Son dakika haberine nazaran, koronavirüs aşılarıyla ilgili Türkiye’nin beklediği hoş haber açıklanınca gözler aşılama kampanyasına çevrildi. 120 …
Bilim Şurası toplantısında açıklanan eylül ayma kadar 120 milyon dozluk BioNTech aşısı mutabakatı sonrasında artık gözler aşılama kampanyasına çevrildi. Türkiye’ye bugüne kadar yaklaşık 30 milyon doz Sinovac, 5 milyon 300 bin doz BioNTech aşısı geldi.
Bu aşılar 27 milyondan fazla doz uygulandı. Bunlar m 15 milyon 542 bini birinci doz, 11 milyondan fazlası ise ikinci doz olarak açıklandı. Sinovac ve 100 milyon doz aşı kontratı bulunurken, Sıhhat Bakam Fahrettin Koca Sputnik V için de 6 ay içinde 50 milyon doz almak üzere mutabakat imzalandığını duyurdu.
Hala 55 yaş üzerine aşılama yapılıyor. Aşı programında sıhhat işçisinin eşleri de aşılanmaya başladı. Bakan Koca öğretmenlerle ilgili olarak da, “Yaş sınırlaması olmaksızın tüm ilköğretim öğretmenlerimizi aşı programına almıştık.
Artık ise 40 yaş üzerindeki tüm branş öğretmenlerimizi aşılamaya başlıyoruz” açıklaması yaptı. Tedarik süreciyle eş vakitli olarak tüm öğretmenler ve okul çalışanları aşılarını yaptıracak. Fakat bu yaş kümesi için şimdi tarih aşikâr olmadı.
Öğretmenler dışında Ulusal Savunma, Adalet ve İçişleri Bakanlığı mensupları, kritik misyonlarda çalışanlar, zabıta, cezaevleri, besin ve nakliyecilik kesimindekiler de aşılanmaya başladı. Bakanlığın yeni gayesi ise eylül ayma kadar 18 yaşa en az bir doz aşı yapmak.
50-54 yaş aşılama tamamlandıktan sonra artık yeni bir basamağa geçilecek. Bu kümede kronik hastalığı olan 40-49 yaş, 30-39 yaş ve 18-29 yaş ortası şahıslar olacak. Daha sonra ise hastalığı olmayan 40-49 yaş ortası bireyler, 30-39 yaş ortasındakiler, 18-29 yaş ortası bireyler aşılanacak.
YÜZ YÜZE İMTİHAN KARARI
Öte yandan Ulusal Eğitim Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran, ilkokul 1, 2 ve 3. sınıflarda imtihan uygulaması bulunmuyor. 1, 2 ve 3. sınıf öğrencileri, birinci devirde olduğu üzere yüz yüze eğitim, canlı ders yahut TRT EBA televizyonundaki yayınları takip ve derse olan ilgilerine nazaran şahsî, toplumsal ve akademik gelişimlerini destekleyecek formda öğretmenleri tarafından pahalandırılacak.
4. sınıf ve ortaokul öğrencileri imtihan olacak mı?
İlkokul 4. sınıf ile ortaokul öğrencileri için 2020-2021 eğitim öğretim yılı ikinci periyot derslerinin imtihanla kıymetlendirilmesi durumu, öğrencilerin tercihine bırakıldı.
İkinci periyot imtihan notum var, ne olacak?
İkinci devir imtihan notu olan öğrencilerin bu imtihanları geçerli olacak ve e-Okul sistemine işlenecek. İmtihanı yapılan derslerden diğer bir imtihan yapılmayacak. Bu öğrencilere istemeleri hâlinde ikinci bir imtihan yapılıp puanlarını yükseltme fırsatı verilecek.
Bu öğrencilere ayrıyeten tercih hakkı sunulacak olup istemeleri halinde yalnızca birinci devir notları ile değerlendirilmeleri sağlanacak. Öteki rastgele bir ölçme ve kıymetlendirme uygulaması yapılmayacak.
İkinci devir imtihan notum yok, ne olacak?
İkinci periyot imtihan notu olmayan öğrencilere imtihanlara katılıp katılmama konusunda tercih hakkı sunulacak. İsteyen öğrenciler için imtihan yapılacak. İkinci devir imtihanlarına katılmak istemeyen öğrencilerin yalnızca birinci devir notlarına nazaran değerlendirilmeleri sağlanacak. Öğrencilere öbür rastgele bir ölçme ve kıymetlendirme uygulaması yapılmayacak.
Tercih edilen seçenek 26 Mayıs’a kadar bildirilmeli
Velilerin, tercih ettikleri seçeneği 26 Mayıs 2021 tarihine kadar öğrencilerin kayıtlı bulunduğu okul müdürlüğüne yazılı olarak ya da e-posta müracaatıyla bildirmeleri gerekiyor.
Hangi hususlardan sorumluyum, imtihanlar ne vakit yapılacak?
Seçmeli dersler dâhil bütün derslerden yalnızca bir imtihan notu karneye yansıtılacak. İmtihanlar okul ortamında ve yüz yüze yapılacak. Öğrencilerin imtihanları 2020-2021 eğitim öğretim yılı ikinci periyot başından 26 Mart 2021 tarihine kadar işlenen husus ve kazanımları kapsayacak biçimde, 18 Haziran 2021 tarihine kadar planlanarak uygulanacak.
Farklı bir vilayette imtihana girebilir miyim?
Farklı bir vilayette bulunmaları durumunda öğrenciler, imtihanlara bulundukları yerlerde tıpkı okul cinsindeki okullarda girebilecekler. Bu kapsamda, okulların gerekli hazırlık ve planlamaları yapabilmeleri için öğrenci velileri, 26 Mayıs 2021 Çarşamba gününe kadar taleplerini bulundukları vilayetteki ilgili okul müdürlüğüne bir dilekçe ile iletecek, öğrencilerin tahsil gördüğü okul müdürlüğünü de bu bahiste bilgilendirecek.
Yurt dışındayım imtihana girebilir miyim?Yurt dışında bulunan ve imtihanlara bulunduğu ülkede katılmak isteyen öğrenciler; bulunduğu yerin Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği/Başkonsolosluğu/Konsolosluğu eğitim müşavirliği/ataşeliğine başvuracak.
Öğrenciler izole ortamda imtihana alınacak
Kendisinde yahut birlikte kaldığı aile bireylerinde rastgele bir kronik rahatsızlığı bulunan öğrenciler, okul içinde uygun bir vakitte ve izole bir ortamda imtihana alınacak. Yatılı bölge ortaokullarında kayıtlı olan ve eğitim öğretim sürecini uzaktan eğitim yoluyla takip eden öğrencilerin, imtihan tarihlerinin olduğu günlerde pansiyon kapasitesi, ulaşım koşulları ve hijyen şartları dikkate alınarak pansiyonda konaklayabilmeleri sağlanacak.
Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk da değişikliği Twitter hesabından, “İlkokul 4. sınıf ve ortaokul öğrencilerimize II. devir imtihanları için yeni tekliflerimiz var. Önceliğimiz, sıhhatiniz. Her durumda yanınızda ve sizinleyiz fakat artık bir ‘Ziya Öğretmen’im, biz de daha çok kitap okuyacağız.’ kelamı alırım.” kelamlarıyla duyurdu.
HASTALARIN YÜZDE 50’SİNDE VAR
Öte yandan Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Lideri Prof. Dr. Füsun Saygılı, “Dünyayı yaklaşık 18 aydır etkileyen Kovid-19 pandemisi sürecinde yapılan çalışmalar, Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatanların yaklaşık yarısının obezitesinin olduğunu, öbür bir deyişle hastalığın, obezitesi olanlarda yatış gerektirecek derece önemli seyrettiğini göstermektedir.” dedi.
Dernek tarafından düzenlenen “42. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kongresi” çevrim içi başladı. Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan Prof. Dr. Saygılı, obezite ve Kovid-19 ilgisini kıymetlendirerek, obezitenin önlenebilir ölümlerin sigaradan sonra gelen ikinci en kıymetli nedeni olduğunu söyledi.
Dünya Sıhhat Örgütünün obeziteyi salgın olarak tanımladığını, Türkiye’de de sıklığının hem yetişkin hem de çocuk ve adolesanlarda giderek arttığını vurgulayan Saygılı, “Dünyayı yaklaşık 18 aydır etkileyen Kovid-19 pandemisi sürecinde yapılan çalışmalar, Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatanların yaklaşık yarısının obezitesinin olduğunu…
Öbür bir deyişle hastalığın, obezitesi olanlarda yatış gerektirecek derece önemli seyrettiğini göstermektedir. Genel olarak bakıldığında Kovid-19, yaşlılarda daha ağır seyretmektedir. Genç olmanın avantajı obez bireylerde yaşanmamakta, obezitesi olan gençlerde Kovid-19 görülme sıklığı artmaktadır.” diye konuştu.
Prof. Dr. Saygılı, yakın vakitte yayınlanan bir araştırmanın, obezitesi olan erkeklerdeki Kovid-19 seyrinin obezitesi olan bayanlara nazaran daha da makûs olduğunu gösterdiğini belirterek, obezitesi olan bireylere bu süreçte, gerçek beslenme unsurları, konut içi idmanlar, nefes idmanlarının öğretilmesi, gün ışığına çıkmalarının önerilmesi gerektiğini söyledi.
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği İdare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Mine Adaş, diyabet ve Kovid-19 denildiğinde salgın içinde salgından kelam edilebileceğini belirterek, şu bilgileri verdi:
“Diyabet ve Kovid-19 ortasında iki taraflı bir etkileşim kelam hususudur. Kovid-19 diyabetiklerde daha ağır seyretmekte, glisemik denetimi bozmakta, diyabet ise Kovid-19 kliniğini ağırlaştırmaktadır. Diyabet ekseriyetle obezite, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları ile birliktedir.
Diyabetik böbrek hastalığı, diyabetin değerli komplikasyonlarından biridir. Ayrıyeten makus glisemik denetim bağışıklık sistemi üzerine olumsuz tesirlidir. Tüm bunlar Kovid-19 kliniğinin diyabetiklerde berbat seyretmesinde tesirlidir.
Bunun yanı sıra Kovid-19 pandemisi müddetinde meskende kapalı kalma, hareket kısıtlılığı, beslenme tertibinin bozulması, gerilime bağlı hormonların kan şekeri üzerine olumsuz tesirleri, Kovid-19 tedavisinde kullanılan steroidlerin kan şekerini yükseltmesi ise Kovid-19’un diyabet üstüne olan olumsuz etkileridir.”
Salgın sürecinde raporlu hastaların ilaçlarına ulaşımında bir sorun yaşamadığını lakin hastalarda bulaş kaygısıyla hastaneye müracaatta çekincenin olmasının denetimlerin aksamasına neden olduğunu aktaran Adaş, son devirde kan şeker denetimi hayli bozulmuş olan hastalarla karşılaştıklarını kelamlarına ekledi.
CERRAHİ SEÇENEK SON BASAMAK
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği İdare Şurası Üyesi Prof. Dr. Alper Sönmez de Türkiye’de obezite tedavisiyle ilgili yaşanan sıkıntılar ve bu meselelerin tahlili için atılması gereken adımlara ait bilgi verdi.
Obezitenin dünyanın ve Türkiye’nin en değerli sıhhat sorunu olduğunu belirten Sönmez, bu tedavinin tecrübeli bir takım ve farklı disiplinlerden sıhhat profesyonellerinin iş birliğini gerektirdiğini tabir etti.
Prof. Dr. Sönmez, “Obezite hastalarına bilimsel desteği olmayan mucize diyetler, mucize bitkiler, mucize ilaçlar yahut mucize cerrahi yollar önerilmekte, obezite hastaları istismar edilmektedir. Vakit zaman bu bilim dışı yaklaşımlar kimi basın kuruluşları tarafınca kontrolsüz biçimde haber yapılmaktadır.
Bilhassa internet ve toplumsal medya ortamında ağır bilgi kirliliği vardır. Obezite tedavisinde yaklaşım muhakkaktır. Hastalarda obezitenin nedenleri, eşlik eden hastalıklar ve komplikasyonlar araştırılır. Tespit edilen hastaya mahsus nedenlere ve eşlik eden öteki meselelere yönelik tedavi planlanır.” diye konuştu.
Cerrahinin obezite ile uğraşın en son basamağı olduğuna işaret eden Sönmez, kelamlarını şöyle tamamladı: “Dünyada bu emelle genel olarak kullanılan iki temel usul tüp mide ve gastrik baypas ameliyatlarıdır. Rutin dışı cerrahi uygulamalar lakin deneysel şartlarda yapılmalıdır.
Son periyotta ‘Diyabet Cerrahisi’ diye sıkça reklamı yapılan yol de bunlardan birisidir. Obezitesi olan bir diyabet hastasının kilo fazlalığı ve kan şekeri tıbbi tedaviyle denetim altına alınamıyorsa, tüp mide yahut gastrik baypas tedavisinden yarar görebilir.
Dünyada ‘Diyabet Cerrahisi’ olarak kabul edilmiş, rutin olarak uygulanabilir bir cerrahi teşebbüs yoktur. Klasik olmayan usullerle ‘Diyabet Cerrahisi’ yaptıklarını tabir eden şahıslar denetlenmeli ve deneysel sistemlerin serbestçe uygulanması engellenmelidir. Obezite meselesinin en kıymetli tahlili obezitenin önlenmesidir.”
Toplantıda, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Lider Yardımcısı Prof. Dr. Ayşegül Atmaca “Kovid-19 ve Tiroid Hastalıkları”, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Araştırma Sekreteri Prof. Dr. Erol Bolu da “Polikistik Over Sendromu”na ait bilgi verdi.
