Periton diyalizinin uzun vakittir ülkemizde ve dünyada bir diyaliz yolu olarak kullanıldığını tabir eden Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi …
Periton diyalizinin uzun vakittir ülkemizde ve dünyada bir diyaliz yolu olarak kullanıldığını tabir eden Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Kısmı Uzmanı Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, periton diyaliz tedavisine yönelik değerli açıklamalarda bulundu.
Tıbbi açıdan sakıncalı bir durum olmadığı sürece tüm böbrek hastalarının periton diyalizi için uygun birer aday olduğunu tabir eden Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Özellikle diyaliz merkezine ulaşımda sorunu olan yahut yatağa bağımlı yaşlı hastalar ya da 0-5 yaş ortası küçük çocuklar için periton diyalizi birinci tercihtir. Sirkülasyon yetersizliği, kalp yetmezliği yahut damar giriş yolu sorunları nedeniyle
hemodiyalizi tolere edemeyen hastalar ile hemodiyaliz ünitesine uzaklık nedeniyle erişimi olmayan hastalarda da periton diyalizi tercih edilmelidir. Benzeri biçimde etkin çalışan hastalar, seyahat etmek, özgür ve bağımsız kalmak isteyen hastalar için de yeniden periton diyalizi daha uygun bir seçenek olacaktır.” dedi.
Karın içerisinde geçirilmiş ameliyatlara bağlı yapışıklıklar, apse, fıtık ya da kolostomi olan hastalar ile divertikülit, ülseratif kolit yahut iskemik kolit üzere iltihabi bağırsak hastalıkları olan şahısların periton diyalizi tedavisine uygun olmadığını belirten Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Sosyal açıdan ise tedavi uyumsuzluğu,
demans, makûs hijyen alışkanlığı ve önemli psikotik hastalığı olan şahıslarda de periton diyalizi tercih edilmemelidir.” açıklamasında bulundu.
Periton diyalizinin en kıymetli etabı hasta eğitimi
Başarılı bir periton diyaliz programının birinci ve en değerli etabının hasta eğitimi olduğunun altını çizen Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu şöyle konuştu: “Periton diyaliz tedavisi hasta ve/veya hasta yakınları tarafından meskende uygulanan bir tedavi prosedürüdür. Hasebiyle tedaviyi uygulayan bireylerin prosedürler ve dikkat edilecek hususlar hakkında yeterli bir biçimde eğitilmeleri tedavi muvaffakiyetini ve ahengini arttıracaktır. Bizim kendi ünitemizde de hastalar gerek diyaliz öncesi periyotta gerekse periton diyaliz tedavisine karar verdikleri andan itibaren ağır bir eğitim programına alınmaktadır. Bu bahiste çok deneyimli olan periton hemşirelerimiz tarafından hastalarımıza yanlışsız periton diyalizi prosedürleri, nasıl hijyenik ve
enfeksiyondan uzak bir halde diyaliz yapabilecekleri, uygun diyaliz ortamını nasıl sağlayabilecekleri, mümkün sorunları saptama ve problemlerle baş etme, kendi kendine kâfi olabilme hususlarında ayrıntılı ve kapsamlı bir eğitim verilmektedir.”
Periton diyaliz tedavisi gören hastaların böbrek nakli olmalarında hiçbir sakınca olmadığına vurgu yapan Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Bu hastaların ameliyattan sonraki süreçleri ve operasyonun başarısı hemodiyaliz hastaları ile benzeri hatta birtakım açılardan daha başarılı olmaktadır. Biz biliyoruz ki periton diyalizi, hastanın kendi idrarını çok düzgün bir halde korumaktadır. Yani hemodiyaliz tedavisine başlayan bir hastada aylar içerisinde tüm idrar hasebiyle kalan böbrek işlevi kaybolurken, periton diyaliziyle takip edilen hastalar, yıllar sonra dahi idrar ölçüsünün bir kısmını koruyabilmektedir. Nakil öncesi devirde bu bir avantaj oluşturur, zira bedende daha az sıvı birikimi olacaktır. Emsal biçimde birtakım çalışmalarda periton diyalizi tedavisi altındayken böbrek nakli yapılan hastalarda takılan böbreğin hemodiyaliz hastalarına nazaran daha erken devirde çalışmaya başladığı gösterilmiştir.” diye konuştu.
Periton diyalizi tedavisinin olmazsa olmazı hijyen
Periton diyalizi tedavisinin olmazsa olmazının hijyen olduğuna bilhassa dikkat çeken Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu şöyle devam etti: “Hijyenin sağlanamadığı durumlarda periton diyalizi yapılması uygun değildir. Periton diyalizinde lakin hijyen kurallarına dikkat edildiği takdirde sağlıklı ve uzun müddetli bir tedavi mümkündür. Burada hijyenden kastedilen hem genel olarak şahsî hijyen hem de diyalizin yapıldığı ortam ve diyaliz prosedürleri sırasında izlenmesi gereken kolay hijyen kurallarıdır. Aslında tüm bu kurallar günümüzde koronavirüs salgını nedeniyle uyulması gereken tedbirler ile benzeridir. Süreç esnasında maske takılması ve el yıkanması gibi… Bu ortada koronavirüs salgını sırasında periton diyaliz tedavisinin değeri ve avantajı bir defa daha ortaya çıkmıştır. Bu periyotta konutta diyaliz tedavisi gören hastalar kendilerini daha faal bir formda izole edebildiklerinden, hastane ve diyaliz merkezi üzere kalabalık ortamlardan uzak kalabildiklerinden, tedavilerinde aksama olmaksızın çok daha yeterli bir halde korunmuşlar ve koronavirüse yakalanma oranlarının daha düşük olduğu gözlenmiştir.”
Periton diyalizi sonrası böbrek nakli olan hastaların toplumsal ve iş hayatına dönme müddetlerinin genel olarak hiç diyaliz almadan yahut hemodiyaliz sonrası böbrek nakli olan hastalardan farklı olmadığına değinen Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, “Böbrek nakli ameliyatından sonra olağan şartlarda hastalar bir hafta müddetle hastanede takip edilirler. Akabinde konuta taburcu olan hastalar, bu periyotta ağır olmayan fizikî aktivitelerde bulunabilir, mesela günde yarım saat yürüyüş yapabilir. Ameliyattan yaklaşık 3 ay sonra büsbütün güzelleşmiş olarak olağan fizikî ve iş hayatlarına dönebilirler. Bu devirde bilhassa birinci 3 ay içerisinde artan enfeksiyon riski nedeniyle hastaların kalabalık ortamlara girmekten kaçınmaları ve meskene ziyaretçi kabul etmemeleri önerilir. Mecburen kalabalık ortama girilen durumlarda kesinlikle
maske takılmalıdır.” açıklamasında bulundu.
Periton diyalizi tedavisinde hijyen kurallarına kesinlikle dikkat edilmeli
Periton diyaliz tedavisinin başarılı bir biçimde sürmesinin yeterli bir hasta eğitimi ve hijyen kurallarına mutlak uyulması ile mümkün olacağını belirten Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı: “Çok değerli bir öbür nokta ise hastanın periton diyaliz ünitesi ile güzel bir bağlantı ve ilişki halinde olmasıdır. Hasta, en ufak bir sorun yahut kuşkuda kaldığı durumlarda üniteye rahatça ulaşarak
takviye alabilmelidir. Bizim periton diyaliz tedavisinde başarımızı azaltan ve en çekindiğimiz husus ise karın içi zarının iltihabı yani peritonit dediğimiz tablodur. Bunun da yeniden en sık nedeni hijyen kurallarına riayet etmemektir. Maalesef kimi hastalarımızı peritonit nedeniyle hemodiyalize geçirmek zorunda kalıyoruz ve bunların bir kısmı istedikleri halde periton diyalizine geri dönemiyorlar.”
