Türk müteahhitler dünyada 3. oldu

His Erdoğan –  ‘Dünyanın En Büyük 250 Müteahhiti’ listesi uzun bir mühlet sonra değişti. Her yıl listedeki müteahhit firma sayısıyla Çin’in galip geldiği listede ikinciliğini koruyan Türkiye, 2020 yılı datalarının baz alındığı 2021 listesinde üçüncü sıraya düştü. Amerikalı müteahhitlik firmaları ise ikincilik koltuğuna oturdu. Bu kapsamda dünyanın birinci 250 müteahhiti listesinde Çin’den 78 firma yer alırken, Amerika’dan 41, Türkiye’den ise 40 firma bulunuyor. Geçen yılki listede ABD’den 35, Türkiye’den 44 firma yer almıştı. Yeni listedeki bu tek firmalık fark, Türkiye’nin yerini değiştirse de, koronavirüs pandemisi şartlarında dünyada iş yapış şartları, artan emtia fiyatları üzere pek çok nedene karşın Türkiye’nin performansını ‘koruduğu’ halinde değerlendirildi. Buna nazaran sırasıyla Rönesans İnşaat, Limak, Ant Yapı, Yapı Merkezi, Enka, Tekfen, Onur İnşaat, TAV, Nurol, Esta İnşaat listede birinci 10 Türk firması olarak yer aldı. Bu firmalar genel sıralamada da pozisyonlarını yükseltti.

Global hisse düştü

2019’da en fazla gelir elde eden birinci 250 müteahhitlik firması ortasında 44 Türk müteahhitlik firması yer almış ve bu firmalar 21.6 milyar dolar meblağında gelir ile global pazardaki yüzde 4.6’lık hissesi korumuştu. Bu sayede gelirleri prestijiyle yedinci sırada yer alan Türkiye 2020’de ise yüzde 4.4’e düşen global hissesi ile sekizinci oldu. ABD’nin hissesi yüzde 4.9 iken, Çin ise yüzde 25 ile açık orta birinci pozisyonda bulunuyor.

Genel olarak listenin birinci 25 sırasında yer alan firmalar için bir değişim gözlenmedi. ENR’ye nazaran 145 müteahhitlik firmasının bu yılki listede daha az memleketler arası gelire sahip olduğu bildirildi. Bu yıl listelenen 91 firma biriken iş yükünü artırdı, 75’i azaltı ve 41’inin
ise birebir kaldı.

Milletlerarası operasyonlara, işçi alımına bakıldığında tüm firmaların yüzde 41.7’sinin çalışan sayısını azalttığı, yüzde 35.6’sının ise artırdığı görüldü. Geçen yılki listede, firmaların yalnızca yüzde 19’u milletlerarası takımlarını azaltmıştı.

Altyapı fırsat olacak

ENR (Engineering News – Record) Dergisi’nin listeyi açıkladığı internet sitesinde; koronavirüs salgınına bağlı olarak döviz kuru değişiklikleri, artan hammadde fiyatları, nakliyecilik fiyatları ile vasıflı personel tedarikinin çok zorlaştığı, firmaların iş yapış modellerinin de zorlandığı söz edildi. Birçok müteahhit için bu faktörlerin öngörülemeyen düzeylere çıktığı belirtilirken, ekonomilerde pandemi tesirinin hissedildiği kaydedildi. Birtakım ülkelerde kısıtlamaların kalktığı, yeni altyapı projelerinin fırsat olabileceği fakat maliyetlerin bu fırsatlara mani teşkil edebileceği kaydedildi.

İnşaatta en büyük düşüş

Memleketler arası inşaat pazarı 2019’da yüzde 2.9 daralarak 487.3 milyar dolardan 473.1 milyara gerilemişti. 2021 listesine nazaran ise memleketler arası müteahhitlik geliri, yüzde 11.1’lik düşüşle 420.4 milyar dolar oldu. Bu düşüş, 2003’ten bu yana kaydedilen en büyük yıllık düşüşü işaret ediyor.