Şirketler Kur Korumalı Mevduata Mesafeli: Dövizde Çözülme Mümkün mü?

Bloomberg HT’de Güzem Yılmaz Ertem imzalı haberde, görüş bildiren farklı bölümlerin temsilcileri, “Hem ihracat bedellerinin yüzde 25’inin TL’ye çevrilmesi yükümlülüğü hem vadenin taban 6 ay olarak uygulanması hem de teminat sayılmama kuralı, KKM’ye dönüş açısından Kurumlar Vergisi avantajını ortadan kaldırıyor” biçiminde görüş belirtiyor.

Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün “Bizim üzere ihracatçı olan ancak yerli pazara da çalışan şirketler aslında ihracat gelirlerinin yaklaşık yüzde 30’unu TL’ye çeviriyorlar, zorunluluğa gerek yoktu” açıklamasında bulundu. Kur muhafazalı mevduat eserinin ise kurumlar vergisi teşviğine karşın nakit akışını aylık yönetmek zorunda olan şirketler için cazip olmadığına dikkat çeken Yenigün ‘Büyük ihracatçı şirketler zati yatırım teşviği kullanıyor, hem vade uzunluğu hem de teminat sıkıntısından ötürü naktimizi 6 aya bağlamak makul değil” dedi.

Alarko Holding İdare Şurası Üyesi Ayhan Yavrucu kur muhafazalı mevduat ve öbür uygulamaların, hem teşviklerinin hem de yan tesirlerinin baştan belirlenmesi gerektiğini savunarak “Şirketler bu eserleri kullanıp kullanmayacağına karar verirken en başında kuralları koymalısınız, yoksa ziyan görürler” dedi. Artan enflasyon nedeniyle işletme sermayesi ve öteki vergi sarfiyatlarına dikkat çeken Yavrucu, KKM hesaplarının da teminat olarak kullanılması gerektiğini savundu.

Öte yandan vadeye dair “Kurumlar vergisi avantajı çok olumlu bir teşvik ama bankalar nakdi 6 ay vade ile KKM’ye bağlıyor, bu 3 aya çekilirse vergi teşviği daha cazip olur. 6 ay hiçbir şirket için öngörülebilir değil” açıklamasında bulundu. Şimdi idare heyetinde karara bağlanmamakla birlikte, Alarko Holding’in nakit akışının da döviz mevduattan TL’ye geçiş için uygun olduğunu belirtti.

Doğan Holding CFO’su Bora Yalınay, “Kurumlar Vergisi teşviği yılsonu prestiji ile döviz konumu mükellefler açısından değerli bir vergi avantajı, mali yönetim tarafından uygulanması planlanan programın gayeye ulaşabilmesi için en tesirli yol. Olumlu olarak kıymetlendiriyoruz. Lakin 31.12.2021 tarihi prestiji ile bilançosunda bulunan dövizi Ocak 2022 içinde bozdurarak yahut döviz olarak ödeme yapmak suretiyle bilançosundan çıkaran mükelleflerin bu istisnadan yararlanamayacağı belirtilmekte. Bilindiği üzere bu mevzuyu düzenleyen kanun olan ‘7352 Vergi Adap Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ 29.01.2022 tarihinde resmi gazetede yayımlanmıştır. Açıklama bildirisi şimdi taslak halinde, nasıl çıkacak bilinmemekte. Bu kapsamda yayımlanmamış kanun ve bildiri nedeniyle 31.12.2021 tarihi prestiji ile bilançosunda dövizi bulunan ve Ocak ayı içinde döviz bozduran yahut döviz olarak ödeme yapan mükelleflerin bu istisnadan yararlandırılmaması adaletsiz olacaktır. Bu durumda en azından Ocak ayı içerisinde döviz bozdurarak ulaşılmak istenen amaca uygun halde süreç yapmış olan mükelleflerin bu istisna kapsamına alınması yerinde olacaktır.” dedi.

KKM’nin teminat olarak sayılmasının çok kıymetli olduğunu vurgulayan Yalınay “Özellikle ithalat yapan yahut yurt içinden dövize endeksli mal tedariği yapan mükellefler için, bu program kapsamında bankada bağlı tuttukları para nedeni ile oluşacak işletme sermayesi açıklılarının karşılanabilmesi için, KKM’nin kredi kullanırken teminat olarak kabul edilmesi, programa iştiraki ve takviyesi arttıracaktır. Öte yandan Ekonomik belirsizlik ortamında vadenin 3 ay hatta daha kısa tutulması, şirketlerin işletme sermayesi taleplerinin kısa vadede karşılanması yoluyla programa iştiraki ve takviyesi arttıracaktır.” açıklamasında bulundu.

İhracat bedellerinin yüzde 25 zarurî TL’ye dönmesi ile KKM’nin tıpkı anda kullanılması konusunda bilançolardaki net nakit pozisyonuna dikkat çeken Yalınay “İthalatçı şirketler ve yurt içinden dövize endeksli mal ve hammadde tedariği yapan şirketler için düzenlemenin bu haliyle işletme sermayesi muhtaçlıkları nedeni ile iki uygulamanın birebir anda uygulanması güç olacaktır.’ dedi.

Sarkuysan İdare Konseyi Lideri Hayrettin Çaycı ithal girdisi yüksek olan ihracatçıların hammadde tedariği için dövize muhtaçlık duyduklarının altını çizerek “Zaten ihracat bedelinin yüzde 25’inin TL’ye çevrilmesi mecburî tutuldu, kalan dövizi de kur muhafazalı mevduata bağlarsak hammadde tedariğini hangi dövizle, nasıl sağlayacağız? Artık bir de teminat gösterememe külfeti nakde ulaşmayı daha zorlaştıracak” dedi.

Karsan Oto CEO’su Okan Baş kendilerinin şuan KKM eserini kendi döviz nakit akışlarına uygun olmadığı için kullanmadıklarını lakin dal için teminat konusunun kıymetli olduğunu vurguladı. Baş, “Daha evvelki periyotlarda kredi kullanmak için bankalardaki döviz mevduatlar nadiren de olsa teminat olarak kullanılıyordu, şuan Kur Muhafazalı Mevduat hesabının teminat olarak kullanılmaması kredi teminini zorlar” dedi.

Yükselen Çelik CEO’su Barış Göktürk; ihracatçılar için finansman şartlarına dikkat çekerek “Eximbank teminatlarda kolaylık sağlasa da KOBİ’ler Eximbank dışındaki bankalardan kredi çekerken teminat sorunu yaşıyor” dedi.

Bu uygulama ile teminat sorununa ek olarak ihracatçının net nakit döviz durumunun zayıfladığını vurguladı “Hem yüzde 25 İBKB hem de KKM için döviz ayırmak güç. Kurumlar vergisi avantajından yararlanmak istesek de dövizimizin zati yüzde 25’ini TL’ye bağladıktan sonra geriye kalan nakdi de 6 ay üzere uzun bir vade ile KKM’ye bağlamak güç.“ dedi

Ulusoy Un İdare Şurası Lideri Günhan Ulusoy nakit akış idaresinin zorluğunu vurgulayarak “KKM bedellerinin teminat olarak sayılmamasından fazla, 6 aylık vade en büyük badire. Vade en azından 3 ay altına düşürülürse dövizler çözülür” dedi.

Ayen Güç Genel Müdürü Fahrettin Arman “Enerji bölümü, yenilenebilir güç şirketleri de dahil olmak üzere ek döviz geliri elde etse dahi döviz sarfiyatları de bir o kadar ağır bir kesim. Bu sebepten dolayı mevcut maliyet meçhullüğü ortamında Kur muhafazalı mevduat eseri ile dövizi bağlamak nakit akışını bozar” açıklamasında bulundu.