Türk bilim insanları geleceğe umut olacak: Kuraklık karşı dayanıklı bitkiler ıslah edecekler

Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi, dünyanın karşı karşıya olduğu kuraklık tehdidine karşı çalışma başlattı. Avrupa Birliği tarafından desteklenen ve 6 ülkeyi kapsayan projede, Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tolga Karaköy ve Doç. Dr. Faheem Shahzad BALOCH; kuraklık ve başka abiotik gerilim şartlarına güçlü bitkiler geliştirmeyi amaçlıyor.

Prof. Dr. Tolga Karaköy yaşanan kuraklığı insanlığın karşı karşıya kaldığı bir afet olarak değerlendirip, “Kuraklığa yalnızca yağışların azlığı olarak bakılması yanlış olur, buna bir doğal afet olarak da bakmak gerekir. Zira kuraklığın oluşması noktasında, Dünyada var olan iklimsel değişikliğin günümüzde hissedilir boyutlara ulaştığını belirtti.

Ülkemizde bundan 20 yıl öncesine, kişi başına düşen toplum su ölçüsü yaklaşık 1.700-1.800 metre küp civarında iken, bugün yaklaşık 1.350 metre küpe düştüğünü görüyoruz. Bu ister istemez hem eserlerde rekolte düşüklüğüne, biyolojik çeşitliliğin değişmesine, mera alanlarında daha az ot üretimine hasebiyle hayvancılığı olumsuz etkileyebilecek, hem de tüm bunların yansıması olarak işsizlikte artışa neden olabilecektir” dedi.

Karaköy, kuraklığın neden olabileceği sıkıntılardan birinin de balıkçılık olduğuna dikkat çekerek, “Kuraklığın getirdiği en kıymetli meselelerinden bir adedini, balıkçılıkta, bilhassa tatlı su balıkçılığında göreceğiz. Olaya bitkisel açıdan bakacak olursak. Bizim yaptığımız çalışmalarda, bitkisel üretimde kullanabileceğimiz kuraklığa sağlam, yeni çeşitlerin geliştirilmesi noktasında çalışmalarımıza, laboratuvarımızda ve alanda devam ediyoruz.

Bu noktada hazırladığımız bir Avrupa Birliği projemiz onaylandı. Bu projede bilhassa kuraklığa güçlü yeni çeşitlerin belirlenmesi için moleküler genetik ve biyoteknoloji bilim kollarından faydalanıyoruz. Bu kapsamda geliştirdiğimiz yeni çeşit adaylarımız var. Adaylarımızın laboratuvar ve arazi testlerini yaptıktan sonra ülkemiz çiftçisinin hizmetine sunmayı hedeflemekteyiz” sözlerini kullandı.

Karaköy, çayır ve meralara dayalı hayvancılığında risk altında olduğunu tabir edip, “Kuraklıktan etkilenecek bir dalda hayvancılıktır. Memleketimizde hayvancılığın çayır ve meralara dayalı yapıldığını görüyoruz. Kuraklıkla birlikte çayır ve meralarda yer alan bitkilerinde randıman potansiyelini ve gücünü yitireceğini düşünüyoruz. Bu noktada da kuraklığa güçlü yem bitkilerinin geliştirilmesi noktasında çalışmalarımızı sürdürüyoruz” biçiminde konuştu.

Karaköy, kuraklıkla birlikte çiftçilerin eser tercihlerinin değişebileceğine vurgu yaparak, “Kuraklığa bağlı olarak eser rekoltesinin düşmesi ile çiftçinin geliri de azalacaktır. Bu noktada da çiftçilerimiz yeni eser arayışlarına girecektir. Yağış ölçüsünün 400-450 mm ölçüsünde seyrettiği bölgemizde daha da fazla kuraklığın yaşanması ister istemez çiftçinin de eser yelpazesinde yeni eserlere yer vermesine neden olacaktır. Bugün sulu tarım topraklarında pancar, patates ve hayvan yemi olarak kullanılan silajlık mısır vb. bitkilerin yetiştirildiğini görüyoruz, kuraklığın bu halde devam etmesi halinde kimi alanlarda sulu tarım yapılamayabilecek. Bu nedenle bizim kuraklığa güçlü alternatif eserler üzerinde çalışmamız gerekiyor” diye konuştu.

Kuraklığının tarım üzerindeki olumsuz tesirlerine karşı tahlil üretecek projenin yürütücülerinden Doç. Dr. Faheem Shahzad BALOCH altı ülkeyi kapsayan projelerinin Avrupa Birliği fonlarından destekleneceğini belirterek, “Avrupa Birliği takviyelerinden faydalandığımız projemizde bilhassa iklim değişikliği çerçevesinde, gelecekte sürdürülebilir tarım açısından neler yapılabileceği üzerinde durduk. Projemizde bitkileri hem kuraklık hem de kimyasal gübreler vermeden, nasıl organik bitkiler yetiştire bileceğimizi ele aldık. İklim değişikliği çerçevesinde Dünya karşılaşabileceği en büyük tehlikelerden biri ile karşı karşıyadır. Tahminen de insan oğlunun göreceği en büyük felaketlerden biri gerçekleşebilecektir. Kimyasal gübre kullanımı ve sera gazları dolayısı ile Dünya büyük bir felaket ile karşı karşıya kalabilir. Kimi bölgelerde çok kuraklıklar yaşanırken birtakım bölgelerde çok yağışlar yaşanacak” dedi.

Doç. Dr. Faheem Shahzad BALOCH gelecekte bir üniteden 10 kat daha fazla eser almanın mecburî hale geleceğine dikkat çekip şunları söyledi; “Şu anda 1 metre kare topraktan 10 kilogram eser alıyorsak, 2050 yıllarında hem kuraklık, Dünya’da ki nüfus artışı ve hem de endüstrileşmeye paralel olarak 1 metre kare topraktan 50 kilo gram eser almak zorunda kalacağız. Bu nedenle klasik teknikler yerine çağdaş teknikler geliştirmek zorundayız. Kuraklık, çok sıcak ve soğuğa karşı güçlü bitkiler geliştirmek için gen kaynakları bulacağız. Bu genler üzerinde çalışıp, sağlam alternatif bitki çeşitleri üretmeye çalışacağız”