Tartışma yaratan Esra Erol’da programına ceza

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “milli ve manevi değerler” genelgesinin akabinde birinci kere toplanan Radyo ve Televizyon Üst Şurası (RTÜK), hakkında binlerce şikâyet bulunmasına rağmen yaklaşık iki yıldır hiçbir yaptırım uygulanmayan “Esra Erol’da” programı nedeniyle ATV’ye para cezası uyguladı. Cezanın en alt limitten verilmesi ise tartışmalara neden oldu.

Cumhurbaşkanı’nın imzasıyla Cumartesi günü “Basım ve Yayım Faaliyetleri” başlıklı bir genelge yayınlanmıştı. İlgili kurumlardan “milli ve manevi pahalara uymayan yayım faaliyetlerinin önlenmesi” istenirken genelgenin FOX TV’de yayınlanan “Maske Kimsin Sen?” programı için yayınlandığı savı gündeme gelmişti. Cumhurbaşkanlığı genelgesinin akabinde RTÜK de Çarşamba yapılması planlanan haftalık olağan toplantısını Cuma gününe ertelemişti.

Yüzde 1 oranında para cezası uygulandı

RTÜK Üst Konsey toplantısında, son günlerin en çok tartışılan programlardan biri olan ve ATV’de yayınlanan “Esra Erol’da” programı da gündeme alındı. Üst Şura, Esra Erol’un 18 yaşındaki bir bayanı ifşa edip ruhsal şiddet uyguladığı 27 Ocak tarihli program nedeniyle ATV’ye bir evvelki ayın reklam gelirlerinin yüzde 1’i oranında para cezası uygulanmasına karar verdi.

Üst Heyet, birebir vakitte Star TV’de yayınlanan “Serap Peköz’le Gerçeğin Peşinde Programı” için de Star TV’ye tıpkı oranda para cezası uygulanmasını kararlaştırdı. Öte yandan genelge ile gündeme gelen “Maske Kimsin Sen?” programı ise heyette ele alınmadı. Savlara nazaran, yapımcının reyting nedeniyle programın yayından kaldırılacağı açıklamasının programın şura gündemine gelmemesinde tesiri oldu.

“Daha yüksek ceza verilmeliydi”

CHP kontenjanından seçilen RTÜK üyeleri ise para cezalarının alt limitten uygulanmasını eleştirdi. RTÜK Üyesi Okan Konuralp, “Esra Erol’da” programı için ATV’ye, “Serap Peköz’le Gerçeğin Peşinde” programı için de StarTv’ye yüzde 1 idari para cezası verilmesine dikkat çekerek “Programların içerikleri dikkate alındığında daha yüksek bir ceza verilmesi tarafındaki niyetim nedeniyle karara karşı oy verdim. Öte yandan Şura, Halk TV ve Tele1’i cezasız bırakmama yaklaşımını sürdürdü. Her iki yayıncı kuruluşla ilgili halim da basın özgürlüğü temelinde ve karara karşı oy şeklindedir” diye konuştu.

Cumhurbaşkanlığı genelgesini de eleştiren Konuralp, “Bu genelge, özü itibariyle basında söz özgürlüğüne, sanatsal özgürlüğe, fikir ve tabir özgürlüğüne muhalif bir genelgeydi. Bugün üst heyetin gündemine gelen belgelerin da bu genelgeyle ilintili olduğu kanısı hakim. Ama, bu genelge olmasaydı dahi, zati ATV’deki bu programların genelge öncesindeki yayınlarına da ceza verilmesi gerekirdi” dedi. Konuralp, “Bu ve buna emsal programların bütünüyle farklı bir formatta kamuoyunda tartışma yaratan içeriklerinden kurtarılarak yayınlanması ya da büsbütün kaldırılması gerektiğini düşünüyorum” diye kelamlarını sürdürdü.

RTÜK Üyesi İlhan Taşçı da “Eleştirel sesleri susturabilmek için en ağır para cezası, program hatta yayın durdurma kararlarına gözünü kırpmadan imza atan RTÜK, kelam konusu şikâyet rekoru kıran program Esra Erol’da olunca en alt limitten göstermelik para cezasıyla olayı geçiştirdi” eleştirisini yöneltti. RTÜK’ün “toplumun ulusal ve manevi kıymetlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesinin” ihlali nedeniyle yaptırım uygulaması gerektiğini savunan Taşçı, bu durumda yüzde 5 para cezası ve 5 kere kadar da programın durdurulmasının gündeme geleceğine dikkat çekti. Taşçı, RTÜK’ün bu yaptırımın önüne geçebilmek için yaptırımın en alt limitten ceza öngören “küçük düşürme” hususuna dayandırıldığını vurguladı.

RTÜK’ün CHP’li üyesi İlhan Taşçı

Psikoterapist Keçe: Toplumun ruh ve zihin sıhhati tehlikeye atılıyor

RTÜK’ün kararı, psikiyatri uzmanlarınca da tenkit konusu oldu. Cinsel Sıhhat Dernekleri Federasyonu Lideri Psikoterapist Dr. Cem Keçe, gündüz nesli programlarında hem iştirakçilerin hem de toplumun ruh ve zihin sıhhatinin tehlikeye atıldığını savundu. Keçe, “Zorla bir kızı stüdyoda ve ekran başında tutmak inanılır üzere değil. İsteği olmadan onun ismini ve yüzünü ekranlarda saatlerce göstermek inanılır üzere değil. Lakin psikoloji ve psikiyatride biz buna ruhsal şiddet ismini veriyoruz. Ruhsal şiddet bir manada yargılamak, suçlamak, eleştirmek, aşağılamak, kınamak ve bunu diğerlerinin gözü önünde yaparak bu hatası daha da ağırlaştırmak üzere bir sonucu var” diye konuştu.

Bu cins programlara katılan bireylerin psikiyatrist muayenesinden geçmesi gerektiğine dikkat çeken Keçe, “Oradaki imajlar hem çok makus örnek olması hasebiyle hem de oraya çıkanların ruh sıhhatlerine daha kalıcı ziyanlar vermesi açısından fecî sonuçları olabilir” dedi. Keçe, bu tip programların, iştirakçilerin ve toplumun ruh sıhhatini korumak ismine RTÜK tarafından daha sıkı denetlenmesi gerektiğini vurguladı.

Eray Görgülü

©Deutsche Welle Türkçe