Puff barlar tehlike saçıyor

ELEKTRONİK sigara çeşitlerinden olan meyve aromalı puff barlar son vakitlerde çok tanınan. Bilhassa gençler ortasında bunların zararsız olduğu algısı yayılıyor. Manzaraları, kokuları ve aromaları da cezbedici olmalarını sağlıyor. Bu nedenle kullanımının süratle arttığına dikkat çeken Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ergün Tozkoparan, tıpkı öteki elektronik sigaralar üzere tehlikeli olan ‘puff barlar’la ilgili gerçekleri şöyle açıkladı:

Ergün Tozkoparan

Elektronik sigaranın bir çeşidi

Genel olarak elektronik sigaralar iki cinsten oluşur. Bir adedinde, kartuş içerisine konulan bir solüsyonda nikotin ve öbür aromatik unsurlar bulunmaktadır. Bu solüsyon, elektronik sigaranın içerisindeki bir çeşit buharlaştırıcı düzenekle buhar haline gelir, buhar da ciğerlere çekilir. Bu buhar çekme aygıtları puff olarak da isimlendirilmektedir. Kartuşlu olanların hepsi puff sigaralardır. Bir öteki elektronik sigara çeşidinde ise işlenmiş tütün yaklaşık 250-300 dereceye kadar ısıtılmaktadır ve ısıtılan tütünün dumanı ciğerlere çekilmektedir.

GÖRÜNTÜSÜNE, AROMASINA VE KOKUSUNA KANMAYIN!

Puff barlar; nikotin, tatlandırıcı ve birçok kimyasal içermektedir. İmgesine, kokusuna, aromasına kanılmaması gerekir. Zira puff barlar, nikotin bağımlılığına başlama aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Şu anda Amerika’daki  her 10 lise öğrencisinden biri elektronik sigara kullanmakta ve yarısı da daha evvel hiç sigara içmemiş bireylerden oluşmaktadır. Bu öğrenciler, hiç olağan sigara içmeden elektronik sigara aracılığıyla nikotin bağımlısı olmaktadır. Ülkemizde de puff sigaraların kullanımındaki artışa dikkat çekmek gereklidir ve bu tarafta tedbirler alınmalıdır.

HİÇBİRİ SAF DEĞİL

Elektronik sigaralarda akciğerlere ziyanlı hususlar bulunur. Bunların zararsız olduğunu söylemek katiyetle mümkün değildir. Gerçekten Amerikan Sıhhat Enstitüsü ve Amerikan Kanser Enstitüsü üzere kurumların yaptığı çalışmalarda elektronik sigaralarda çekilen buharın ya da dumanın içerisinde kanserojen unsur olduğu kesin olarak gösterilmiştir. Bu nedenle katiyetle kullanılmamalıdır.

ZARARLARI VAKİTLE ORTAYA ÇIKAR

Normal sigara tüm 1945’li yıllardan itibaren yaygınlaşmaya başladı. Akciğer kanseri ile olan bağı lakin 60’lı yılların sonları ve 70’li yılların başlarında kesin olarak ortaya konabildi. Elektronik sigaralar 2016-2017 yılından sonra tüm dünyada yaygınlaşmaya başladı ve bunların uzun devir tesirleri şu anda bilinmiyor. Benzeri halde uzun periyotta, tahminen bundan 15-20 yıl sonra elektronik sigaraların da bilemediğimiz birçok ziyanı ortaya çıkacaktır. Ayrıyeten elektronik sigara dumanlarında kurşun, arsenik, nikel üzere ağır metaller de bulunmaktadır. Bu ağır metallerin teneffüs yoluyla ciğerlere alınmasının uzun periyotta ne üzere tesirler yapacağı konusunda da rastgele bir araştırma bulunmamaktadır.

AİLELER FARK EDEMİYOR

Meyve aromalı ‘puff’ların ergenlerde ve gençlerde yaygınlaşmasının birçok nedeni var. Kartuş içindeki solüsyonların içine çok değişik ve ilgi cazibeli aromalar konulmaktadır. İçindeki aromalar aygıtları daha keyif verici hale getirmektedir. Bu da gençler ortasında başka bir cazibe ögesidir. Bunlar ağızda ya da giysilerde koku bırakmamaktadır. Hasebiyle aileler tarafından fark edilmeleri hayli zordur. Olağan sigara içildiği vakit ağız kokusu yapması, giysiler üzerinde koku bırakması üzere nedenlerle kolay anlaşılır. Lakin ‘puff bar’ları fark etmek mümkün değil. Bu da dolaylı yoldan yaygınlaşmasını artırmaktadır. ‘Puff barlar’ın dolma kalem, flash bellek üzere çok değişik biçimde olanları mevcuttur. İmajı, rengi, aroması ve kokusu üzere birçok farklı özelliğiyle başka sigaralardan ayrılması nedeniyle zararsız oldukları kanısı ve algısının yaygınlaşması denetim edilmesini zorlaştırmaktadır.

EVALI sendromu riskini artırıyor

Elektronik sigaranın hangi çeşidi olduğu fark etmeksizin, içimi sonrası birtakım hassas bireylerde EVALI sendromu olarak isimlendirilen bir akut teneffüs yetmezliği tablosu gelişmektedir. Hastalar çoklukla ağır bakım kurallarında takip edilmeyi gerektirecek derecede önemli teneffüs yetmezliğine girmektedir. Erken saptanırsa tedavisi mümkündür. Fakat saptanmadığı takdirde hayati kayıp hadiseleri da bildirilmiştir. ABD’de 2020 yılında 200’den fazla EVALI sendromuna bağlı hayati kayıp olayı bildirilmiştir. Bu da elektronik sigaralarda olan lakin olağan sigarada olmayan akut hayatı tehdit eden bir istenmeyen durum olduğunu gösteriyor.