Kütahyalı koleksiyoner Mehmet Emin Başyiğit, tespih kültürünün gelecek kuşaklara aktarılması için çalışma yürütüyor. Tespihe ilgisi çocukluğunda …
Kütahyalı koleksiyoner Mehmet Emin Başyiğit, tespih kültürünün gelecek kuşaklara aktarılması için çalışma yürütüyor.
Tespihe ilgisi çocukluğunda başlayan ve yaklaşık 150 modülden oluşan koleksiyonu bulunan 27 yaşındaki Başyiğit, yapıtları günümüze kadar ulaşan Osmanlı ve Cumhuriyet periyodu tespih ustalarının isimlerinin tespitine yönelik çalışmalarını sürdürüyor.
Başyiğit, AA muhabirine, 11-12 yaşlarında kentin tarihi yerlerindeki dükkanlardan eski tespihleri incelemeye ve satın almaya başladığını, merakından ötürü tespih koleksiyonerleri ve ustalarıyla tanıştığını söyledi.
Ustalara özel tespihler yaptırdığını, ilgisini resmileştirmek için koleksiyoner evrakı aldığını belirten Başyiğit, şöyle konuştu:
Başyiğit, yaklaşık 150 tespihten oluşan koleksiyonunda eski ustalardan Mevlanakapılı Mahmut Usta, Beşiktaşlı Sağır Rıfat Usta, Beylerbeyli Galip Başsaka Usta ile günümüz ustalarından Zekai Şenyurt, Hüseyin Çelik, Cem Aral, Bahri Bülbül ve Mehmet Arcasoy’un yapıtlarının bulunduğunu lisana getirdi.
“Sanatsal yapılan tespihlerin hepsinin bir ruhu var”
Mehmet Emin Başyiğit, büyük kısmı armağan olan manevi pahası yüksek tespihlerini koleksiyon envanter defterine kaydettirdiğini anlattı.
Gelecekte bir tespih müzesi kurmayı amaçladığına değinen Başyiğit, “Geleneksel Türk tespih sanatının gelecek kuşaklara aktarılması için belgesel çekimlerine başladık. Günümüzdeki tespih ustalarıyla röportajlar yaptım. Daha sonra da bir araştırmacı olarak ansiklopedi projem var.” sözünü kullandı.
Başyiğit, bir tespihin hangi periyotta ve hangi ustaya ilişkin olduğunu öğrenmek için öncelikle imame, orta durak, habbe formlarına, havşa formları ve kemane izlerine baktığını, buna nazaran çıkarımlar yaptığını aktardı.
Osmanlı devrinde tespih üretiminde daha çok zümrüt, akik, inci, öd ağacı, zeytin ağacı, kuka üzere doğal gereçlerin kullanıldığını, 1930’lu yıllardan sonra ise yüklü olarak sentetik gereçlerin tercih edildiğini anlatan Başyiğit, “Bana nazaran, sanatsal yapılan tespihlerin hepsinin bir ruhu var. Usta tespihi yaparken kendinden bir kesim ekliyor. Aslında elinize bir tespihi aldığınız vakit onu tespih olarak değil, ustanın el emeğinin bir kesimini elinize almış üzere bir hissiyat veriyor bize.” dedi.