Mert’i Öldüren Şırınga Çikolata İçin Mahkemeden Güvenli Değil Kararı

Keçiören’de Şehit Ahmet Kabukçu İlkokulu’nun 1’inci sınıf öğrencisi Mert Yağız Köksal, 10 Aralık 2019’da okul kantininden aldığı şırınga formunda çikolatanın kapağının nefes borusuna kaçması sonucu hayatını kaybetti. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturmada, kantin işletmecisi Sevinç Yavuz ile eserin dağıtımını yapan Yunus Taycı hakkında ‘taksirle vefata neden olmak’ cürmünden 6’şar yıla kadar mahpus cezası istemiyle Ankara 17’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Okul müdürü Abdulkadir Pehlivan, müdür yardımcısı Ebubekir Çelik, öğretmenler Ali Osman Doğan, Apaydın Albayrak ile besin kontrolörleri Fatma Şahin ile Koray Hozantaş hakkında da ‘taksirle vefata neden olmak’ ve ‘görevi berbata kullanmak’ hatalarından 13’er yıla kadar mahpus cezası istemiyle Ankara 22’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde farklı dava açıldı. İki dava, Ankara 17’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde birleştirildi.

Dava belgesine, Mert Yağız Köksal’ın ailesinin avukatları tarafından Tüketici Hakları Derneği’nin kelam konusu eserin inançlı olmadığına ait hazırladığı rapor sunuldu. Raporda, üreticinin piyasaya yalnızca inançlı eserleri arz etmek zorunda olduğu vurgulanarak, ‘Teknik düzenlemelere uygun eserlerin inançlı olduğu kabul edilir. Teknik düzenlemelerin bulunmadığı hallerde, eserin inançlı olup olmadığı; ulusal yahut milletlerarası standartlara, bunların da olmaması halinde ise kelam konusu kesimdeki güzel uygulama kodu yahut bilim ve teknoloji seviyesi yahut tüketicinin güvenliğe ait makul beklentisi dikkate alarak değerlendirilir’ denildi.

Raporda, eserin ambalajının hem kabını hem de kapağının bir kısmını sardığı, eserin açılması için öncelikle ambalajın açılması gerektiği ancak yapılan denetimde ambalajı açmadan da kapağın tırnak ya da diş ile açılabileceğinin anlaşıldığı kaydedildi. Bu durumda eseri kullanacak bir küçüğün evvel ambalajı açmak yerine kapağı ağızla ya da tırnakla çekebileceği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

‘Ürünün ambalajının açılması durumunda da kapağının açılması için tekrar tırnağın ya da dişin kapağa geçirilmesinin gerektiği görülmüştür. Eserin kapağının huni biçiminde olması nedeniyle kaygan plastikten üretilmiş eserin kapağın, büyük kısmına tırnak geçirmeden çekilmesiyle açılmasının sıkıntı olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle huni halinde üretilmiş kapağın çekilme suretiyle açılması durumunda eserden rastgele bir ikinci süreç yapmadan ayrılması imkanı bulunmamaktadır. Eserin kapağının açılması sonrasında esere bağlı kalmasını sağlayan bir sistem ya da çevirerek açılmasını sağlayacak bir sistemin bulunmadığı görülmüştür. Kapağı bulunan emsal haldeki tüp kaplı çikolatalar ya da diş macunlarının kapaklarının çevirerek açma düzeneğine sahip olduğu ya da açıldığında eser üzerinde kalmasını sağlayan aparatlarının bulunduğu gözlemlenmiştir. Bu nedenle eserin kapağının amaç tüketici kitlesince açılması sırasında inançlı olduğundan kelam edilemeyecektir.’

Bu tespitlerden sonra eser içindeki çikolatanın gerisinde bulunan mekanizmaya bastırılmasının ardından ince ucundan çıkarılarak direkt ağza enjekte edilerek tüketilmesinin de tehlikeli olabileceği belirtilip, ‘Hedef tüketici kitlesi bakımından yapılan inceleme sonucunda eserin kapağının açılması ve tüketilmesi biçimi bakımından ‘Güvenli Eser’ olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır’ denildi.