Bir yılı aşkın müddettir devam eden global salgının bireyler ve toplumlar üzerindeki gerek sıhhat gerek sosyoekonomik yükü artarak devam ediyor …
Bir yılı aşkın müddettir devam eden global salgının bireyler ve toplumlar üzerindeki gerek sıhhat gerek sosyoekonomik yükü artarak devam ediyor. Salgınlar fizikî, ruhsal açıdan çok büyük yıkımlara sebep olurken, bir yandan da toplumları ve tarihi de kökten şekillendiriyor.
Artan yayılma suratı, kayıplar, belirsizlik ve güvensizlik ortamı; endişe, gerilim, panik, kaygı, dert ve depresif halleri çokça tetikleyebiliyor. Hayat için belirli ölçüde dehşet, gerilim, korku hayatta kalmamıza hizmet ederken, sağlıklı formda düzenlenmediğinde yalnızlık ve toplumsal izolasyonun da tesiriyle bilhassa telaş bozuklukları, obsesif kompulsif bozukluklar, depresyon, akut gerilim bozukluk, travma sonrası gerilim bozukluğu, alkol ve unsur kullanım bozuklukları, somatoform bozukluklar ve bedende çok uyarılmaya bağlı çeşitli fizikî hastalıklarda da artışa sebep olabiliyor.
Uyku bozuklukları, konsantrasyon kaybı, yorgunluk, kas gerginliği, tahammülsüzlük ve sinirliliğin sık olarak görüldüğü bu süreçte, Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Sultan Turan Eroğlu, küresel pandeminin ruh sıhhati üzerine tesirleri ve ruh sıhhatimizi nasıl koruyacağımızla ilgili bilgi verdi.
RUHSAL DAYANIKLILIĞI ARTIRMANIN YOLLARI
Ruhsal dayanıklılık zorlayıcı tecrübeler ile sağlıklı formda baş edebilmektir. Karşılaşılan aksiliklerin üstünden gelmek, mevcut duruma adapte olmak, bu tecrübenin içinden muvaffakiyetle geçip, çıkabilmektir. İnsan olma tecrübesinde acıdan ve değişimden kaçamayacağımız bir gerçek. Endişe ve çok reaksiyon ile tepkisel olmak yerine bu süreçten ne öğrenebilirim diye sormak, hayatın denetimimizde olmadığını fark etmek daha iç görülü, farkında ve aklıselim kalmamıza katkı sağlayacaktır.
Derin nefes alma, gevşeme, mindfulness meditasyon uygulamaları parasempatik hudut sistemini devreye sokarak sakinleşmemizin yanında bağışıklık karşılığın düzenlenmesine de katkı sağlar. Kabul ve sabır dayanıklılık açısından son derece değerli tavırlardır ve mindfulness meditasyon idmanları ile geliştirilmesi mümkündür. Kabul etmek pes etmek manasına gelmez, faal bir süreç olup kendimizle ve hayatla irtibatta kalmamızı sağlar.
Nazi kamplarında yaşamış ve yakınlarını tekrar burada kaybetmiş, mevcut tecrübeleri ile psikiyatri pratiğini tekrar şekillendiren Viktor Frankl’ın dediği üzere; uyaran ve reaksiyon ortasında bir boşluk var ve o boşlukta bizim reaksiyonumuzu seçme özgürlük ve gücümüz yatar. Verdiğimiz reaksiyonda de gelişme ve özgürlüğümüz gizlidir. Problem yaşadığımızı zorlandığımızı öncelikli olarak kabul ettiğimizde bizi zorlayan hislerimize ve niyetlerimize fark etmek ve onlara alan açmak için fırsat vermiş oluyoruz. İnsanoğlunun savunmasız, hücuma açık ve kırılgan olduğunu anlaması, yaşananları kabul etmesi ona gerçek güç hissiyle daha güzel denetim hünerleri ve dayanıklılık kazandırır. Sabır her şeyin bir vakti olduğunu kabul etmek ve anlamaktır. İçinde metaneti de barındırır. Zorluk ve kayıplar karşısında istekli olarak dayanma, göğüs germe, direnme, sonucu bekleyebilmektir. Her olgu gelişmek için kendi vaktini bekler.
Toplumsal dayanak ve dayanışma, uygun oluş halimize büyük katkı sağlar. Fizikî olarak yakın olamamak duygusal yakınlık göstermeye mani değildir. Dayanışmanın yalnızca başka beşerlerle değil, öbür canlı cinsleriyle de olduğunu ve çok büyük bir kaynak olduğunu unutmamak gerek. Hayatta kalmak kadar birbirimizi hayatta tutmak da olmazsa olmaz. Meskende kalınan vaktin hepimizin sıhhatini ve yeterli oluşunu desteklediğini hiç unutmamak ve kendi sıhhatimiz, hepimizin sıhhati ve yeterliliği için destekleyici seçimler yapabileceğimizi her daim hatırlamak değerli olacaktır.
Kendi faniliğimizle çok yakından yüzleşmek, önceliklerimizi yine belirlemeyi, hayatın hoşluklarının daha farkında olup, şükran duymayı, yakınlarımızla daha derin bağlantı kurmayı da öğretebilir. Birçok alanda sonlandırılıp konutlara kapanmış olduğumuz bu zorlayıcı süreç bir tarafıyla da çağdaş toplumun koşuşturmaca ve sürat içindeki hayatları için bir duraksama ve tefekkür imkanını da beraberinde getirir. Tüm bu olan bitenlerin insanlığın ortak tecrübesi olduğunu, yalnız olmadığımızı, tıpkı hisleri ve tecrübeleri yaşadığımızı, yaslarımız, sevgi ve umutlarımızla birlikte olduğumuzu hatırlamak son derece değerlidir.
RUH SIHHATİNİ KORUMAK İÇİN 13 İPUCU
Sağlam kaynakları takip etmek.
Dijital detoks yapmak.
Yakınlarımızla teknolojinin dayanağıyla irtibatta, irtibatta kalmak ve desteklemek.
Günlük rutinlerimize devam etmek.
Biyolojik ritmimize uygun yaşamak.
Uyku hijyenini korumak, tam karanlık odada uyumak tıpkı saat dilimlerinde ahenge ve uyanmaya ihtimam göstermek, yatmadan 2 saat evvel bilgisayar ve telefon kullanımını bırakmak.
Fizikî idman yapmak.
Sağlıklı beslenmeye itina göstermek.
Hobilerimize vakit ayırmak, yeni hobiler edinmek.
Nefes idmanları, gevşeme idmanları, mindfulness meditasyon uygulamalarını uygulamak.
Evcil hayvanlarla vakit geçirmek.
Dayanışmak ve yardımlaşmak.
Alkol ve husustan uzak durmak.
