Koronavirüs sürecinde periton diyalizi tedavisinin avantajının bir defa daha ortaya çıktığına dikkat çeken Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi …
Koronavirüs sürecinde periton diyalizi tedavisinin avantajının bir defa daha ortaya çıktığına dikkat çeken Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Kolu Uzmanı Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, bu periyotta konutta periton diyaliz tedavisi gören hastaların kendilerini daha faal bir halde izole edebildiklerini söyledi ve ekledi: “Diyaliz merkezi üzere kalabalık ortamlardan uzak kalabildiklerinden, tedavilerinde aksama olmaksızın çok daha düzgün bir formda korunuyorlar. Bu sebepten koronavirüse yakalanma oranlarının daha düşük olduğu gözlenmiştir.”
Periton diyalizinin uzun vakittir ülkemizde ve dünyada bir diyaliz sistemi olarak kullanıldığını tabir eden Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Kısmı Uzmanı Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, periton diyaliz tedavisine yönelik kıymetli açıklamalarda bulundu.
Tıbbi açıdan sakıncalı bir durum olmadığı sürece tüm böbrek hastalarının periton diyalizi için uygun birer aday olduğunu söz eden Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Özellikle diyaliz merkezine ulaşımda sorunu olan yahut yatağa bağımlı yaşlı hastalar ya da 0-5 yaş ortası küçük çocuklar için periton diyalizi birinci tercihtir. Sirkülasyon yetersizliği, kalp yetmezliği yahut damar giriş yolu sorunları nedeniyle hemodiyalizi tolere edemeyen hastalar ile hemodiyaliz ünitesine uzaklık nedeniyle erişimi olmayan hastalarda da periton diyalizi tercih edilmelidir. Misal biçimde etkin çalışan hastalar, seyahat etmek, hür ve bağımsız kalmak isteyen hastalar için de yeniden periton diyalizi daha uygun bir seçenek olacaktır.” dedi.
Karın içerisinde geçirilmiş ameliyatlara bağlı yapışıklıklar, apse, fıtık ya da kolostomi olan hastalar ile divertikülit, ülseratif kolit yahut iskemik kolit üzere iltihabi bağırsak hastalıkları olan bireylerin periton diyalizi tedavisine uygun olmadığını belirten Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Sosyal açıdan ise tedavi uyumsuzluğu, demans, berbat hijyen alışkanlığı ve önemli psikotik hastalığı olan bireylerde de periton diyalizi tercih edilmemelidir.” açıklamasında bulundu.
Periton diyalizinin en değerli basamağı hasta eğitimi
Başarılı bir periton diyaliz programının birinci ve en kıymetli evresinin hasta eğitimi olduğunun altını çizen Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu şöyle konuştu: “Periton diyaliz tedavisi hasta ve/veya hasta yakınları tarafından konutta uygulanan bir tedavi sistemidir. Hasebiyle tedaviyi uygulayan şahısların prosedürler ve dikkat edilecek mevzular hakkında düzgün bir formda eğitilmeleri tedavi muvaffakiyetini ve ahengini arttıracaktır. Bizim kendi ünitemizde de hastalar gerek diyaliz öncesi periyotta gerekse periton diyaliz tedavisine karar verdikleri andan itibaren ağır bir eğitim programına alınmaktadır. Bu mevzuda çok deneyimli olan periton hemşirelerimiz tarafından hastalarımıza gerçek periton diyalizi prosedürleri, nasıl hijyenik ve enfeksiyondan uzak bir halde diyaliz yapabilecekleri, uygun diyaliz ortamını nasıl sağlayabilecekleri, muhtemel sorunları saptama ve meselelerle baş etme, kendi kendine kâfi olabilme hususlarında ayrıntılı ve kapsamlı bir eğitim verilmektedir.”
Periton diyaliz tedavisi gören hastaların böbrek nakli olmalarında hiçbir sakınca olmadığına vurgu yapan Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Bu hastaların ameliyattan sonraki süreçleri ve operasyonun başarısı hemodiyaliz hastaları ile misal hatta birtakım açılardan daha başarılı olmaktadır. Biz biliyoruz ki periton diyalizi, hastanın kendi idrarını çok yeterli bir biçimde korumaktadır. Yani hemodiyaliz tedavisine başlayan bir hastada aylar içerisinde tüm idrar münasebetiyle kalan böbrek işlevi kaybolurken, periton diyaliziyle takip edilen hastalar, yıllar sonra dahi idrar ölçüsünün bir kısmını koruyabilmektedir. Nakil öncesi devirde bu bir avantaj oluşturur, zira bedende daha az sıvı birikimi olacaktır. Emsal biçimde kimi çalışmalarda periton diyalizi tedavisi altındayken böbrek nakli yapılan hastalarda takılan böbreğin hemodiyaliz hastalarına nazaran daha erken periyotta çalışmaya başladığı gösterilmiştir.” diye konuştu.
Periton diyalizi tedavisinin olmazsa olmazının hijyen olduğuna bilhassa dikkat çeken Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu şöyle devam etti: “Hijyenin sağlanamadığı durumlarda periton diyalizi yapılması uygun değildir. Periton diyalizinde lakin hijyen kurallarına dikkat edildiği takdirde sağlıklı ve uzun müddetli bir tedavi mümkündür. Burada hijyenden kastedilen hem genel olarak ferdî hijyen hem de diyalizin yapıldığı ortam ve diyaliz prosedürleri sırasında izlenmesi gereken kolay hijyen kurallarıdır. Aslında tüm bu kurallar günümüzde koronavirüs salgını nedeniyle uyulması gereken tedbirler ile benzeridir. Süreç esnasında maske takılması ve el yıkanması gibi… Bu ortada koronavirüs salgını sırasında periton diyaliz tedavisinin kıymeti ve avantajı bir defa daha ortaya çıkmıştır. Bu periyotta konutta diyaliz tedavisi gören hastalar kendilerini daha aktif bir biçimde izole edebildiklerinden, hastane ve diyaliz merkezi üzere kalabalık ortamlardan uzak kalabildiklerinden, tedavilerinde aksama olmaksızın çok daha uygun bir biçimde korunmuşlar ve koronavirüse yakalanma oranlarının daha düşük olduğu gözlenmiştir.”
Periton diyalizi sonrası böbrek nakli olan hastaların toplumsal ve iş hayatına dönme müddetlerinin genel olarak hiç diyaliz almadan yahut hemodiyaliz sonrası böbrek nakli olan hastalardan farklı olmadığına değinen Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Böbrek nakli ameliyatından sonra olağan şartlarda hastalar bir hafta müddetle hastanede takip edilirler. Akabinde meskene taburcu olan hastalar, bu periyotta ağır olmayan fizikî aktivitelerde bulunabilir, mesela günde yarım saat yürüyüş yapabilir. Ameliyattan yaklaşık 3 ay sonra büsbütün düzgünleşmiş olarak olağan fizikî ve iş hayatlarına dönebilirler. Bu devirde bilhassa birinci 3 ay içerisinde artan enfeksiyon riski nedeniyle hastaların kalabalık ortamlara girmekten kaçınmaları ve meskene ziyaretçi kabul etmemeleri önerilir. Mecburen kalabalık ortama girilen durumlarda kesinlikle maske takılmalıdır.” açıklamasında bulundu.
Periton diyalizi tedavisinde hijyen kurallarına kesinlikle dikkat edilmeli
Periton diyaliz tedavisinin başarılı bir halde sürmesinin âlâ bir hasta eğitimi ve hijyen kurallarına mutlak uyulması ile mümkün olacağını belirten Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı: “Çok kıymetli bir öteki nokta ise hastanın periton diyaliz ünitesi ile düzgün bir irtibat ve temas halinde olmasıdır. Hasta, en ufak bir sorun yahut kuşkuda kaldığı durumlarda üniteye rahatça ulaşarak takviye alabilmelidir. Bizim periton diyaliz tedavisinde başarımızı azaltan ve en çekindiğimiz mevzu ise karın içi zarının iltihabı yani peritonit dediğimiz tablodur. Bunun da tekrar en sık nedeni hijyen kurallarına riayet etmemektir. Maalesef kimi hastalarımızı peritonit nedeniyle hemodiyalize geçirmek zorunda kalıyoruz ve bunların bir kısmı istedikleri halde periton diyalizine geri dönemiyorlar.”
BEYAZ HABER AJANSI (BHA)
