Kur Korumalı Mevduat hesabı 591 milyar liraya çıktı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kur Muhafazalı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesabı (KKM) konusunda açıklama yaptı.

Kur Muhafazalı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesabı (KKM) uygulamasında birinci ödemelerin üç aylık vade tercihinde bulunan hesap sahipleri için 23 Mart 2022 tarihi prestijiyle gerçekleştiği belirtildi.

KUR MUHAFAZALI SİSTEMİN ULAŞTIĞI BÜYÜKLÜK

Açıklamada, “Vatandaşlarımız tarafından büyük ilgi gösterilen yenilikçi bir eserimiz olan KKM’de, 22 Mart 2022 tarihi prestijiyle 270 milyar TL’si Hazine takviyeli KKM ve 321 milyar TL’si TCMB takviyeli Dövizden/Altından Dönüşümlü KKM olmak üzere toplam 591 milyar TL büyüklüğe ulaşılmıştır.” denildi.

Böylelikle 1 milyonun üzerinde hesap sahibinin tasarruflarını KKM’de değerlendirdiği, sisteme dahil olan hesap sahiplerinin yüzde 97’sinin gerçek şahıslardan oluşturduğu kaydedildi.

Ayrıyeten 28 bin 934 hukuksal kişinin de birikimlerini bu eserde değerlendirmeyi tercih ettiği bilgisine yer verildi.

“BÜTÇE ÜZERİNDE YÜKÜ EPEY SINIRLI”

Bakanlığın açıklamasında, “Ülkemizin finansal istikrarına kıymetli katkılar sunan ve bütçe üzerinde yükü hayli sonlu olan KKM uygulamamızın iktisadın geneline yayılan olumlu tesirleri de gözlemlenmiştir.” sözüne yer verilerek, şöyle denildi:

“KKM, ulusal para ünitemize duyulan itimadı kuvvetlendirmenin yanı sıra yatırım ve üretimin en kıymetli ögesi olan öngörülebilirliğin artırılmasına katkı sağlamıştır. KKM’nin hayata geçirilmesi ile yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki hissesi 10 puandan fazla azalmıştır.

“TİCARİ KREDİ FAİZLERİNDE DÜŞÜŞÜ DESTEKLEDİ”

Ayrıyeten, KKM uygulaması sonucunda TL mevduatın ortalama vadesinin iki katına yükselmesi bankacılık bölümünün kredi-mevduat vade uyumsuzluğu sıkıntısına güzelleştirici istikamette katkı sağlamıştır. KKM kapsamında uygulanan faiz üst hududunun katkısıyla bankaların fonlama maliyetleri gerilerken, bu durum ticari kredi faizlerinde düşüşü desteklemiştir.

“FİNANSAL PİYASALARDA YAŞANAN OYNAKLIKLAR HUDUTLU KALDI”

Son olarak da KKM uygulamasının oluşturduğu istikrarın tesiriyle Rusya-Ukrayna krizine ve FED faiz artışına karşın finansal piyasalarda yaşanan oynaklıklar sonlu kalmıştır. KKM’ye büyük ilgi gösteren vatandaşlarımıza ulusal paramıza duydukları inancın yanı sıra makroekonomik ve finansal istikrara sağladıkları takviye için teşekkür ediyoruz.”

YABANCI PARA MEVDUATLAR 21 MİLYAR DOLAR AZALDI

Kur Muhafazalı Mevduat uygulamasının aralık ayında duyurulması ile Türk lirasında öngörülebilirlik sağlanırken, 17 Mart prestijiyle yabancı para (YP) mevduatlar 21 milyar dolar azaldı. Bu gerilemenin yanı sıra bireylerin ve firmaların spot piyasa döviz talebi de zayıfladı ve döviz kuru üzerindeki baskı dengelendi.

KKM hesaplarında birinci vade sonu bugün prestijiyle gerçekleşirken, yenileme talepleri de kıymetli ölçüde arttı. Gelen talepler doğrultusunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da ilgili mevzuatta yaptığı düzenlemelerle kelam konusu hesapların vade sonunda yenilenmesinin önünü açtı.

DENETİM ALTINA ALINDI

KKM hesapları ile Türk lirasında gözlenen spekülatif durumun finansal istikrara yönelik bir riske dönüşmesi önlendi. Dolar karşısında geçen yılın kasım ayında yüzde 42 bedel kaybeden ve 20 Aralık 2021’de 18,3674 ile tarihi tepesini gören Türk lirası, KKM uygulaması ile süratle düşüşe geçti. Böylelikle para ünitesinde yaşanan süratli paha kaybının fiyatlama davranışını bozucu tesiri de denetim altına alındı.

KUR OYNAKLIĞI GÖSTERGELERİ 18 BAZ PUAN DÜZEYLERİNE KADAR GERİLEDİ

Döviz kurunda sağlanan istikrar ile fiyatlama davranışlarında gözlenen bozulma sonlandırılırken, dezenflasyon süreci için uygun ortam oluştu. YP mevduattan TL mevduata dönüşüm uygulamasına ek olarak hayata geçirilen başka döviz kazandırıcı uygulamalar Merkez Bankası döviz rezervlerine katkı yaptı. Buna bağlı olarak ülke risk primi göstergesi CDS’te de gerileme yaşandı.

Yakın vakitte ortaya çıkan milletlerarası gerginliklerin global piyasaları etkilemesi CDS’lere olumsuz yansırken, KKM üzere finansal istikrarı artıran önlemler, bu tesirin görece sonlu seviyede kalmasına katkı sağladı.

KKM uygulaması öncesi devirde 80 baz puan düzeylerine kadar yükselen 1 ay vadeli ima edilen kur oynaklığı, uygulama sonrası devirde 18 baz puana kadar geriledi. Rusya-Ukrayna savaşı ile kelam konusu gösterge bir ölçü yükselse de uygulama öncesi seviyenin gerisinde kalmaya devam etti.

TÜRK LİRASI YATIRIM ARAÇLARINA İLGİ ARTTI

Döviz kuru kaynaklı belirsizliklerin azalmasıyla piyasalardaki çok oynaklık da son buldu ve alım-satım faaliyeti olağana döndü. KKM uygulamasına yönelik ilginin artmasıyla döviz kuru beklentilerindeki bozulma da düzgünleşti. Buna bağlı olarak pay senedi ve tahvil üzere Türk lirası yatırım araçlarına ilginin de arttığı gözlendi.

MEVDUAT DOLARİZASYONU YÜZDE 60’IN ALTINA GERİLEDİ

Finansal istikrarın tesis edilmesine de kıymetli katkı sunan KKM uygulamasıyla liralaşma eğilimi desteklendi.

Bu kapsamda para siyaseti transfer düzeneğinin aktifliğine ziyan veren ve dezenflasyon maliyetini yükselten mevduat dolarizasyonunda düşüş kaydedildi. Geçen yılın aralık ayında yüzde 70’in üzerini gören mevduat dolarizasyonu, KKM uygulaması sonucunda mart ayında yüzde 60’ın altına geriledi.

Öte yandan KKM uygulaması ile TL mevduatlarda yaşanan 591 milyar liralık artış, liralaşmayı destekledi. Gelinen noktada 2021 sonuna nazaran TL tasarruf mevduatları yüzde 20, ticari mevduatlar yüzde 55’e yakın artış kaydetti.

TCMB ile yapılan swap süreçlerinin de azaldığı görülürken, daha evvel 48 milyar dolar düzeylerinde bulunan TCMB taraflı swap süreçleri, KKM uygulaması sonrasında 40 milyar dolara geriledi.

BANKACILIK BÖLÜMÜNÜN FONLAMA VADESİ UZADI

KKM uygulaması bankacılık bölümünün fonlama vadesinin uzamasına da katkı sağladı. Kesimde, 3 ay üzeri vadeli TL mevduatın hissesi 4,6 puan artarak yüzde 13,1’e yükseldi. Bu gelişme, dalın nispeten daha uzun vadeli TL kredi fiyatlaması yapmasına imkan sağlarken, uygulama sonrasında TL ticari kredi faizlerinin düştüğü gözlendi.

KKM uygulamasının banka bilançolarındaki liralaşma tesiri, TL kredi mevduat oranı gelişimine de yansıdı. Dalın TL kredi mevduat oranı aralık ayında bulunduğu yüzde 150 düzeylerinden yüzde 125’e geriledi.

Öte yandan uygulama sonrası bankacılık kesiminin bilanço içi açık konumunu 12,9 milyar dolar azalarak 29,8 milyar dolara indi. TL fonlama imkanlarında yaşanan düzgünleşme, TL kredi faizlerine de yansıdı. Böylelikle aralık ayında yüzde 28’e yaklaşan ortalama TL ticari kredi faizleri mart ayında yüzde 20,5’e kadar geriledi.