip olan ülkenin 1,79 çocuk ile Fransa olduğu, en düşük toplam doğurganlık suratına sahip olan ülkenin ise 1,08 çocuk ile Malta olduğu görüldü. Toplam doğurganlık suratı 2022 yılında binde 1,63 olan Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkeler ortasında 5. sırada yer aldı.

KABA DOĞUM SURATI BİNDE 11,2

Kaba doğum suratı, bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını tabir etmektedir. Kaba doğum suratı, 2001 yılında binde 20,3 iken 2023 yılında binde 11,2 oldu. Öteki bir tabir ile 2001 yılında bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken, 2023 yılında 11,2 doğum düştü.

Kaba doğum suratı vilayetlere nazaran incelendiğinde, 2023 yılında kaba doğum suratının en yüksek olduğu vilayet binde 24,8 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 22,0 ile Şırnak, binde 19,3 ile Mardin izledi.

Kaba doğum suratının en düşük olduğu vilayet ise binde 6,9 ile Zonguldak oldu. Bu ili binde 7,2 ile Bartın, binde 7,6 ile Karabük izledi.

Türkiye’nin kaba doğum hızının Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum suratlarından daha yüksek olduğu görüldü. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum suratları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek kaba doğum suratına sahip olan ülkenin binde 11,2 ile Güney Kıbrıs Rum İdaresi olduğu, en düşük kaba doğum suratına sahip olan ülkenin ise binde 6,7 ile İtalya olduğu görüldü.

DOĞURGANLIK SURATININ EN YÜKSEK OLDUĞU YAŞ GRUBU

Yaşa özel doğurganlık suratı, muhakkak bir yaş kümesinde bin bayan başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını söz etmektedir. Yaş kümesine nazaran doğurganlık suratı incelendiğinde, 2001 yılında en yüksek yaşa özel doğurganlık suratı binde 144 ile 20-24 yaş kümesinde iken 2023 yılında binde 101 ile 25-29 yaş kümesinde görüldü. Bu durum, doğurganlığın bayanın daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.

Adölesan doğurganlık suratı ise , 15-19 yaş kümesinde bin bayan başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını söz etmektedir. Adölesan doğurganlık suratı, 2001 yılında binde 49 iken 2023 yılında binde 11’e düştü. Öbür bir sözle, 2023 yılında 15-19 yaş kümesindeki her bin bayan başına 11 doğum düştü.

Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin adölesan doğurganlık suratları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek adölesan doğurganlık suratının olduğu ülke binde 37 ile Bulgaristan, en düşük adölesan doğurganlık suratının olduğu ülke ise binde 1 ile Danimarka oldu. Adölesan doğurganlık suratı 2022 yılında binde 12 olan Türkiye, Avrupa Birliği üyesi 7 ülke ile beraber Avrupa Birliği ortalamasının üzerinde yer aldı.

ANNELERİN YAŞ ORTALAMASI 29,2 OLDU

Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken 2023 yılında 29,2 oldu. Birinci doğumunu 2023 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 27,0 oldu.

İlk doğumdaki ortalama anne yaşı vilayetlere nazaran incelendiğinde, 2023 yılında birinci doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu vilayet 29,0 ile Artvin ve Tunceli oldu. Bu vilayetleri 28,6 yaş ile İstanbul, 28,4 yaş ile Trabzon ve Rize izledi.

İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu vilayet ise 24,2 ile Muş ve Ağrı oldu. Bu vilayetleri 24,4 yaş ile Şanlıurfa, 24,8 yaş ile Gaziantep izledi.

Doğumların 2023 yılında yüzde 3,3’ü çoğul doğum olarak gerçekleşirken, bu doğumların yüzde 95,6’sı ikiz, yüzde 4,2’si üçüz ve yüzde 0,2’si dördüz ve daha fazla bebek olarak gerçekleşti.

Doğum sırasına nazaran doğumlar incelendiğinde, 2023 yılında doğumların yüzde 40,6’sının birinci, yüzde 30,4’ünün ikinci, yüzde 16,5’inin üçüncü, yüzde 11,9’unun ise dördüncü ve üzeri doğum olarak gerçekleştiği görüldü.