Son devirlerde Türkiye de dahil dünyanın pek çok yerinde yaşanan sel, yangın üzere doğal afetler ve artan etraf kirliliği, tüm dünyayı risk …
Son devirlerde Türkiye de dahil dünyanın pek çok yerinde yaşanan sel, yangın üzere doğal afetler ve artan etraf kirliliği, tüm dünyayı risk altındaki doğal ömür için harekete geçirdi.
Pandeminin başlarında insanların konutlarına kapanması, uzmanlar tarafından tabiat için bir “yeniden doğuş” olarak nitelendirilse de olağanlaşma adımlarının sürat kazanması tabloyu bilakis çevirdi. Bilhassa hayatımızın ayrılmaz bir modülü haline gelen maskelerin bilançosu ise ağır oldu.
Okyanuslarda 1,6 milyar maske yüzüyor!
Okyanusların korunması için çalışan OceansAsia kuruluşunun Aralık 2020 tarihli “Masks on the Beach: The Impact of COVID-19 on Marine Plastic Pollution” başlıklı raporuna nazaran, bileşenlerinin yarısından fazlası plastik ve polimerlerden oluşan yaklaşık 1,6 milyar maske okyanuslarda yüzüyor. Maskeler 4 bin 680 ila 6 bin 240 ton ortasında ek bir deniz kirliliğine yol açıyor ve tek bir maskenin büsbütün yok olması için en az 450 yıl gerekiyor.
Online PR Servisi B2Press’in incelediği raporda, tek kullanımlık maskelerin tabiatta biyolojik olarak parçalandığına ve mikroplastiklere dönüşerek hayvanlar tarafından kolay kolay yutulabildiğine dikkat çekiliyor. Buna nazaran yutulan plastikler besin zinciri boyunca transfer edildiğinden, beşerler için de önemli sıhhat riski oluşturuyor.
Maskelerin burun takviye telleri de, deniz canlıları için büyük tehdit
Deniz ekosistemini tehdit eden maske kaynaklı bir öteki tehlikenin ise tek kullanımlık maskelerin burun takviye telleri olduğu görülüyor. Raporda bu tellerin balık ve kuşlar için boğulma riskini artırdığı, plastik yüzeyinin ise alg çoğalmasını uyararak maskelerin bilhassa kaplumbağalar tarafından yiyecek olarak algılanıp tüketilmesine neden olduğu belirtiliyor.
2021’de üretilen 52 milyar maske, denizleri kirletmeye aday
2050 yılında denizlerde balıktan daha çok plastik bulunacağına dair kestirimlerin de yer aldığı rapora nazaran, 2021’de toplam 52 milyar tek kullanımlık maske üretildiği ve bu maskelerin %3’ünün denizleri kirletebileceği öngörülüyor.
Tek kullanımlık yerine yıkanabilir ve tekrar kullanılabilir maskelerin teşvik edilmesi ve atık idaresinin güzelleştirmesi ise denizlerdeki berbata gidişin durdurulmasında tesirli olacağı belirtilen tedbirler ortasında sayılıyor.
Çin, sadece Nisan 2020’de 450 milyon adet maske üretti
Maske kullanımı, Dünya Sıhhat Örgütü’nün COVID-19 pandemisini resmi olarak ilan etmesinin akabinde zarurî kılınmış ve bu mecburilik, fabrika ve atölyelerin tam kapasite tek kullanımlık maske üretmeye başlamasına neden olan büyük bir talep şoku yaratmıştı.
Datalar, üretimdeki patlamayı da ortaya koyuyor. Buna nazaran maskelerin birçok Çin’de üretilirken, yalnızca Nisan 2020’de ülkenin günlük maske üretimi 450 milyon adet olarak kayıtlara geçti.
