enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
32,3867
EURO
35,0622
ALTIN
2.325,73
BIST
9.112,79
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Az Bulutlu
23°C
İstanbul
23°C
Az Bulutlu
Cumartesi Az Bulutlu
22°C
Pazar Parçalı Bulutlu
22°C
Pazartesi Az Bulutlu
24°C
Salı Az Bulutlu
18°C

Kybele heykelinin tanıtımı yapıldı

İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde gerçekleşen toplantıda konuşan Ersoy, bu toprakların kültür ve medeniyet zenginliğinin her kesimini Türkiye’ye ve …

Kybele heykelinin tanıtımı yapıldı
13/12/2020 15:09
238
A+
A-

İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde gerçekleşen toplantıda konuşan Ersoy, bu toprakların kültür ve medeniyet zenginliğinin her kesimini Türkiye’ye ve tüm insanlığa kazandırmak için ağır çalışmalar yürüttüklerini, bununla birlikte mevcut mirası korumak için de büyük hassasiyetle hareket ettiklerini anlattı.

‘Dünya çapında çok daha tesirli bir gayret başlattık’

Kaçakçılıkla Gayret Şube Müdürlüğünün artık Daire Başkanlığı olarak misyon yaptığını belirten Ersoy, “Daire Başkanlığı; Yurtiçi Kaçakçılıkla Uğraş, Yurtdışı Kaçakçılıkla Gayret, Eğitim ve Farkındalık Şubesi olmak üzere branşlaşan üçlü bir yapıda misyon yapmaktadır. Gayret için gerekli olan gruplarımızın sayılarını ve imkanlarını da artırmak gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle biz bunu Daire Başkanlığı düzeyine getirdik ve üç katına çıkarttık. Onların yetkilerini ve kaynaklarını da artırarak dünya çapında çok daha tesirli bir gayret başlatmış olduk” diye konuştu.

‘Eserin iade süreci İsrail makamlarının, bilgisini ülkemize ileterek kökeni hakkında bilgi talep etmesiyle başladı’

Bakan Ersoy, Daire Başkanlığı’nın salgın şartlarına karşın kültür varlığı kaçakçılığı ile uğraş faaliyetlerine kararlılıkla devam ettiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:

“İşte bunun sonucu olarak, 1960’lı yıllardan beri ülkesinden uzak kalmış olan Kybele heykeli artık ilişkin olduğu topraklara, vatanına gelmiştir. Yapıtın iade süreci bir İsrail vatandaşının, 2016 yılında Roma Devri’ne ilişkin bir Kybele heykelini yurt dışına ihraç edebilmek için kendi ülkesinin makamlarından müsaade talebinde bulunması ve İsrail makamlarının, yapıtın fotoğrafını ülkemize ileterek kökeni hakkında bilgi talep etmesiyle başlamıştır. İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü uzmanları Feza Demirkök ve yakın vakitte müzemizden emekli olan Şehrazat Karagöz bu heykelin Afyonkarahisar’da, 1964 yılında bulunmuş olan ve halihazırda Afyonkarahisar Müzesi’nde sergilenen ‘Kovalık Eserleri’yle tipolojik benzerliğini tespit etmişlerdir. Kıymetli mesai arkadaşlarıma titiz çalışmaları için buradan bir defa daha teşekkür ediyorum.”

Elde edilen bilgiler ışığında harekete geçilerek yapıtın Amerika’da gerçekleştirilecek satışının durdurulmasının istendiğini aktaran Ersoy, şunları anlattı:

“İlgili şahsın Kybele heykeline dair açtığı aidiyet davasına, Türkiye karşı tüzel süreci başlatarak yanıt vermiştir. Bakanlığımız, Dışişleri Bakanlığı’mız ve New York Başkonsolosluğu’muzun ağır çalışmalarıyla Kybele heykelinin iadesi konusundaki karşı tezlerimiz tüm muhataplarımıza iletilmiştir. Heykelin ülkemize ilişkin olduğunu ispatlamaya yönelik Bakanlığımız uzmanlarının yerinde yaptığı incelemelere ve raporlamalarına ek olarak İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı’nın Kaçakçılık ve Organize Cürümlerle Gayret Daire Başkanlıkları da çok önemli katkı sağlamışlardır.”

‘Bilimsel ispatlar Türkiye’ye ilişkin olduğunu doğrulamakta’

Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Kybele heykelinin iade sürecine katkıda bulunanlara teşekkürlerini sunarak, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bilimsel ispatlar, yapıtın ortaya çıkarıldığı yıllarda bölgede yaşayan görgü şahitlerinin sözleri ve Afyonkarahisar’daki kaçakçılık olaylarına ait evraklar, Kybele heykelinin Türkiye’ye ilişkin olduğunu doğrulamaktadır. Ayrıyeten heykelin ortaya çıkarıldığı yıllarda Afyonkarahisar Müzesi Müdürü olarak misyon yapmış olan, merhum Hasan Tahsin Uçankuş’un ferdî arşivinden elde edilen evraklar de şahit tabirlerinin tutarlılığını göstermiştir. Tüm bu ortak çalışma ve uğraşların sonucunda, yapıtı elinde bulunduran kişi, heykeli Türkiye’ye iade etmeyi kabul etmiş, süreç sulh yoluyla tamamlanmıştır.”

Bakanlığın yalnızca alanda değil dijital dünyada da bu çabayı hassasiyetle sürdürdüğünü lisana getiren Ersoy, şunları kaydetti:

 “İnternette, toplumsal medyada hem Bakanlığımız hem de emniyet ve jandarma yetkilileri tarafından kültür varlığı ve define araştırmak hedefiyle yapılan yasa dışı çalışmalara dair paylaşımlar tespit edilmektedir. Bu tespitler sonucunda hem kültür varlığı kaçakçılığı ve kaçak hafriyat hatasını işlediği belirlenen bireyler hakkında cürüm duyurusunda bulunulmakta hem de paylaşımlara erişimin önlenmesi kararları alınmaktadır. Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü ortasındaki yakın iş birliği, mahkemelerimizin verdiği mahkumiyet ve erişimin engellenmesi kararlarıyla daha da kuvvetlenmektedir. Bir defa daha söz etmek isterim ki bu çaba sırf devlet gücünün devreye sokularak yürütülebileceği bir faaliyet alanı değildir. Tüm halkımızı kültür varlığı kaçakçılığına karşı şuurlu davranmaya ve ilgili devlet ünitelerimizin aldığı önlemlere dayanak olmaya çağırıyorum.”

Afyonkarahisar’a dönecek

Adak nesnesi

Prehistorik devirlerden itibaren Akdeniz havzasında bilhassa Anadolu’da rahmet ve bolluğun sembolü ve koruyucusu ana tanrıça olarak tapınılan Kybele’nin iki yanındaki aslanlar, tabiat ve hayvanlar üzerindeki hakimiyetini sembolize ediyor.

Antik periyot toplumsal ve dini hayatında bireylerin olmuş ya da olmasını diledikleri istekleriyle ilgili ya da inandıkları tanrısal varlığı onurlandırmak üzere ilah ya da tanrıçalara adak sunmaları yaygın bir gelenekti. Tanrıyı onurlandırmak üzere tapınaklar ya da kutsal alanlara sunulan malzemeler ‘adak objesi’ olarak değerlendirilirdi. Kişinin toplumsal ve ekonomik statüsüne nazaran adak nesneleri, kolay bir taş kesiminden gösterişli bir heykele kadar farklılık gösterebiliyordu.

Sideropolisli Asklepiades’in Oniki İlah Ana’ya sunduğu bir adak heykeli olarak tarihte bilinen Kybele’nin yazıt kısmında, “Hermeios’un oğlu Sideropolisli Asklepiades adağı Oniki İlah Ana’ya dikti” sözü yer alıyor.

Türkiye’den 1960’lı yıllarda İsrail’e kaçırılan Kybele heykeli, uzmanlarca MS 3. yüzyıla tarihlendiriliyor. İncelemelerde, kelam konusu heykelin tipolojik özelliği, kullanılan mermerin cinsi, personelliği ve yazıtından edinilen bilgiler ışığında kuvvetle Anadolu kökenli olduğu anlaşılıyor.

İade süreci

Türkiye’den kaçak yollarla İsrail’e ulaşan Roma Devri yapıtı Kybele, burada bir İsrail vatandaşı tarafından satın alındı. Yurt dışına çıkarmak üzere 2016 yılında İsrail makamlarına müracaatta bulunan kişi, heykelin Anadolu kökenli olduğunu beyan etti.

İsrail makamlarının eser fotoğraflarını Türkiye’ye iletmesiyle takibe başlayan Kültür ve Turizm Bakanlığı, eser ABD’ye ulaşmak üzereyken Anadolu kökenli olduğunu bildirdi.

Eser sahibinin heykeli bir müzayede konutu aracılığıyla satmak istemesi üzerine Bakanlık ABD makamlarından bu satışın durdurulmasını talep etti.

Yapıtı elinde bulunduran kişi, bu takibin akabinde kendi malı olduğunu beyan ettiği heykele âlâ niyetli bir alıcı olarak sahip olduğunu belirterek ABD’de dava açtı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Türkiye’nin New York Başkonsolosluğu, Kybele’nin iadesi konusundaki karşı tezlerini mahkemeye taşıdı.

Heykelin, 1964’te Afyonkarahisar’da yapılan bir yol çalışmasında bulunan ve ilin müzesinde sergilenen ‘Kovalık eserleri’ne tipolojik benzerliğinin İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü uzmanlarınca bilimsel raporla vurgulanması üzerine, kolluk kuvvetleri uyumunda, Afyonkarahisar Müzesi Müdürlüğünce yapıtların çıktığı düşünülen bölgede 1960-1970’li yıllarda yaşayan şahısların bilgisine başvuruldu.

Tabirine başvurulan şahıslardan birinin heykeli, fotoğrafını görmeden tanım ederek, kaçırılan Kybele heykelini öteki misal heykel fotoğraflar ortasından seçmesi, yapıtın Türkiye’de bulunduğunun destekleyici bir ispatını oluşturdu.

Sözler ve elde edilen evraklar sonucu, Konya’da yaşayan bir şahsın o periyot tarihi eser kaçakçılığı yaptığı belirlenirken Konya Müzesi Müdürlüğünce bulunan savcılık dokümanlarıyla Afyonkarahisar’da anılan bölgede kaçakçılık aksiyonları ve benzeri yapıtların yasa dışı edinimine ait ek kanıtlar sağlandı.

Bilimsel ispatlar ve yapıtın ortaya çıkarıldığı yıllarda bölgede yaşayan görgü şahitlerinin sözleri ile Afyonkarahisar’daki kaçakçılık olaylarına ait dokümanlar Kybele heykelinin Türkiye’ye ilişkin olduğunu doğruladı.

Türkiye’nin süratli ve titiz takibi sonucu, ABD’de dava görülmeye başlamadan eser sahibi Kybele heykelini uzlaşmacı bir tutum göstererek Türkiye’ye iade etmeyi kabul etti.

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.