Savaştaki Ukrayna’da Enflasyon, Türkiye’nin Üçte Biri!

Ukrayna Merkez Bankası, Bloomberg HT’nin haberine göre, yaşanan savaştan dolayı üretim ve tedarik zincirindeki bozulmaların enflasyonu tetikleyerek son 7 yılın zirvesine çıkarak yüzde 20’yi aşabileceğini belirtti.

Bankanın açıklamasında ayrıca savaş koşullarıyla işsizliğin artacağı ve milyonlarca insanın ülkeden kaçması ile tüketimdeki azalmanın da ekonomiyi küçültmesini beklediklerini de belirtti. Nisan ayında nispeten ekonomik aktivitenin toparlanmaya başladığını geçen aya göre ülkede operasyonlarını kesen şirketlerin oranının martta yüzde 30 iken nisanda yüzde 23’e gerilediği açıklandı.

Dünya’dan Hilal Sarı’nın haberine göre, 24 Şubat’ta başlayan Rusya işgali ile savaşın ülke ekonomisinde açtığı zarar, Kyiv School of Economics’in tahminlerine göre kayıpların (GSYH’de düşüş, yatırımların durması, işgücünün ülkeden ayrılması, ilave savunma ve sosyal destek maliyetleri) 564 ile 600 milyar dolar arasında olacağı tahmin ediliyor. Dünya Bankası’nın bu yıl için yüzde 45 daralma öngördüğü Ukrayna GSYH’si 2021’de 164 milyar dolar düzeyindeydi.

Ukrayna Maliye Bakanı Sergii Marchenko, Ukrayna ekonomisinin tarihindeki en zor mali koşullar içinde olduğunu vurgulayarak, Financial Times gazetesine verdiği röportajda, “Eğer bu savaşı sürdürmemizi ve kazanmamızı istiyorsanız bize yardım edin” diyerek gelişmiş ekonomilere seslendi. Sivil ve askeri altyapıların gördüğü zararın 270 milyar doları bulduğunu tahmin ettiklerini ve yaklaşık 7 bin konut yapısının da yok edildiğini söyleyen bakan, Batılı ülkelerin askeri ve insani yardımlarının cari açığı kapatmak için kullanılamayacağına vurgu yaptı.

Ukrayna Maliye Bakanı ayrıca yaptığı açıklamalarda, şu ana kadar 3,5 milyar dolardan fazla bütçe desteği aldıklarını, yabancı ortakları ile 8 milyar dolar bütçe desteği için görüştüklerini ve dış borç yükümüz problem yaratacak düzeyde olmadığını belirtti.

Ülkede 2021 yılında enflasyon, yüzde 10’un üzerine ulaşırken, üretici fiyatlarındaki enflasyon yüzde 60 ile son 25 yılın en yüksek seviyesindeydi. Ülkede son açıklanan enflasyon verisi ise mart ayında yıllık bazda yüzde 13,7 oldu. 

Türkiye Dışişleri Bakanlığı sitesinde Ukrayna’nın 2021 yılına ait verileri şu şekilde:

• GSYH: 150 milyar dolar

• Enflasyon % 9,5

• Reel GSYH Büyüme Oranı: %4

• Nüfus (milyon): 41,3

• Kişi Başına GSYH: 3.984 dolar

• İşsizlik Oranı: % 9,7

Ukrayna Grivnası bugün itibarıyla TL karşısında 2,01 seviyesinde bulunuyor. TL’nin global çapta değer kaybetmeye başlamadan yılın son döneminde Eylül 2021’de 3,20 seviyelerinden bulunan para birimi Aralık ayında 1,65 seviyelerine kadar gerilerken, sonrasında Rusya ile gerilimin artması ile yeniden değer kaybı yaşasa da 2 seviyelerinde bulunuyor. Dolar karşısında da grivnanın değeri geçen yılın sonunda 26 seviyelerindeyken, şu anda 29’da seyrediyor.

Ukrayna Tarım Bakan Yardımcısı ise dün yaptığı açıklamalarda, ‘Cari piyasa dönemi sonuna kadar 2 milyon ton buğday ihraç edebiliriz. 2021-22 sezonu toplam mısır ihracatı 17 milyon ton, toplam ayçiçek yağı ihracatı 3,4 milyon ton olabilir’ dedi. Buğdayda ihraç kısıtlamaları sürerken, ülkede ayrıca ekilebilir alanlar da yüzde 30-50 oranında küçüldüğü belirtiliyor. 

Şöyle karşılaştıralım; Türkiye’de 2020 yılında 1,9 milyon ton ayçiçek yağı üretirken, buğdayda toplam üretim 20,5 milyon ton olmuş, mısır üretimi de 2021 yılında %3,8 artarak 6,75 milyon ton ile rekor kırmıştı.