Necef Çölü’nde tarihi Arap-İsrail zirvesi

ARAP ülkeleriyle münasebetlerini olağanlaştırma yolunda değerli adımlar atan İsrail, tarihinde birinci kere dört Arap devletinden dışişleri bakanlarını tıpkı anda ağırlıyor. Dün başlayan iki günlük ‘Negev Zirvesi’ Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Fas’tan bakanları buluşturdu. Doruğa dair yaptığı açıklamada İsrail Başbakanı Naftali Bennett, “İsrail dünya sahnesinde kıymetli bir oyuncu. Eski bağlarımızı geliştiriyor, yeni köprüler inşa ediyoruz” diyerek ülkesinin son periyottaki diplomasi teşebbüslerine dikkat çekti.

LAPID’İ İKNA TOPLANTISI

Tepeye ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da katılırken masadaki öncelikli husus İran ile nükleer mutabakat. Negev (Necef) Çölü’ndeki tepe öncesi İsrailli mevkidaşı Yair Lapid ile bir ortaya gelen Blinken, müttefiklerinin mutabakata dair dehşetlerini yatıştırmaya çalıştı. Lapid ile İran’ın nükleer silah elde etmesi noktasında teğe bir tıpkı görüşte olduklarını söyleyen Blinken, “İkimiz de kararlıyız. İkimiz de İran’ın asla nükleer silah elde etmemesi konusunda hemfikiriz” dedi. Lapid ise “İsrail, İran’ın nükleer programını durdurmak için gerekli olan her şeyi yapacaktır” diyerek 2015 tarihli muahedenin yenilenmesine dair itirazında yumuşama olmadığı sinyalini verdi.

ABD’NİN MÜTTEFİKLERİ MUTABAKATA KARŞI

Joe Biden idaresi, eski Lider Donald Trump’ın çekildiği muahedeyi restore etmeye çalışıyor. Tarafları aylardır Viyana’da müzakerelere devam ederken başta İsrail ve ABD’nin Körfez müttefikleri mutabakata karşı. İsrail ve komşuları, bir muahedenin İran’ı cesaretlendireceği ve hafifletilen yaptırımların Tahran’a silah üretmesi için daha fazla kaynak sağlayacağı görüşünde. Tahran idaresi ise nükleer programının yalnızca sivil amaçlı olduğunda ısrarcı. İsrail temasları kapsamında Batı Şeria’da Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas ile de görüşecek olan Blinken, daha sonra Cezayir ve Fas’a gidecek. Blinken’ın Fas’ta bölgede değerli bir aktör haline gelen BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed Al-Nahyan ile görüşmesi bekleniyor.