Ülkemizin en büyük savunma sanayii fuarı IDEF21 geride kalsa da kesime ait yansımaları devam ediyor… Fuar alanında en çok dikkatimizi çeken …
Ülkemizin en büyük savunma sanayii fuarı IDEF21 geride kalsa da kesime ait yansımaları devam ediyor… Fuar alanında en çok dikkatimizi çeken mevzulardan biri de zırhlı kara araçları oldu.
Bu araçların teknik özelliklerine dair gereğince haber yapıldı. Biz geçtiğimiz aylarda yayımlanan ve güvenlik güçlerine yaklaşık 3 bin yeni zırhlı aracın tedarikini kapsayan ihale üzerinden mevzuyu ele almak istedik.
O haber dikkatinden kaçanlar için kısaca hatırlatalım, Kara Kuvvetleri Komutanlığı yeni kuşak hafif zırhlı araç gereksinimi kapsamında 52 tipte paletli ve tekerlekli 2 bin 962 adet araç alınacağını ilan etti.
Biz de tam bu noktadan yola çıktık ve işin uzmanından ihalede talep edilen özelliklerle fuarda gördüğümüz araçları ortak paydada anlatmasını istedik.
YENİ GELECEK ZIRHLI ARAÇLAR NE İŞE YARAYACAK?
Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük, bilhassa zırhlı araçlar konusunda öne çıkan isimlerden biri. Fuar alanında hafif, orta ve ağır zırhlı araçların bulunduğu stantlar ortasında yürürken konuşuyoruz kendisiyle.
Öncelikle tedarik programına atıfta bulunuyor. Küçük ve Yeni Jenerasyon Hafif Zırhlı Araçlar (YNHZA) Projesi’nin Kara Kuvvetleri Komutanlığının gelecekteki muharebe ortamındaki en değerli muhtaçlık kalemlerinden birini oluşturduğunu söylüyor.
“Zırhlı birlikler, orduların çağdaş şartlarda savaşabilmesi için büyük ehemmiyet taşıyor” dedikten sonra kelam konusu araçların ne işe yarayacağına da karşılık veriyor. Bu araçların piyadeyi savaş bölgesine taşıyacağını anlatan Küçük, “Ayrıca hem piyadeye ateş dayanağı verecek hem de tanklara takviye olacak. Bir yandan da keşif, atış takviye vasıtalarının yönlendirilmesi, tanksavar üzere özel misyonlar icra edecek. Tüm bu saydıklarım projenin neden son derece değerli olduğunu gösteriyor” bilgisini paylaşıyor.
YERLİ KARA ARAÇLARI KENDİ ALANINDA EN DÜZGÜNLERİNDEN BİRİ
Bir yandan Fatih Mehmet Küçük’ü dinliyor, bir yandan da araçların bulunduğu stantlardaki hareketliliğe dikkat kesiliyoruz. Gerek yerli gerek yabancı çok sayıda kafilenin bizim röportajımız sırasında ilgili firmalarının yöneticilerinden bilgi aldığını gözlemliyoruz.
Bunun sebebini “Halihazırda Türk savunma sanayii bölümünün ürettiği kara araçları kendi alanında en güzellerden biri” diyerek açıklıyor Küçük. Firmalarımızın Orta Doğu ve Asya’da kıymetli başarılara imza atmasının ‘tesadüf’ olmadığını bir sefer daha anlıyoruz.
Zırhlı kara araçlarının Afrika’daki satış sayılarının âlâ seyrettiğini biliyoruz. Avrupa ve Güney Amerika pazarında da varlık göstermek için adımlar atıldığını belirtiyor Küçük. Biz ihracat kısmına geçmeden evvel ihalenin ‘yarışma usulü’ yapılacak olmasını biraz açmak istiyoruz. Zira bu durum pek aşina olduğumuz bir süreç değil…
ALANDA TÜM HÜNERLERİNİ SERGİLEYİP ONA NAZARAN TALEP GÖRECEKLER
Gereksinim duyulan yaklaşık 3 bin aracın hangi firmadan yahut firmalardan satın alınacağı saha testlerinin akabinde belirli olacak. Geçmişte kağıt üzerinde yapılan bu seçimlerin bu defa alanda yapılmasının ne manaya geldiğini soruyoruz:
“Kara araçları üzere birden fazla argümanlı üreticimizin olduğu alanlarda katiyetle çok verimli olacak bir metottan bahsediyoruz. Hem teklifler kağıt üstünde kalmadığı alana çıktığı için ihalelerin güvenilirliği artacak, hem de sonuçlar peşinen görülecek.
Bu durum birinci olarak 2018’deki Kara Araçları Semineri’nde açıklanmıştı. Seminerde kelam alan üreticilerimizden bir yetkili ‘Biz yarış yolundan mutluyuz. Aslında yurt dışındaki bütün ihalelerimizi bu halde alıyoruz.’ diyerek hem memnuniyetini göstermişti, hem de kendilerine güvendiklerini belirtmişti.
Olağanda ihaleler kağıt üstünde olduğu ve birçok eser de ihalelere özel geliştirildiği için çıktılar isterleri büsbütün karşılayamayabiliyordu. Yani firma teklifi verirken yüksek maksatları koyuyor mukavele imzalandıktan sonra birtakım konular istenen seviyede olmayabiliyor. Yarış adabı bu riskin minimize olmasında büyük etken olacak.”
ÂLÂ OLAN KAZANACAK
BMC, FNSS ve Otokar’ın fuar alanındaki pozisyonları birbirine çok yakın. Geniş bir açıdan hepsini görebileceğimiz bir yere hakikat yürüyoruz Fatih Mehmet Küçük ile. Bu sırada yarışa ait birtakım ayrıntılar aktarmaya devam ediyor.
Örneğin, ZMA konfigürasyonunda araç kulelerinin ASELSAN tarafından geliştirilen 35 mm KORHAN kulesi olacağını öğreniyoruz. Münasebetiyle firmalar yalnızca platformları ile yarışacak. Yük ve boyutlar açısından bir birilerine benzeri olan bu araçların dayanımı, bakım tamir sarfiyatları, kullanıcı kolaylıkları üzere çok sayıda faktör incelenecek.
Biz fuarda 8×8 tekerlekli adayları görüyoruz… BMC’nin Altuğ’u, FNSS’in PARS’ı ve Otokar’ın Arma’sı karşımızda… Üç modelin de son derece gelişmiş sistemler ile donatıldığı ve dünyadaki rakiplerinden geri kalmayan araçlar olduğunu söylüyor Küçük. Burada en değerli noktalardan birinin maliyet olduğunun altını çizerek, “Dünyada daha ağır ve daha farklı özelliklerde araçlar da var. Fakat astronomik maliyetleri yüzünden son derece kısıtlı sayılarda üretiliyorlar. Değerli olan optimum dizaynlar ile maliyet ve tesir istikrarını tutturabilmek. Bunu da bizim firmalarımız çok uygun yapıyor” diyor.
SAVUNMA SANAYİİ İHRACATININ EN KIYMETLİ KALEMLERİNDEN
Zırhlı araçların bulunduğu yer bir an olsun boş kalmıyor. Daima bir telaş ve koşturma oluyor. Zira gelen heyetler ortasında diğer ülkelerin Genelkurmay Başkanları, Kara Kuvvetleri Kumandanları, Üst Seviye Askeri Danışmanlar oluyor. Biz bu haberi yaparken yalnızca gelen heyetler değil kimi stantlardaki Afrikalı çalışanlar da dikkatimizi çekiyor.
Az evvel yarıda bıraktığımız ihracat konusuna tam da bu heyetleri ve Türk firmaların standında çalışan Afrikalıları gördüğümüzde devam ediyoruz… Aklımızda tek bir soru var. ‘Milli zırhlı araçlar hakikaten de önemli bir ihracat potansiyeli taşıyor mu?’ Fatih Mehmet Küçük yanıtlıyor:
“Türk savunma sanayiinin görece uzun müddettir ihracat yaptığı bir alan zırhlı kara araçları… Dalında firmalarımız global rekabetteki büyük firmalarla direkt uğraş ediyor. Keza FNSS’in Malezya ve Umman’daki, Otokar’ın Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki ihracat muvaffakiyetleri burada kıymetli bir gösterge.
Bunlar projelerin mali büyüklükleri kadar bu pazarlardaki rakipler açısından da kritik. Örneğin Umman’daki ihale Alman Rheinmetall, ABD’li General Dynamics ve Fransız Nexter/Renault üzere dev firmalara karşı kazanıldı. Keza BAE’deki pazarda da Finlandiyalı Patria üzere büyük rakipler vardı. Türk kara aracı üreticileri gelişmiş araçları, müşterisini mutlu eden satış sonrası takviye hizmetleri ve rekabetçi fiyatları ile dünyada güçlü oyuncu pozisyonunda.
Tüm bunların ışığında ulusal zırhlı kara araçları konusunda Türkiye’nin en üst lige oynadığını ve her geçen gün kendini daha da geliştirdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Türk ordusunun bu araçları etkin olarak kullanması, firmalarımızın eserlerini kullanıcı isterlerine nazaran esnek formda konfigüre etmeleri, gelişmiş satış sonrası dayanak hizmetleri bu ihracat faaliyetlerinin artmaya devam edeceğini gösteriyor. Umarım her geçen yıl çok daha düzgün ihracat sayılarına ulaşır ve bu sürecin de altından alnımızın akıyla çıkarız.”
